Theo dõi báo trên:
Trong bốn năm qua, Israel - kẻ thù của Iran ở Trung Đông đã có một người bạn trong Nhà Trắng. Tổng thống Donald Trump đã đổ lỗi cho Iran về hầu hết các vấn đề của khu vực, bán vũ khí cho Israel và các quốc gia Ả Rập, đồng thời rút Mỹ ra khỏi thỏa thuận hạt nhân với Iran năm 2015, quốc gia đã đồng ý hạn chế chương trình hạt nhân, cho phép thanh sát viên quốc tế tiếp cận các nhà máy điện hạt nhân, để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt quốc tế.
Bên cạnh những hành động ủng hộ các quốc gia đồng minh tại Trung Đông, chính quyền Mỹ đã duy trì thực hiện chiến lược "áp lực tối đa" đối với Iran, khi áp đặt hàng loạt lệnh cấm và trừng phạt nhằm ép buộc chính quyền nước này phải từ bỏ tham vọng sở hữu vũ khí hạt nhân.
Về phần mình, Iran đã phải trải qua một năm vô vàng khó khăn, chịu tổn thất to lớn ngoài đại dịch COVID-19 khiến hơn 50 nghìn người chết và hàng triệu người nhiễm bệnh. Vào tháng 1/2020, tướng Qasem Soleimani bị thiệt mạng bởi cuộc không kích của Mỹ, gây ra cơn chấn động tại Trung Đông. Vào tháng 11/2020, nhà khoa học hạt nhân hàng đầu Mohsen Fakhrizadeh, người được xem là kiến trúc sư của chương trình vũ khí hạt nhân trong quá khứ của Iran, bị ám sát.
Chưa kể hàng loạt vụ nổ và tai nạn bí ẩn ở nhà máy hạt nhân cũng như cơ sở năng lượng khác của Iran trong tháng 8 và tháng 9 cũng gây ra sự bất ổn nhất định đối với Tehran.
Những tai nạn liên tiếp đẩy Mỹ và Iran dần vào một cuộc đối đầu trực tiếp, với những tuyên bố mạnh mẽ từ hai phía trong suốt một năm qua. Thậm chí, cách đây hai tuần, báo chí Mỹ còn lộ một thông tin rằng, Tổng thống Trump có ý định tấn công Iran nhưng các cố vấn đã kịp ngăn chặn một cuộc chiến tranh có thể xảy ra.
Trong bối cảnh ông Donald Trump đang ở những ngày cuối cùng trên cương vị người đàn ông quyền lực nhất thế giới, căng thẳng hiện tại với Iran để lại lo lắng thực sự cho chính quyền tiếp theo của Mỹ, khi Tổng thống đắc cử Joe Biden dự kiến sẽ nhậm chức vào 20/1/2021.
Khi nói đến Iran, ông Joe Biden thích các biện pháp trừng phạt hơn là nói về các vụ giết người có chủ đích. Ông hứa sẽ đưa Mỹ quay trở lại thỏa thuận hạt nhân, nếu Iran tuân thủ những thỏa thuận bị xem là đã vi phạm từ năm ngoái.
Nhiều hoạt động ngoại giao chắc chắn sẽ được hoan nghênh. Chính sách "áp lực tối đa" của ông Trump đã làm tổn thương nghiêm trọng Iran khi chia cắt nước này khỏi nền kinh tế thế giới, nhưng chính quyền của ông chưa bao giờ nghiêm túc theo đuổi một thỏa thuận mới.
Hiện Iran đang đẩy nhanh tốc độ làm giàu uranium cho phép chế tạo bom hạt nhân bất chấp những tổn thất gần đây có thể khiến chương trình hạt nhân của họ bị lùi lại. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán vẫn còn cơ hội và hứa hẹn về một giải pháp lâu dài hơn, nếu Mỹ rút lại các lệnh trừng phạt như chính Iran cam kết.
Chỉ có điều, trước khi ông Biden quay trở lại thỏa thuận hạt nhân, các bên sẽ không đơn giản đưa ra cam kết mới khi mà mọi thứ đã thay đổi rất nhiều kể từ năm 2015.
Một người dân Iran theo dõi tin tức về cuộc bầu cử Mỹ - Ảnh: elevencolumm
Bắt đầu ở Vịnh. Khu vực này từ lâu đã sống dưới cái ô an ninh của Mỹ. Tuy nhiên, năm 2020 kiểm chứng một tình huống thực tế khi Iran bị “tố” thông qua lực lượng ủy nhiệm, thực hiện một loạt cuộc tấn công bao gồm cả các cuộc tấn công bằng tên lửa vào Ả Rập Xê-út, Israel, nhưng ông Trump hầu như không chọn biện pháp đáp trả.
