Niềm vui ngắn chẳng tày gang

Ngày 16/6, Bộ Công Thương đã công bố quyết định áp dụng thuế chống bán phá giá (CBPG) và thuế chống trợ cấp (CTC) chính thức một số sản phẩm đường mía có xuất xứ từ Thái Lan. Trong đó, việc áp thuế được áp dụng cho tổ chức, cá nhân sản xuất, xuất khẩu hàng hóa có xuất xứ từ Thái Lan với mức thuế CBPG chính thức là 42,99% và mức thuế CTC chính thức là 4,65%. Thời hạn áp dụng là 5 năm kể từ ngày quyết định chính thức có hiệu lực.

Đây được xem là tín hiệu tích cực đối với ngành đường trong nước, đảm bảo cạnh tranh và giúp bảo vệ đường trong nước khỏi đường nhập khẩu giá rẻ từ Thái Lan cũng như đường nhập lậu. Trong đó, với các nhà máy đường trong nước có lợi thế về quy mô trong sản xuất đường RS và RE sẽ có lợi thế về giá thành hơn so với các nhà máy nhỏ.

Phản ứng với thông tin này, các cổ phiếu ngành mía đường trên thị trường đều đồng loạt nổi sóng trong đó SBT của Công ty cổ phần Thành Thành Công - Biên Hòa cũng không ngoại lệ. Cổ phiếu này tăng hết biên độ phiên 17/6 với thanh khoản đột biến hơn 14 triệu đơn vị, gấp 2,8 lần phiên trước và gấp 3,5 lần bình quân trong 1 tháng trở lại đây.

Tuy nhiên, niềm vui ngắn chẳng tày gang khi SBT hạ nhiệt nhanh chóng sau phiên giao dịch bùng nổ. Cổ phiếu này bị chốt lời mạnh từ mức tăng cao nhất trong phiên 18/6 (hơn 4%) xuống đóng cửa chỉ còn tăng hơn 1% với thanh khoản chỉ bằng một nửa.

Diễn biến này khởi đầu cho một chuỗi 5 phiên giảm điểm liên tiếp, thổi bay thành quả trong phiên bứt phá. Sau một nhịp hồi kỹ thuật, cổ phiếu này tiếp tục xu hướng giảm và hiện đang dừng ở mức 21.000 đồng/cổ phiếu, dậm chân tại chỗ so với đầu năm 2021.

Trong bối cảnh thị trường chung khởi sắc kéo theo hàng loạt cổ phiếu vốn hóa lớn bứt phá mạnh mẽ, SBT lại tỏ ra hụt hơi và đứng trước nguy cơ cao bị loại khỏi danh mục VN30 trong kỳ cơ cấu tháng 7 tới đây do vốn hóa theo freefloat (tỷ lệ khối lượng cổ phiếu tự do chuyển nhượng so với khối lượng cổ phiếu đang lưu hành) nhỏ hơn 30 mã đã thêm.

Hiện có 3 quỹ VFMVN30 ETF, SSIAM VN30 ETF và MAFM VN30 ETF với tổng quy mô danh mục khoảng 10.000 tỷ đồng sử dụng VN30 làm chỉ số tham chiếu. Việc bị loại ra khỏi rổ VN30 sẽ khiến SBT sẽ bị bán mạnh trong đợt cơ cấu dự kiến hoàn tất vào ngày 30/7 của các quỹ ETF này.

Rủi ro đường lậu quay trở lại

Trong năm 2021, SSI Research ước tính nhu cầu tiêu thụ đường trong nước vẫn ổn định với mức tăng trưởng khoảng 3- 5%/năm và đạt mức 2,2 triệu tấn. Do vậy, nguồn cung trong nước hiện tại chỉ đáp ứng được gần 30% nhu cầu. Phần còn lại sẽ được bù đắp bởi đường luyện ngoài vụ từ đường thô nhập khẩu trong đó đường lậu được kỳ vọng giảm nhưng vẫn tiếp diễn và đường nhập khẩu chính ngạch chịu thuế.

Cùng với kỳ vọng đường lậu được kiểm soát, nguồn cung đường trong nước thiếu hụt sẽ hỗ trợ giá đường nội địa tiếp tục tăng mạnh, hỗ trợ các nhà sản xuất đường gia tăng biên lợi nhuận gộp và cải thiện lợi nhuận.

Mặt khác, SSI Research cũng lưu ý thời gian áp thuế tự vệ và thuế chống bán phá giá không đủ dài sẽ ảnh hưởng đến giá đường, mức thuế tự vệ cao có thể gây rủi ro đường lậu quay trở lại. Bên cạnh đó, dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến nghiêm trọng, gây ảnh hưởng tới giá hàng hoá thế giới và khiến giá đường giảm mạnh, giá đường trong nước cũng sẽ bị ảnh hưởng khiến biên lợi nhuận của các nhà sản xuất bị co lại. Ngoài ra, việc trồng mía vụ 2021/2022 cũng phụ thuộc nhiều vào thời tiết.

Niên độ tài chính 2020-2021, SBT đặt mục tiêu đạt 14.358 tỷ đồng doanh thu hợp nhất và lợi nhuận trước thuế 662 tỷ đồng. Sau 9 tháng đầu niên độ (1/7/2020 - 31/3/2021), SBT ghi nhận doanh thu thuần đạt 10.749 tỷ đồng, tăng 18% và hoàn thành 75% kế hoạch. Lợi nhuận trước thuế gấp 2,4 lần cùng kỳ đạt 548 tỷ đồng, hoàn thành 83% mục tiêu đề ra.

Theo Chứng khoán Mirae Asset, doanh thu bán đường của SBT niên độ 2020-2021 có thể đạt 16.199 tỷ đồng tăng 22,7% so với cùng kỳ. Giá bán cải thiện giúp biên lợi nhuận tăng từ 14% lên mức 15,6%. Sản lượng bán kỳ vọng bứt phá khi nhu cầu ở Bắc Mỹ và các nước quay trở lại sau đại dịch Covid-19. Đồng thời, chi phí bán hàng ghi nhận mức tăng 15%, thấp hơn mức tăng 20% trong niên độ 2020-2021.