Hướng dẫn sắp xếp, tổ chức lại đơn vị sự nghiệp công lập khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp

Công văn nêu rõ các nguyên tắc tổ chức lại đơn vị sự nghiệp công lập phải bảo đảm tính ổn định, không làm ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu quả cung ứng dịch vụ công tại địa phương, nhất là các dịch vụ công cơ bản, thiết yếu phục vụ trực tiếp người dân.

Theo định hướng, việc giao cấp quản lý phải căn cứ vào tính chất dịch vụ. Với các dịch vụ sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu, có nhiệm vụ phục vụ cộng đồng dân cư và giải quyết trực tiếp các vấn đề của người dân, cần nghiên cứu giao cấp xã quản lý. Các loại hình dịch vụ này bao gồm hệ thống trường học mầm non, tiểu học, trung học cơ sở công lập; cơ sở y tế và văn hóa cơ sở.

Đối với các lĩnh vực dịch vụ sự nghiệp công liên quan đến phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là nông nghiệp, môi trường, khoa học công nghệ và các sự nghiệp kinh tế khác, công văn định hướng giao cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quản lý để bảo đảm nguồn lực tập trung, đồng bộ, hiệu quả.

Các đơn vị sự nghiệp công có nguồn thu và khả năng tự chủ tài chính như quản lý dự án, phát triển quỹ đất, giải phóng mặt bằng có thể được tổ chức tại cấp tỉnh (theo mô hình cơ sở liên xã) hoặc cấp xã, tùy điều kiện cụ thể của từng địa phương, nhằm nâng cao hiệu quả phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Về định hướng sắp xếp cụ thể, trong lĩnh vực giáo dục và y tế, trước mắt tiếp tục giữ ổn định hệ thống các đơn vị sự nghiệp công lập tại địa phương, chỉ thực hiện sắp xếp khi thật sự cần thiết và phải bảo đảm không làm ảnh hưởng đến việc cung cấp dịch vụ thiết yếu. Theo đó, các cơ sở giáo dục từ mầm non đến trung học cơ sở và các trường dân tộc nội trú cấp huyện hiện nay được giao về cấp xã quản lý. Trung tâm Y tế thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện hiện nay sẽ được chuyển về Sở Y tế quản lý, tổ chức cung ứng dịch vụ theo khu vực liên xã, phường. Các Trạm Y tế xã tiếp tục được duy trì trong mô hình trực thuộc Trung tâm Y tế hoặc được sắp xếp lại thành một Trạm Y tế tại cấp xã mới, có các điểm y tế tại xã cũ để phục vụ người dân.

Đối với lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, khoa học và công nghệ, các sự nghiệp kinh tế khác (bao gồm cả Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp ở cấp huyện hiện nay), công văn đề nghị nghiên cứu sắp xếp thu gọn đầu mối, giao về cấp tỉnh quản lý và tổ chức mạng lưới cung ứng dịch vụ theo khu vực liên xã, phù hợp với điều kiện thực tế từng địa bàn.

Với các lĩnh vực như quản lý dự án, phát triển quỹ đất, giải phóng mặt bằng, quản lý chợ, bến xe, việc tổ chức đơn vị sự nghiệp công lập cần căn cứ vào điều kiện cụ thể của từng địa phương, đặc biệt là khả năng bảo đảm tự cân đối nguồn thu của hoạt động. Các địa phương có thể thành lập đơn vị sự nghiệp công lập tại cấp tỉnh (có cơ sở liên xã) hoặc tại cấp xã, bảo đảm đơn vị có khả năng tự chủ chi thường xuyên và thực hiện chức năng cung ứng dịch vụ sự nghiệp công trên địa bàn.

Về các đơn vị sự nghiệp công lập còn lại, công văn định hướng Đài Phát thanh - Truyền hình huyện sẽ được tổ chức lại thành đơn vị trực thuộc cơ quan truyền thông đa phương tiện hoặc Đài Phát thanh - Truyền hình cấp tỉnh, thực hiện chức năng cung ứng dịch vụ sự nghiệp truyền thông tại khu vực liên xã. Các Trung tâm Văn hóa, Trung tâm Văn hóa - Thể thao, Nhà Thiếu nhi cấp huyện hiện nay được chuyển về cấp xã quản lý, nơi đặt trụ sở chính, nhằm thực hiện chức năng cung ứng dịch vụ văn hóa, thể thao và các dịch vụ công cơ bản, thiết yếu trên địa bàn xã và khu vực liên xã.

Với các đơn vị hành chính cấp xã mới, mỗi xã được thành lập một đơn vị sự nghiệp công lập để cung ứng dịch vụ công cơ bản, thiết yếu tại địa phương, trừ những xã đã có Trung tâm Văn hóa hoặc Trung tâm Văn hóa - Thể thao, Nhà Thiếu nhi cấp huyện hiện đang đặt trụ sở tại xã mới.

Công văn số 68/CV-BCĐ là văn bản định hướng quan trọng, bảo đảm việc tổ chức lại đơn vị sự nghiệp công lập trong bối cảnh sắp xếp đơn vị hành chính và thực hiện mô hình tổ chức chính quyền hai cấp được triển khai đồng bộ, hiệu quả, lấy mục tiêu phục vụ nhân dân làm trung tâm.