Điều đó không chỉ làm dấy lên nghi ngờ về khả năng răn đe của Mỹ, nó cũng nêu bật một lỗ hổng trong thỏa thuận hạt nhân, vốn nói rất ít về chương trình tên lửa của Iran và những nguy cơ trong khu vực.
Những lo ngại như vậy đã đưa Israel và các quốc gia vùng Vịnh xích lại gần nhau. Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) và Bahrain đã bình thường hóa quan hệ với Israel. Ả Rập Xê-út được cho cũng sắp tiến tới một thỏa thuận như vậy.
Khi chính quyền Tehran đẩy mạnh hoạt động hạt nhân, trục chống Iran cũng đang phát triển mạnh mẽ hơn. Israel có thể đứng sau một số cuộc tấn công bí mật bên trong Iran trong năm nay.
Mọi thứ cũng khác ở Iran. Năm năm trước, nhóm đàm phán của ông Barack Obama khi đó đối mặt với một chính quyền thực dụng ở Tehran. Nhưng những người theo chủ nghĩa thực dụng đã bị mất uy tín do thỏa thuận hạt nhân không mang lại lợi ích kinh tế. Những người theo chủ nghĩa cứng rắn đã thắng ở cuộc bầu cử Quốc hội đầu năm nay và một nhân vật theo quan điểm cứng rắn có thể chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống vào tháng Sáu năm 2021.
Phản ứng của Iran đối với vụ ám sát nhà khoa học Fakhrizadeh làm nổi bật cuộc chiến giằng co giữa các phe. Quốc hội Iran mới đây đã thông qua kế hoạch cứng rắn, nhằm thoát khỏi sự giằng buộc của thỏa thuận hạt nhân và trục xuất các thanh sát viên quốc tế. Trong khi đó, Tổng thống theo đường lối ôn hòa Hassan Rouhani đã phản đối dự luật.
Tất cả điều này làm phức tạp nỗ lực của ông Joe Biden trong tham vọng quay ngược kim đồng hồ trở lại cách đây 5 năm. Nhưng phải thừa nhận rằng, quan điểm của chính nước Mỹ cũng đã thay đổi. Chính quyền mới có thể không thích cách ông Trump và nhóm của ông đã xử lý về vấn đề Iran, nhưng họ đã để lại cho nước này một chế độ trừng phạt sâu rộng.
GDP của Iran đã giảm 5,4% trong năm 2018, 6,5% vào năm 2019 và dự kiến sẽ giảm một lần nữa trong năm 2020. Giá trị của đồng Rial Iran đã sụp đổ. Tỷ lệ lạm phát hàng năm vào khoảng 30%. Mặc dù giới tinh hoa cầm quyền đã tìm mọi cách để xoay chuyển các biện pháp trừng phạt, nhưng những người dân thường đang bị tổn thương.
Nếu ông Joe Biden nhanh chóng quay trở lại thỏa thuận hạt nhân, điều đó có nghĩa là các lệnh trừng phạt sắc bén nhất dưới thời ông Trump sẽ được dỡ bỏ và chính quyền của ông Biden sẽ từ bỏ phần lớn đòn bẩy này.
Tổng thống đắc cử nói rằng ông muốn thiết lập lại lòng tin với các đồng minh của Mỹ, nhưng ông sẽ không dễ để từ bỏ đòn bẩy trừng phạt đối với Iran. Mặc dù ông Biden không thể hoặc không cần làm hài lòng Israel, Ả Rập Xê-út hay Đảng Cộng hòa, đòn bẩy trừng phạt vẫn là biện pháp dễ nhất để ông có thể gây áp lực đối với Iran.
Ưu tiên của ông Biden có thể là gia hạn thỏa thuận ban đầu và hết hạn trong thập kỷ tới. Đây là điều mà các nhà lãnh đạo của Iran cũng tỏ ra cởi mở với đề xuất này. Ông Biden có thể sẽ yêu cầu Tehran từ bỏ các vụ phóng tên lửa tầm xa và chuyển giao tên lửa cho các lực lượng ủy trong khu vực, trong bối cảnh Tehran ít muốn thảo luận về tên lửa, phương tiện răn đe chính của họ.
