Khánh thành Khu lưu niệm Trưởng Ban Thường trực Quốc hội khóa I Bùi Bằng Đoàn

Tham dự sự kiện còn có nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh, lãnh đạo Quốc hội, các bộ ngành Trung ương, thành phố Hà Nội cùng đại diện gia đình, dòng họ cụ Bùi Bằng Đoàn.

Lễ khánh thành diễn ra trong không khí phấn khởi của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đang hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam – dấu mốc quan trọng trong lịch sử lập hiến, lập pháp của đất nước.

Khu lưu niệm được xây dựng trên khu đất thuộc quần thể di tích đình – chùa – miếu Bặt Chùa (nay là thôn Bặt Chùa, xã Ứng Thiên), nơi từng là trụ sở làm việc của Ban Thường trực Quốc hội khi sơ tán từ tháng 12/1946 đến tháng 4/1947. Công trình gồm các hạng mục: cổng, đại bái, tả – hữu vu, khu trưng bày tư liệu hiện vật.

Dự án được triển khai theo chỉ đạo sát sao của Thành ủy Hà Nội, phối hợp với Văn phòng Quốc hội, HĐND – UBND thành phố, nhằm kịp tiến độ để đón mừng ngày trọng đại. Việc hoàn thiện công trình đúng kế hoạch được Chủ tịch Quốc hội đánh giá là minh chứng cho tinh thần trách nhiệm cao và sự phối hợp hiệu quả giữa các cấp chính quyền, đơn vị thi công và người dân địa phương.

Khu lưu niệm hôm nay không chỉ là nơi tưởng nhớ, mà còn được định hướng trở thành “địa chỉ đỏ” phục vụ nghiên cứu, giáo dục lịch sử Quốc hội và nhân vật lịch sử — nơi từng bước kết nối với công chúng, sinh viên, nghiên cứu viên.

Sinh năm 1889, mất năm 1955, Trưởng Ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn là biểu tượng tiêu biểu của giới sĩ phu chuyển mình trong bối cảnh cách mạng. Từ cương vị Thượng thư triều đình, ông đã bỏ vị thế thuận lợi để hòa mình vào phong trào cách mạng với lời khẳng định: "Cải tạo một nước Việt Nam mới mà không có tôi, thì tôi cũng thấy hổ thẹn."

Sau đó, ông làm Bộ trưởng Bộ Nội vụ đầu tiên trong Chính phủ lâm thời và tham gia Quốc hội khóa I – Quốc hội đặt nền móng cho hệ thống nhà nước mới. Trong vị trí Trưởng Ban Thường trực Quốc hội, ông cùng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chính phủ kiến tạo Hiến pháp 1946, đồng thời đặt nền móng cho hệ thống pháp luật đầu tiên của nước nhà.

Phát biểu tại lễ khánh thành, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh: “Di sản lớn nhất mà Cụ để lại cho Quốc hội và đất nước chính là tinh thần phụng sự công minh, thượng tôn pháp luật và lòng liêm khiết tuyệt đối của người cầm cân nảy mực.”

Cụ Bùi Bằng Đoàn cũng nổi bật với tư tưởng đại đoàn kết, thúc đẩy nhân dân tham gia kháng chiến, động viên đồng bào, chiến sĩ trong những thời khắc cam go — những hành động thể hiện trách nhiệm đối với vận mệnh đất nước.

Trong bài phát biểu, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn trích lại lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Việc gì lợi cho dân, ta phải hết sức làm. Việc gì hại đến dân, ta phải hết sức tránh.” Ông nhấn mạnh cuộc đời và sự nghiệp của cụ Bùi Bằng Đoàn chính là hiện thân sinh động cho lời dạy ấy, đồng thời là tấm gương sáng để thúc đẩy các thế hệ kế tiếp phấn đấu vì lợi ích Nhân dân.

Ông cũng kêu gọi Quốc hội, các đại biểu, các cấp chính quyền tiếp tục gìn giữ và phát huy truyền thống: tinh thần đoàn kết, hòa hợp dân tộc; trọng dụng nhân tài không phân biệt xuất thân; thượng tôn Hiến pháp – Pháp luật; tiếp tục xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa vững mạnh.

Khánh thành Khu lưu niệm chỉ là bước đầu — điều quan trọng là làm sao để không gian này sống động, phát huy được giá trị giáo dục, truyền cảm hứng lâu dài. Chủ tịch Quốc hội đề nghị Hà Nội, xã Ứng Thiên tăng cường công tác quản lý, bảo dưỡng, phối hợp với gia đình dòng họ trong việc bổ sung tư liệu, hiện vật, tổ chức hoạt động giáo dục lịch sử, đảm bảo Khu lưu niệm luôn trang nghiêm, xanh – sạch – đẹp.

Phát biểu tại buổi lee, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội, Chủ tịch HĐND Nguyễn Ngọc Tuấn cũng cho biết, việc sưu tầm, bổ sung tư liệu, phối hợp giữa Ban quản lý di tích và gia đình cụ Bùi Bằng Đoàn là nhiệm vụ quan trọng để không chỉ giữ được tính chân thực mà còn tăng chiều sâu cho Khu lưu niệm.

Quả thật, trong bối cảnh xây dựng và hoàn thiện thể chế, pháp luật, cũng như nâng cao chất lượng hoạt động Quốc hội và đại biểu Quốc hội hiện nay, chúng ta không thể quên đi gốc rễ lịch sử, không thể làm lơ những giá trị tinh thần mà những người tiên phong đã dày công vun đắp.