Khi giấc mơ an cư chỉ còn là... khung cửa sổ

Theo báo cáo của Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARs), trong quý III/2025, giá căn hộ cả nước tiếp tục tăng. Trong đó, Hà Nội tiếp tục dẫn đầu cả nước về tốc độ tăng trưởng giá bán chung cư. Theo sau là Đà Nẵng, trong khi TP HCM cũng ghi nhận mức tăng trưởng đáng kể ở cả giá bán.

So với kỳ gốc, giá bán bình quân của các dự án trong tập mẫu tăng lần lượt là Hà Nội (96,2%), Đà Nẵng (72,6%) và TP HCM (56,9%).​ Trong đó, giá bán trung bình căn hộ chung cư trong quý III/2025 tại Hà Nội đạt mức trung bình 78,9 triệu đồng/m2, tăng khoảng 5,0% so với quý trước. Tại TP HCM, mức giá bán bình quân đạt 81,6 triệu đồng/m2.

Bà Phạm Thị Miền, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam dự báo, trong giai đoạn cuối năm 2025, giá bất động sản sẽ tiếp tục tăng khi dòng vốn rẻ tiếp tục được bơm ra nền kinh tế thúc đẩy nhu cầu đầu tư trong khi nguồn cung vẫn còn hạn chế so với nhu cầu.

Trong bối cảnh quỹ đất khan hiếm và chi phí đất đai, vật liệu tăng mạnh, các chủ đầu tư duy trì chiến lược phát triển phân khúc giá cao nhằm đảm bảo lợi nhuận, đặc biệt khi phân khúc này vẫn được hấp thụ tốt nhờ nhóm khách hàng có năng lực tài chính tốt và kỳ vọng tích sản dài hạn.

“Giá chỉ được ổn định khi Chính phủ có những giải pháp điều tiết thích hợp, hiệu quả”, bà Miền nhấn mạnh.

Liên quan tới vấn đề này, TS Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Thương hiệu và Cạnh tranh cho rằng, giá bất động sản đã tăng vượt xa mức hợp lý trong nhiều năm qua, tạo ra khoảng cách lớn với khả năng chi trả của người dân.

Theo ông Thành, giá bất động sản tính theo lạm phát trung bình thì sau 10 năm chỉ tăng gấp đôi nhưng thực tế đã tăng hàng chục lần. Nếu năm 1990, một chiếc xe máy có thể đổi được một căn nhà, thì nay chỉ đổi được khung cửa sổ đẹp.

Lý giải nguyên giá tăng, ông cho rằng, hiện tượng này không chỉ đến từ yếu tố kinh tế mà còn yếu tố văn hóa, khi người Việt xem nhà đất là “của để dành”, khiến nhu cầu sở hữu luôn cao.

Tuy nhiên, việc giá bất động sản tăng mạnh giống như lạm phát, gây thiệt hại cho nhóm người nghèo và người có thu nhập trung bình, đồng thời làm méo mó cơ cấu đầu tư.

Ông đồng thời cảnh báo, nếu dòng vốn tiếp tục đổ mạnh vào một lĩnh vực, nền kinh tế có thể gặp “căn bệnh Hà Lan”, khi thị trường bất động sản quá phát triển, thu hút quá nhiều vốn đầu tư và nguồn lực, dẫn đến suy giảm các ngành sản xuất khác.

Một hệ quả đáng chú ý là xu hướng lựa chọn nghề nghiệp của lớp trẻ hiện nay, nhiều người trẻ hướng tới hai nhóm ngành: một là các lĩnh vực mang tính “hào nhoáng” như showbiz, KOL, KOC, hai là các ngành tài chính - dịch vụ, nơi có cơ hội kiếm tiền nhanh.

Trong khi đó, những ngành đòi hỏi lao động chân tay, kỹ thuật, hay sản xuất trực tiếp lại ngày càng thiếu nhân lực. Từ đó tiềm ẩn rủi ro khủng hoảng. Vị chuyên gia này dẫn chứng, khủng hoảng 2008-2009 tại Mỹ bắt nguồn từ cho vay dưới chuẩn, dẫn đến hiệu ứng dây chuyền lên hệ thống ngân hàng và cán cân thanh toán.

“Chúng ta cần bất động sản phát triển, nhưng phải lành mạnh, cân bằng giữa mục tiêu tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô. Chính phủ cần tính toán kỹ liều lượng và thời điểm thực thi chính sách, sao cho thị trường tăng trưởng nhưng không rủi ro,” TS Thành nhấn mạnh.