Đổi lại, ông có thể dần dần xoa dịu nỗi đau kinh tế của Iran, chẳng hạn như cho phép tiếp cận với đồng đô la, tạo điều kiện cho sự hợp tác hạt nhân dân sự nhiều hơn và dỡ bỏ các lệnh trừng phạt mang tính biểu tượng của ông Trump…
Không thể đảm bảo mức độ cởi mở của chính quyền mới của Mỹ sẽ ra sao, nhưng có nhiều tín hiệu cho thấy ông Biden sẽ làm dịu căng thẳng với Iran thông qua nhiều biện pháp. Thương lượng, đàm phán có lẽ là giải pháp đầu tiên được ông Joe Biden lựa chọn.
Thích
Tags:
(CLO) Ngày 4/4, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã ban hành Quyết định về việc cho thôi Ủy viên Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khóa X, nhiệm kỳ 2024 - 2029 đối với ông Phạm Quang Linh (Quang Linh Vlogs), người Việt Nam ở Angola.
(CLO) Các đơn vị kinh doanh vận tải, bến xe thực hiện công khai, minh bạch và đúng quy định về giá cước vận tải; phục vụ tốt nhu cầu đi lại của người dân dịp nghỉ lễ Giỗ Tổ Hùng Vương và 30/4 - 1/5.
(CLO) Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) vừa có thông báo việc điều chỉnh mức giá dịch vụ sử dụng tuyến đường cao tốc TP.Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây.
(CLO) Ngày 4/4, Nhà Vua Philippe và Hoàng hậu Mathilde của Vương quốc Bỉ rời Thành phố Hồ Chí Minh, kết thúc tốt đẹp thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam từ ngày 31/3 đến ngày 4/4, theo lời mời của Chủ tịch nước Lương Cường và Phu nhân.
(CLO) Sau 2 ngày công chiếu sớm, bộ phim “Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối” của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên thu về hơn 23 tỷ đồng doanh thu phòng vé, theo dữ liệu từ Box Office Vietnam.
(CLO) Ngày 4/4, tại TP Đồng Hới, Bộ Tư lệnh Quân khu 4 phối hợp với UBND tỉnh Quảng Bình tổ chức buổi gặp mặt, tặng quà và động viên các lực lượng quân nhân trên hành trình vào TP Hồ Chí Minh, tham gia huấn luyện phục vụ Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025).
(CLO) Liên quan vụ án xảy ra tại Công ty TNHH Cây xanh Công Minh, ngày 06/3/2025, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố đối với 03 bị can về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”; xác định: các bị can đã thực hiện các hành vi vi phạm quy định về đấu thầu, đưa và nhận hối lộ trong hàng trăm dự án đã gây thiệt hại cho nhà nước gần 100 tỷ đồng.
(CLO) Việc Hoa Kỳ áp thuế lên hàng hoá Việt Nam sẽ gây khó khăn cho doanh nghiệp sản xuất, nhất là những ngành nghề có kim ngạch xuất khẩu lớn như dệt may, da giày, điện tử, gỗ, nội thất,...
(CLO) UBND TP Hà Nội vừa ban hành khung giá cho thuê nhà ở xã hội được đầu tư xây dựng không bằng vốn đầu tư công, nguồn tài chính công đoàn trên địa bàn thành phố Hà Nội, áp dụng từ ngày 14/4/2025.
(CLO) Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn, ngày 5/4, Bắc Bộ ngày nắng đẹp, riêng Tây Bắc Bộ cục bộ có nơi mưa to về chiều tối. Khu vực Nam Bộ dự báo triều cường dâng cao gây ngập úng về chiều tối và đêm, đặc biệt với vùng trũng thấp ven biển, ven sông.
(CLO) Theo nguồn tin của phóng viên được biết, Công an tỉnh Đắk Lắk đã có quyết định tạm hoãn xuất cảnh đối với Nguyễn Thúc Thùy Tiên (SN 1998, trú tại TP Hồ Chí Minh).
(CLO) Ngày 4/4/2025, Công an xã Diễn Thọ, huyện Diễn Châu (Nghệ An) cho biết, đang hoàn tất hồ sơ để xử lý vi phạm hành chính đối với một cá nhân có hành vi đăng tải thông tin sai sự thật trên mạng xã hội, gây ảnh hưởng đến uy tín của lực lượng chức năng.
