Theo dõi báo trên:
Trong bốn năm qua, Israel - kẻ thù của Iran ở Trung Đông đã có một người bạn trong Nhà Trắng. Tổng thống Donald Trump đã đổ lỗi cho Iran về hầu hết các vấn đề của khu vực, bán vũ khí cho Israel và các quốc gia Ả Rập, đồng thời rút Mỹ ra khỏi thỏa thuận hạt nhân với Iran năm 2015, quốc gia đã đồng ý hạn chế chương trình hạt nhân, cho phép thanh sát viên quốc tế tiếp cận các nhà máy điện hạt nhân, để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt quốc tế.
Bên cạnh những hành động ủng hộ các quốc gia đồng minh tại Trung Đông, chính quyền Mỹ đã duy trì thực hiện chiến lược "áp lực tối đa" đối với Iran, khi áp đặt hàng loạt lệnh cấm và trừng phạt nhằm ép buộc chính quyền nước này phải từ bỏ tham vọng sở hữu vũ khí hạt nhân.
Về phần mình, Iran đã phải trải qua một năm vô vàng khó khăn, chịu tổn thất to lớn ngoài đại dịch COVID-19 khiến hơn 50 nghìn người chết và hàng triệu người nhiễm bệnh. Vào tháng 1/2020, tướng Qasem Soleimani bị thiệt mạng bởi cuộc không kích của Mỹ, gây ra cơn chấn động tại Trung Đông. Vào tháng 11/2020, nhà khoa học hạt nhân hàng đầu Mohsen Fakhrizadeh, người được xem là kiến trúc sư của chương trình vũ khí hạt nhân trong quá khứ của Iran, bị ám sát.
Chưa kể hàng loạt vụ nổ và tai nạn bí ẩn ở nhà máy hạt nhân cũng như cơ sở năng lượng khác của Iran trong tháng 8 và tháng 9 cũng gây ra sự bất ổn nhất định đối với Tehran.
Những tai nạn liên tiếp đẩy Mỹ và Iran dần vào một cuộc đối đầu trực tiếp, với những tuyên bố mạnh mẽ từ hai phía trong suốt một năm qua. Thậm chí, cách đây hai tuần, báo chí Mỹ còn lộ một thông tin rằng, Tổng thống Trump có ý định tấn công Iran nhưng các cố vấn đã kịp ngăn chặn một cuộc chiến tranh có thể xảy ra.
Trong bối cảnh ông Donald Trump đang ở những ngày cuối cùng trên cương vị người đàn ông quyền lực nhất thế giới, căng thẳng hiện tại với Iran để lại lo lắng thực sự cho chính quyền tiếp theo của Mỹ, khi Tổng thống đắc cử Joe Biden dự kiến sẽ nhậm chức vào 20/1/2021.
Khi nói đến Iran, ông Joe Biden thích các biện pháp trừng phạt hơn là nói về các vụ giết người có chủ đích. Ông hứa sẽ đưa Mỹ quay trở lại thỏa thuận hạt nhân, nếu Iran tuân thủ những thỏa thuận bị xem là đã vi phạm từ năm ngoái.
Nhiều hoạt động ngoại giao chắc chắn sẽ được hoan nghênh. Chính sách "áp lực tối đa" của ông Trump đã làm tổn thương nghiêm trọng Iran khi chia cắt nước này khỏi nền kinh tế thế giới, nhưng chính quyền của ông chưa bao giờ nghiêm túc theo đuổi một thỏa thuận mới.
Hiện Iran đang đẩy nhanh tốc độ làm giàu uranium cho phép chế tạo bom hạt nhân bất chấp những tổn thất gần đây có thể khiến chương trình hạt nhân của họ bị lùi lại. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán vẫn còn cơ hội và hứa hẹn về một giải pháp lâu dài hơn, nếu Mỹ rút lại các lệnh trừng phạt như chính Iran cam kết.
Chỉ có điều, trước khi ông Biden quay trở lại thỏa thuận hạt nhân, các bên sẽ không đơn giản đưa ra cam kết mới khi mà mọi thứ đã thay đổi rất nhiều kể từ năm 2015.
