Hội nghị Cấp cao ASEAN - EU: Hướng tới thiết lập quan hệ thương mại tự do
(CLO) Các nhà lãnh đạo của Liên minh châu Âu (EU) và Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) sẽ bắt đầu Hội nghị Cấp cao trực tiếp đầu tiên giữa hai bên tại Brussels, Bỉ vào hôm nay (14/12), nhân kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.
“Tôi coi đây là cơ hội để EU và ASEAN cam kết với quan hệ đối tác chiến lược và cam kết chung tuân theo trật tự quốc tế, dựa trên luật lệ trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị hiện nay”, một quan chức EU nói với các phóng viên trước Hội nghị.

Hội nghị Cấp cao EU-ASEAN sẽ diễn ra vào ngày 14 tháng 12 năm 2022 tại Brussels, Bỉ. Ảnh: CNA
“Châu Âu muốn duy trì quan hệ thương mại với ASEAN dựa trên một số điều. Thứ nhất, EU đang tìm kiếm nguồn nguyên liệu thô như lithium mà ASEAN có thể cung cấp…”, ông cho biết thêm.
ASEAN là đối tác thương mại lớn thứ ba của EU sau Mỹ và Trung Quốc, giao dịch hàng hóa trị giá hơn 215,9 tỷ euro vào năm 2021.
Các sản phẩm hóa chất, máy móc và thiết bị vận tải là những mặt hàng xuất khẩu chính của EU sang các nước ASEAN, trong khi hàng nhập khẩu bao gồm máy móc và thiết bị vận tải, nông sản, hàng dệt may.
Cả hai khối bắt đầu đàm phán về một hiệp định thương mại tự do vào năm 2007, nhưng cho đến nay mối quan hệ thương mại giữa hai khối chủ yếu dựa vào hiệp định thương mại song phương.
Tuy nhiên, theo Ủy ban châu Âu, các hiệp định thương mại và đầu tư song phương này sẽ có thể đóng vai trò là nền tảng cho một hiệp định thương mại tự do EU - ASEAN trong tương lai.
EU bắt đầu đàm phán thương mại với từng quốc gia ASEAN như Singapore và Malaysia vào năm 2010, Việt Nam năm 2012, Thái Lan năm 2013, Philippines năm 2015 và Indonesia năm 2016.
Trong khi các thỏa thuận với Singapore và Việt Nam đã hoàn tất, tại hội nghị hôm nay, EU hy vọng sẽ nối lại các cuộc đàm phán thương mại với Thái Lan, Philippines và Malaysia. Các cuộc đàm phán thương mại đang diễn ra với Indonesia cũng dự kiến sẽ được thảo luận song phương.
“Còn rất nhiều tiềm năng chưa được khai thác trong ASEAN, khu vực đang trên đà trở thành nền kinh tế lớn thứ năm thế giới trong 4 hoặc 5 năm tới, và chúng tôi muốn hoàn thiện thêm các hiệp định thương mại song phương. Điều đó cũng rất quan trọng đối với chúng tôi để đa dạng hóa chuỗi cung và cầu của chúng tôi”, một quan chức EU nói với các phóng viên.
Cũng theo quan chức này, Chủ tịch Ủy ban châu Âu, Ursula Von Der Leyen, cũng dự kiến sẽ đưa ra gói đầu tư của EU để phát triển năng lượng tái tạo, giao thông vận tải, lĩnh vực kỹ thuật số và cơ sở hạ tầng với các nước ASEAN.
Các tổ chức nhân quyền như Frontline Defenders đã đưa ra một tuyên bố kêu gọi các nhà lãnh đạo ASEAN cũng thảo luận về các vấn đề nhân quyền trong Hội nghị.
Tuy nhiên, theo ông Charles Santiago, Chủ tịch Ủy ban Nhân quyền ASEAN (APHR), vấn đề nhân quyền và dân chủ không phải là ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự, mà là thương mại và kinh tế.
Một tuyên bố chung ASEAN - EU cũng sẽ tập trung vào việc thúc đẩy quan hệ thương mại đa phương, dự kiến sẽ được công bố sau Hội nghị.
Huy Hoàng (theo DW, CNA)