Khoảng 300/1.000 công chức giáo dục cấp xã được khảo sát không có chuyên môn liên quan
(CLO) Cứ 10 người được giao phụ trách giáo dục tại cấp xã, phường thì có 3 người không có chuyên môn liên quan, cá biệt có người tốt nghiệp kỹ sư chăn nuôi, cử nhân quản lý đất đai, cao đẳng quân sự cơ sở, kỹ sư công nghiệp thực phẩm…
Báo cáo của Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục dẫn ra con số từ cuộc khảo sát nhanh của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) trên số liệu khoảng 1.000 công chức đã được bố trí về làm việc tại Phòng Văn hóa - Xã hội tại cấp xã, được giao phụ trách lĩnh vực giáo dục, 302/1.000 công chức giáo dục cấp xã được khảo sát không có chuyên môn liên quan tới giáo dục.
Thậm chí, nhiều cán bộ quản lý giáo dục cấp xã có chuyên môn ở những ngành hoàn toàn "không liên quan" như cử nhân quản lý đất đai, kỹ sư chăn nuôi...
“Chúng ta đã ‘lấp đầy’ chỗ trống bằng số lượng, nhưng bỏ ngỏ năng lực và chuyên môn. Một cỗ máy mà khâu vận hành cấp cơ sở không khớp thì không thể chạy trơn tru được”, ông Thái Văn Tài, Vụ trưởng Vụ Giáo dục phổ thông nhận định..
Liệt kê chuyên môn của nhóm cán bộ này còn có: kỹ sư xây dựng, cử nhân công nghiệp thực phẩm, cử nhân kế toán, cử nhân quản trị kinh doanh, cử nhân truyền thông, cử nhân luật, cao đẳng quân sự cơ sở, dược sĩ...
Thông tin từ các địa phương, số cán bộ quản lý giáo dục cấp xã có chuyên môn hoặc kinh nghiệm công tác trong ngành giáo dục trước đó chỉ chiếm khoảng 20-30%.
Cô Nguyễn Diệu Bình, chuyên viên Phòng Văn hóa – Xã hội phường Láng (Hà Nội) được phân công phụ trách toàn bộ hoạt động giáo dục tại địa phương với 9 cơ sở từ mầm non đến THPT.
Dù có chuyên ngành mầm non, cô Bình thừa nhận: “Phụ trách cả 3 cấp học nhưng tôi không có nghiệp vụ chuyên sâu ngoài mầm non rất áp lực và lúng túng trong xử lý chuyên môn”.
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cảnh báo: “Nếu đội ngũ cấp xã, nơi được coi là tế bào hệ thống không được củng cố, thì mọi đổi mới ở cấp cao hơn sẽ khó thành hiện thực. Cỗ máy lớn không thể vận hành tốt nếu mắt xích nhỏ nhất gặp trục trặc”.
Ông nhấn mạnh, ngành giáo dục cần chủ động nắm bắt thực tiễn địa phương, điều chỉnh kịp thời hoạt động tập huấn, hướng dẫn, đồng thời nhìn nhận lại vai trò cấp xã trong mô hình quản lý mới.
“Chúng ta không ứng phó bị động, mà phải hành động với tinh thần tận dụng sắp xếp bộ máy để thúc đẩy giáo dục phát triển", Bộ trưởng bày tỏ.
Thiếu đội ngũ công chức cấp xã phụ trách lĩnh vực giáo dục, đào tạo, đây cũng là vấn đề được ông Nguyễn Đắc Vinh - Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội đưa ra.
Ông Vinh nêu một ví dụ thực tế tại phường Cao Xanh, tỉnh Quảng Ninh: "Cả phường Cao Xanh chỉ có 1 người được phân công quản lý giáo dục nhưng chưa bao giờ làm giáo dục cả".
Theo hướng dẫn hiện nay, mỗi Phòng Văn hóa - Xã hội bố trí tối đa 2 biên chế cho vị trí việc làm công chức phụ trách lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Với tổng số 3.321 xã phường, đặc khu sau sắp xếp thì dự kiến số lượng công chức cấp xã toàn quốc cần hơn 6.000 người.
Tuy nhiên, theo báo cáo của Cục Nhà giáo, cho đến thời điểm hiện nay, việc phân công, bố trí các bộ phận chuyên môn thuộc UBND cấp xã nói chung và đội ngũ công chức cấp xã phụ trách lĩnh vực giáo dục, đào tạo nói riêng chưa phù hợp với vị trí việc và định mức số lượng người hiện có; chưa đáp ứng được yêu cầu thực hiện nhiệm vụ của ngành giáo dục, cả về số lượng và trình độ, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ.
"Với đội ngũ cán bộ xã phần lớn không có chuyên môn giáo dục như thời điểm hiện tại, nếu không có sự điều chỉnh, bổ sung kịp thời thì nguy cơ dẫn đến việc chỉ đạo, hướng dẫn hay thẩm định các hoạt động chuyên môn là bất khả thi", đại diện Cục Nhà giáo nêu rõ.