Một người dân Iran theo dõi tin tức về cuộc bầu cử Mỹ - Ảnh: elevencolumm
Bắt đầu ở Vịnh. Khu vực này từ lâu đã sống dưới cái ô an ninh của Mỹ. Tuy nhiên, năm 2020 kiểm chứng một tình huống thực tế khi Iran bị “tố” thông qua lực lượng ủy nhiệm, thực hiện một loạt cuộc tấn công bao gồm cả các cuộc tấn công bằng tên lửa vào Ả Rập Xê-út, Israel, nhưng ông Trump hầu như không chọn biện pháp đáp trả.
Điều đó không chỉ làm dấy lên nghi ngờ về khả năng răn đe của Mỹ, nó cũng nêu bật một lỗ hổng trong thỏa thuận hạt nhân, vốn nói rất ít về chương trình tên lửa của Iran và những nguy cơ trong khu vực.
Những lo ngại như vậy đã đưa Israel và các quốc gia vùng Vịnh xích lại gần nhau. Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) và Bahrain đã bình thường hóa quan hệ với Israel. Ả Rập Xê-út được cho cũng sắp tiến tới một thỏa thuận như vậy.
Khi chính quyền Tehran đẩy mạnh hoạt động hạt nhân, trục chống Iran cũng đang phát triển mạnh mẽ hơn. Israel có thể đứng sau một số cuộc tấn công bí mật bên trong Iran trong năm nay.
Mọi thứ cũng khác ở Iran. Năm năm trước, nhóm đàm phán của ông Barack Obama khi đó đối mặt với một chính quyền thực dụng ở Tehran. Nhưng những người theo chủ nghĩa thực dụng đã bị mất uy tín do thỏa thuận hạt nhân không mang lại lợi ích kinh tế. Những người theo chủ nghĩa cứng rắn đã thắng ở cuộc bầu cử Quốc hội đầu năm nay và một nhân vật theo quan điểm cứng rắn có thể chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống vào tháng Sáu năm 2021.
Phản ứng của Iran đối với vụ ám sát nhà khoa học Fakhrizadeh làm nổi bật cuộc chiến giằng co giữa các phe. Quốc hội Iran mới đây đã thông qua kế hoạch cứng rắn, nhằm thoát khỏi sự giằng buộc của thỏa thuận hạt nhân và trục xuất các thanh sát viên quốc tế. Trong khi đó, Tổng thống theo đường lối ôn hòa Hassan Rouhani đã phản đối dự luật.
Tất cả điều này làm phức tạp nỗ lực của ông Joe Biden trong tham vọng quay ngược kim đồng hồ trở lại cách đây 5 năm. Nhưng phải thừa nhận rằng, quan điểm của chính nước Mỹ cũng đã thay đổi. Chính quyền mới có thể không thích cách ông Trump và nhóm của ông đã xử lý về vấn đề Iran, nhưng họ đã để lại cho nước này một chế độ trừng phạt sâu rộng.
GDP của Iran đã giảm 5,4% trong năm 2018, 6,5% vào năm 2019 và dự kiến sẽ giảm một lần nữa trong năm 2020. Giá trị của đồng Rial Iran đã sụp đổ. Tỷ lệ lạm phát hàng năm vào khoảng 30%. Mặc dù giới tinh hoa cầm quyền đã tìm mọi cách để xoay chuyển các biện pháp trừng phạt, nhưng những người dân thường đang bị tổn thương.
Nếu ông Joe Biden nhanh chóng quay trở lại thỏa thuận hạt nhân, điều đó có nghĩa là các lệnh trừng phạt sắc bén nhất dưới thời ông Trump sẽ được dỡ bỏ và chính quyền của ông Biden sẽ từ bỏ phần lớn đòn bẩy này.
Tổng thống đắc cử nói rằng ông muốn thiết lập lại lòng tin với các đồng minh của Mỹ, nhưng ông sẽ không dễ để từ bỏ đòn bẩy trừng phạt đối với Iran. Mặc dù ông Biden không thể hoặc không cần làm hài lòng Israel, Ả Rập Xê-út hay Đảng Cộng hòa, đòn bẩy trừng phạt vẫn là biện pháp dễ nhất để ông có thể gây áp lực đối với Iran.
Ưu tiên của ông Biden có thể là gia hạn thỏa thuận ban đầu và hết hạn trong thập kỷ tới. Đây là điều mà các nhà lãnh đạo của Iran cũng tỏ ra cởi mở với đề xuất này. Ông Biden có thể sẽ yêu cầu Tehran từ bỏ các vụ phóng tên lửa tầm xa và chuyển giao tên lửa cho các lực lượng ủy trong khu vực, trong bối cảnh Tehran ít muốn thảo luận về tên lửa, phương tiện răn đe chính của họ.
