'Hương thơm của con người': Vũ khí mật chống lại AI

Khi AI đang tái định hình thế giới, ranh giới giữa thật và ảo ngày càng nhòe đi. Những bằng chứng deepfake xuất hiện tại tòa án và một triết gia do AI tạo ra lại có thể khơi mào một cuộc tranh luận học thuật nghiêm túc. Trong bối cảnh đó, câu hỏi không chỉ là AI có thể làm gì, mà còn là chúng ta phải bảo vệ những gì.

Để tồn tại, ta không cần trở thành siêu anh hùng khoác áo choàng, mà phải trở thành siêu nhân theo nghĩa sâu sắc nhất: bảo vệ những điều máy móc không thể chạm tới – chiều sâu cảm xúc, trải nghiệm sống và trí tưởng tượng đạo đức, hay gọi chung là "hương thơm của con người".

"Hương thơm của con người" là cách chúng ta tương tác với thế giới một cách có chủ đích và giàu cảm xúc, dựa trên lịch sử cá nhân, trực giác sáng tạo và bản chất độc nhất. Một phẩm chất mà AI có thể mô phỏng nhưng không bao giờ thực sự sở hữu.

AI có thể tóm tắt chính xác, nhưng con người mới viết bằng thứ ngôn ngữ của cảm xúc – khói cay của chiến trường, âm thanh rộn rã của chợ phố, sự im lặng nặng nề của một bước ngoặt văn hóa. Trong khi AI có thể làm "đủ tốt", con người muốn khác biệt thì phải thổi hồn vào tác phẩm.

Trong thời đại AI, điểm khác biệt nằm ở ý định cảm xúc – thứ khiến sản phẩm của ta sống động và chân thực. Dù là kỹ sư, nhà thiết kế hay tiểu thuyết gia, ta vẫn có thể dùng AI như công cụ, nhưng quyết định cuối cùng phải đến từ bản năng và trái tim.

Hợp tác với AI là cách thông minh nhất. Để AI nâng sức, còn ta giữ linh hồn. Như Hannah Arendt từng viết, phép màu của thế giới nằm ở khả năng khai sinh điều mới – điều chỉ con người làm được.

Vì thế, "siêu nhân" thời AI không đo bằng sức mạnh hay tốc độ, mà bằng lòng dũng cảm giữ nguyên bản sắc. Mỗi cây cầu, mỗi cuốn sách, mỗi trang web có thể mang dấu ấn nhân văn không thể phai.

Mỗi tác phẩm sáng tạo, dù lớn hay nhỏ, đều có thể mang dấu ấn nhân văn không thể phai mờ của người tạo ra nó.