Iran đe dọa chặn hành lang trong thỏa thuận Azerbaijan - Armenia

Theo truyền thông Iran, cố vấn cấp cao của Lãnh tụ Tối cao Ali Akbar Velayati tuyên bố nước này sẵn sàng ngăn chặn mọi thay đổi địa chính trị: "Hành lang này sẽ không trở thành con đường của Trump, mà là nghĩa địa cho lính đánh thuê của ông ấy".

Cố vấn Akbar Velayati cũng nhấn mạnh các cuộc tập trận quân sự ở tây bắc Iran cho thấy sự sẵn sàng và quyết tâm của nước này trong việc ngăn chặn bất kỳ thay đổi địa chính trị nào.

Trước đó, Bộ Ngoại giao Iran hoan nghênh thỏa thuận này như “một bước tiến quan trọng hướng tới hòa bình lâu dài trong khu vực”, nhưng cảnh báo về bất kỳ sự can thiệp nước ngoài nào gần biên giới Iran có thể “gây tổn hại đến an ninh và sự ổn định lâu dài của khu vực.”

Azerbaijan và Armenia ngày 8/8 ký tuyên bố chung tại Nhà Trắng nhằm chấm dứt xung đột kéo dài hàng thập kỷ. Hành lang Trump Route for International Peace and Prosperity (TRIPP) dài khoảng 40 km sẽ chạy qua miền nam Armenia, giúp Azerbaijan kết nối trực tiếp với vùng lãnh thổ tách rời Nakhchivan và Thổ Nhĩ Kỳ. Mỹ được độc quyền phát triển hành lang này, mà Nhà Trắng cho rằng sẽ thúc đẩy xuất khẩu năng lượng.

Đại sứ Azerbaijan tại Anh Elin Suleymanov khẳng định: "Chương thù địch đã khép lại, giờ là lúc hướng tới hòa bình lâu dài". Ông nói thỏa thuận cuối cùng chỉ còn vướng một điều kiện: Armenia phải sửa hiến pháp, bỏ tuyên bố chủ quyền với Nagorno-Karabakh.

Nga, đồng minh truyền thống của Armenia, đề xuất rằng các giải pháp nên được các nước trong khu vực, với sự hỗ trợ của các nước láng giềng như Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ, thực hiện để tránh “những kinh nghiệm đáng buồn” từ các nỗ lực hòa giải của phương Tây ở Trung Đông.

Xung đột Azerbaijan-Armenia bùng phát từ cuối thập niên 1980 khi Nagorno-Karabakh (vùng ly khai của Azerbaijan do người Armenia chiếm đa số) tuyên bố độc lập. Năm 2023, Azerbaijan giành lại toàn quyền kiểm soát, khiến 100.000 người Armenia di tản.