(CLO) Ghi nhận chiều ngày 4/4, ngày làm việc cuối cùng trước kỳ nghỉ lễ Giỗ Tổ Hùng Vương (mùng 10/3 Âm lịch), giao thông tại Hà Nội nhìn chung thông thoáng, chưa xảy ra tình trạng ùn tắc kéo dài tại các tuyến đường chính và cửa ngõ ra vào thành phố.
(CLO) Ước tính nhu cầu vốn đầu tư phát triển hệ thống cảng hàng không Việt Nam đến năm 2030 khoảng 443.000 tỷ đồng; được huy động từ nguồn vốn ngân sách nhà nước, vốn ngoài ngân sách và các nguồn vốn hợp pháp khác.
(CLO) Trong 3 tháng đầu năm 2025, lượng đặt phòng của khách châu Âu ở Mỹ đã giảm khoảng 18-20%, khiến nước này có thiể mất hàng tỷ USD doanh thu từ du lịch.
(CLO) Ngày 4/4, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) đã có quyết định bổ nhiệm Cục trưởng Cục TDTT Việt Nam giữ chức Vụ trưởng Vụ Khoa học, Công nghệ, Đào tạo và Môi trường thuộc Bộ VHTT&DL. Quyết định có hiệu lực từ ngày ban hành.
(CLO) Kỷ nguyên thương mại quốc tế ngày càng tự do và mở rộng, được xây dựng dựa trên luật lệ mà Mỹ góp phần tạo ra, đã kết thúc đột ngột.
(NB&CL) Xúc động, biết ơn - đó là cảm xúc của người dân Myanmar cũng như giới chức nước này trước những nỗ lực chung tay cùng hỗ trợ trong thảm họa của Việt Nam. Trước đó, chiều ngày 30/3 - chưa đầy 2 ngày sau thảm họa tại Myanmar, đội cứu hộ của Bộ Quốc phòng và Bộ Công an Việt Nam gồm 106 người cùng hàng cứu trợ đã hạ cánh xuống sân bay Yangon.
(CLO) Chính phủ của tân Thủ tướng Canada Mark Carney đã có động thái đáp trả mạnh mẽ đối với chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Không chỉ gây ra khó khăn cho Mỹ, mà động thái còn cho thấy Canada sẽ không khuất phục trước sức ép của ông Trump.
(CLO) Tổng thống Mỹ Donald Trump đã “bật đèn xanh” cho chương trình tiêm kích F-47, chiếc máy bay mà ông mô tả rằng “đáng gờm nhất từng được chế tạo”. Vậy F-47 mạnh cỡ nào, nhất là khi so sánh với so với những máy bay tàng hình mà Nga và Trung Quốc đang phát triển?
(CLO) Ngày 24/3 vừa rồi, vòng đàm phán thứ hai giữa Nga và Mỹ đã diễn ra tại Riyadh (Ả Rập Xê Út), nơi chứng kiến vai trò ngoại giao con thoi của Mỹ nhằm tìm kiếm tiếng nói chung giữa Nga và Ukraine.
(CLO) “Ngừng bắn” có lẽ là từ khóa được truyền thông và giới chuyên gia nhắc đến nhiều nhất trong những ngày gần đây. Câu hỏi được đặt ra ở đây là các bên trong cuộc xung đột sẽ kiểm soát quá trình này như thế nào?
(CLO) Việc Trung Quốc ngày càng mở rộng ảnh hưởng và tăng cường đầu tư vào các mỏ tại châu Phi đang làm dấy lên lo ngại ở Mỹ về nguy cơ thất thế trong cuộc đua giành khoáng sản quan trọng ở châu lục này.
(CLO) Một cuộc chiến tranh hạt nhân do AI khởi xướng nghe có vẻ giống trong phim khoa học viễn tưởng. Nhưng nhiều nhà khoa học và chính trị gia hàng đầu thế giới cho rằng không phải vậy.
(CLO) Cộng đồng quốc tế đã kỳ vọng nhiều hơn vào cuộc điện đàm thứ hai giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ và Nga so với cuộc điện đàm đầu tiên. Điều này được thúc đẩy bởi sự lạc quan trong mối quan hệ Mỹ-Nga và diễn biến các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Ukraine tại Ả Rập Xê Út.
(CLO) Trung Quốc đang nỗ lực phát triển máy bay thân rộng để cạnh tranh với Airbus và Boeing, dù kế hoạch của Bắc Kinh có thể phụ thuộc vào sự hợp tác từ các nhà quản lý và nhà cung cấp phương Tây.
