Huế hoàn tất khai quật khảo cổ di tích Đại Cung Môn
(CLO) Đại Cung Môn - cổng chính của Tử Cấm Thành - khu vực vua cùng các phi tần triều Nguyễn sống và làm việc bên trong Đại Nội Huế, sẽ được phục dựng sau khi khảo cổ.
Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế phối hợp với Bảo tàng Lịch sử quốc gia vừa kết thúc công tác khai quật khảo cổ di tích Đại Cung Môn trong Đại Nội Huế.
Hồi tháng 5/2024, Bộ VHTT&DL đã cấp phép khai quật khảo cổ tại di tích Đại Cung Môn với diện tích khai quật 60m2, gồm 3 hố x 20m2/1 hố. Việc thực hiện khai quật khảo cổ nhằm có thêm cơ sở dữ liệu để phục hồi phục hồi đầy đủ diện mạo kiến trúc của di tích này.
Đoàn khai quật khảo cổ đào thám sát tại di tích Đại Cung Môn. Ảnh: LM
Cuối năm 2024, HĐND tỉnh Thừa Thiên Huế cũng đã thông qua nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư dự án phục dựng di tích Đại Cung Môn. Dự án dự kiến triển khai vào năm 2025 và thực hiện trong vòng 4 năm với tổng mức đầu tư hơn 64,6 tỉ đồng, từ nguồn vốn ngân sách.
Theo đó, dự án sẽ tu bổ phục hồi phần nền móng công trình bằng gạch vồ, chân tảng cột đá Thanh, phục hồi nền, bậc cấp lát đá Thanh, tường xây gạch vồ trát vữa tam hợp, bả màu truyền thống.
Phục hồi phần chính của Đại Cung Môn là kết cấu bộ khung gỗ, mái, vách ván, liên ba đố bản, cửa bằng gỗ nhóm II. Các cấu kiện được chạm khắc hoa văn, sơn son thếp vàng. Các cấu kiện gỗ được bảo quản chống ẩm và chống mối gỗ.
Đại Cung Môn là cổng chính của Tử Cấm Thành - khu vực các vị vua cùng các phi tần triều Nguyễn sống và làm việc bên trong Đại Nội Huế. Công trình được xây dựng vào năm 1833, dưới triều vua Minh Mạng, gồm 5 gian nhưng không xây chái, trổ 3 cửa, trong đó cửa chính giữa chỉ dành cho vua.
Đại Cung Môn được các nghệ nhân giỏi nhất triều Nguyễn lúc bấy giờ dựng lên. Mặt trước sơn son thếp vàng lộng lẫy, phần ô hộc trang trí các đề tài cổ điển như bát bửu, tứ linh... xen lẫn với thơ văn.
Mặt sau có hai cánh hành lang kết nối với nhà Tả Vu và Hữu Vu, hai hành lang này dài 9 gian, quay về mặt bắc, lợp ngói thanh lưu ly. Bên trên Đại Cung Môn có treo biển Càn Thành Cung - nơi ở của nhà vua thuộc khu vực Tử Cấm Thành.
Hình ảnh Đại Cung Môn trong Đại Nội Huế trước khi bị phá hủy bởi chiến tranh. Ảnh: Tư liệu
Năm 1947, Đại Cung Môn cùng với điện Cần Chánh bị phá hủy hoàn toàn do chiến tranh, chỉ còn lại phần nền móng.
Việc thực hiện tu bổ, phục hồi công trình Đại Cung Môn có vai trò quan trọng và ý nghĩa lớn trong quá trình phục hồi đầy đủ diện mạo kiến trúc quần thể di tích Đại Nội Huế.
Khánh Ngọc