Đổi lại, ông có thể dần dần xoa dịu nỗi đau kinh tế của Iran, chẳng hạn như cho phép tiếp cận với đồng đô la, tạo điều kiện cho sự hợp tác hạt nhân dân sự nhiều hơn và dỡ bỏ các lệnh trừng phạt mang tính biểu tượng của ông Trump…
Không thể đảm bảo mức độ cởi mở của chính quyền mới của Mỹ sẽ ra sao, nhưng có nhiều tín hiệu cho thấy ông Biden sẽ làm dịu căng thẳng với Iran thông qua nhiều biện pháp. Thương lượng, đàm phán có lẽ là giải pháp đầu tiên được ông Joe Biden lựa chọn.
Thích
Tags:
(CLO) Chiều ngày 22/11, Hội Nhà báo tỉnh Sóc Trăng đã tổ chức Hội thảo nghiệp vụ báo chí “Nâng cao chất lượng thông tin thời sự trên báo chí địa phương”.
(CLO) Bản tin Nóng 18h: Đề xuất áp thuế theo hàm lượng đường với nước ngọt; Hàng không tăng thêm 3.000 chuyến bay, bổ sung lượng vé Tết; Bước đầu xác định niên đại gần 150 bộ hài cốt tại phố Tây Sơn…
(CLO) Ngày 22/11, Báo Giáo dục và Thời đại đã tổ chức trao giải cuộc thi viết Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường. Cuộc thi do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức, Báo Giáo dục và Thời đại là đơn vị thường trực.
(CLO) Việc thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của người dân và tổ chức như chuyển mục đích sử dụng đất; chia tách, hợp thửa... nếu phù hợp quy định thì vẫn được thực hiện theo quy định.
(CLO) Ngày 22/11, Công an huyện Đức Thọ (Hà Tĩnh) cho biết, vừa phối hợp với Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm Công nghệ cao Công an Hà Tĩnh, Công an TP Hà Nội, Quãng Ngãi, Gia Lai phá thành công Chuyên án buôn bán, vận chuyển hàng cấm (pháo) với quy mô lớn, bắt giữ 06 đối tượng, thu giữ trên 2.200kg pháo các loại cùng nhiều tang vật liên quan.
(CLO) Ngày 22/11, Cơ quan CSĐT Công an huyện Tiên Yên (Quảng Ninh) vừa ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can 4 đối tượng về tội Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép.
(CLO) Sáng 22/11, tại khu nghỉ dưỡng Hoiana (huyện Duy Xuyên), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) phối hợp với UBND tỉnh Quảng Nam tổ chức họp báo công bố việc đăng cai Hội nghị Quốc tế về Du lịch Nông thôn lần đầu tiên của UN Tourism (tổ chức du lịch thế giới), diễn ra vào năm 2024 tại Quảng Nam.
(CLO) Những trích đoạn từ cuốn hồi ký sắp xuất bản của cựu Thủ tướng Đức Angela Merkel đề cập đến mọi thứ, từ cuộc xung đột ở Ukraine cho đến Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump.
(CLO) Ngày 22/11, Thủ tướng Viktor Orban cho biết ông sẽ mời Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đến thăm Hungary, đồng thời đảm bảo rằng lệnh bắt giữ ông Netanyahu của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) sẽ "không được thực hiện".
(CLO) Nga tuyên bố các hệ thống phòng không hiện đại trên thế giới, bao gồm của Mỹ và châu Âu, không thể đánh chặn loại tên lửa đạn đạo mới Oreshnik mà nước này vừa phóng vào thành phố Dnipro ở miền trung Ukraine.
(CLO) Để tiếp tục nâng cao chất lượng, đưa Giải thưởng Sách Quốc gia xứng tầm với vị thế là một giải thưởng cấp quốc gia, đồng thời tạo sự lan tỏa mạnh mẽ đến gần hơn với bạn đọc, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Điều lệ và Quy Giải thưởng mới với nhiều điểm mới. Thông tin này được đưa ra tại buổi họp báo do Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức sáng nay ngày 22/11 tại Hà Nội.
(CLO) Tỷ phú Elon Musk, chủ sở hữu mạng xã hội X, đã chỉ trích dự luật của Úc, trong đó cấm trẻ em dưới 16 tuổi sử dụng mạng xã hội và phạt các mạng xã hội lên tới 49,5 triệu AUD (32 triệu USD) đối với các vi phạm.
(CLO) Từ ngày 29/11/2024 tới đây, gần 50 triệu cổ phiếu của CTCP Thương mại Xuất nhập khẩu Thiên Nam (Mã: TNA) bị đình chỉ giao dịch sẽ chuyển sang sàn UpCom. Doanh thu Quý 3 của đơn vị giảm tới 95% gây thua lỗ nặng.
(CLO) Kết quả kinh doanh của Địa ốc Hoàng Quân tuy có cải thiện nhưng mới chỉ hoàn thành 26% mục tiêu cả năm. Trong khi lượng nợ vay gia tăng mạnh để bù đắp dòng tiền kinh doanh đang âm tới 1.185 tỷ đồng trong 9 tháng đầu năm.
(CLO) Sáng 22/11, tại Văn Miếu-Quốc Tử Giám đã diễn ra Triển lãm Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.
(CLO) Ngày 22/11, tại Hội trường Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF), Đại hội thường niên VFF năm 2024 khoá IX (nhiệm kỳ 2022 - 2026) đã chính thức diễn ra với sự tham dự của lãnh đạo Liên đoàn Bóng đá trong nước và quốc tế.
(CLO) Trung Quốc đã phô trương công nghệ quân sự tiên tiến bằng cách trình làng một loạt thiết bị quân sự hiện đại tại triển lãm hàng không lớn nhất đất nước.
(CLO) Một ngày sau khi có thông tin Tổng thống Mỹ Joe Biden cho phép, Ukraine đã bắn tên lửa tầm xa ATACMS vào khu vực Bryansk, nằm cách 379 km về phía tây nam Moscow.
(CLO) Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Brazil đã ra tuyên bố của các nhà lãnh đạo vào thứ Hai (18/11), kêu gọi "hành động" giải quyết nhiều cuộc khủng hoảng mà toàn cầu đang phải đối mặt, như xung đột vũ trang, biến đổi khí hậu và các vấn đề lớn khác.
(CLO) Theo số liệu thống kê chính thức của Chính phủ Indonesia, gần 10 triệu người đã rời khỏi tầng lớp trung lưu của nước này kể từ năm 2019 cho đến nay.
(CLO) Trong nhiều năm, con người đã suy ngẫm về viễn cảnh tận thế của thế giới, gồm cả các nhà tiên tri, nhà khoa học vĩ đại cho đến các tổ chức nghiên cứu vũ trụ như NASA. Và không thể không lo lắng khi những nguy cơ mà họ đưa ra đều đang dần hiện hữu.
(CLO) Phó Tổng thống đắc cử JD Vance được coi là ứng cử viên sáng giá nhất để kế nhiệm ông Donald Trump với tư cách là ứng cử viên của Đảng Cộng hòa vào năm 2028.
(CLO) Trong chiến dịch vận động tranh cử của mình, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nhiều lần cam kết sẵn sàng đàm phán với Nga nhằm hạ nhiệt những căng thẳng giữa hai quốc gia. Vậy quan hệ Nga - Mỹ sẽ có những thay đổi đáng kể dưới thời ông Trump tới đây?
(CLO) Có thể khẳng định rằng chưa bao giờ mối quan hệ Việt Nam - Mỹ tốt đẹp như hiện tại. Điều đó cho thấy tầm quan trọng của Việt Nam trong chính sách Châu Á - Thái Bình Dương của Hoa Kỳ. Vì thế, ngay cả với sự trở lại Nhà Trắng của Tổng thống đắc cử Donald Trump cùng khẩu hiệu “nước Mỹ trên hết”, thì bên cạnh những thách thức, một thời cơ lớn cho Việt Nam cũng sẽ được gợi mở.
(CLO) Từ chỗ thất bại trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2020 và hứng chịu vô số hậu quả, ông Donald Trump đã trở lại đỉnh cao quyền lực một cách ngoạn mục khi đánh bại bà Kamala Harris trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay.
(CLO) Quyết định của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu khi sa thải Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Galant và bổ nhiệm cựu Ngoại trưởng Israel Katz thay thế ông đã đánh dấu một bước ngoặt bất ngờ trong nền chính trị nước này.
