Không để sai lệch chính pháp trong mùa Vu lan 2025

Từ lâu, lễ hội Vu lan đã trở thành một nét đẹp văn hóa tâm linh của người Việt, gắn với truyền thống hiếu nghĩa, uống nước nhớ nguồn. Đây là dịp để mỗi người thực hành và khắc sâu hạnh nguyện báo hiếu cha mẹ, ông bà, tưởng nhớ tổ tiên, anh hùng liệt sĩ và các bậc tiền nhân đã góp phần dựng xây đất nước.

Vu lan trùng với ngày rằm tháng 7 – còn gọi là lễ xá tội vong nhân theo quan niệm Á Đông. Tháng 7 âm lịch được coi là thời khắc âm dương giao hòa, vì thế dân gian có tục cúng chúng sinh để tưởng niệm, cầu siêu cho những vong hồn không nơi nương tựa.

Theo TS. Trần Hữu Sơn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Văn hóa dân gian ứng dụng, người Việt cổ quan niệm: khi qua đời, một số người được con cháu thờ phụng, nhưng những người chết bất đắc kỳ tử thì bơ vơ, không ai chăm sóc. Chính vì vậy, tháng 7 âm lịch là dịp dân gian làm lễ cúng chúng sinh để tưởng niệm, chia sẻ với các linh hồn không nơi nương tựa.

Còn PGS.TS Phạm Ngọc Trung, nguyên Trưởng khoa Văn hóa và Phát triển (Học viện Báo chí và Tuyên truyền), nhấn mạnh rằng nghi lễ rằm tháng Bảy là sự hội tụ của nhiều lớp văn hóa: từ đạo hiếu, Phật giáo, tín ngưỡng dân gian thờ thần linh cho đến thờ cúng tổ tiên. Trên tất cả, đó là tinh thần tri ân tiền nhân, tôn vinh cội nguồn dân tộc.

Ông Trung cho biết, tùy từng vùng miền, lễ vật có thể là chay hoặc mặn, kèm hoa quả. Sau khi tế lễ, người dân rắc bỏng, múc cháo đặt ở chợ, sân đình, chùa chiền hay ngõ xóm để các vong hồn thụ lộc.

Cùng với đó, tháng 7 âm lịch cũng gắn liền nhiều điều kiêng kỵ như làm nhà, cưới hỏi, ký hợp đồng, mua bán nhà đất. Theo các chuyên gia, đằng sau yếu tố tâm linh, tập tục này phản ánh kinh nghiệm dân gian về thời điểm giao mùa, thường có mưa bão, lũ lụt nên con người cẩn trọng hơn khi làm việc lớn.

Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Nhơn – Chủ tịch Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam – đã ban hành thông bạch gửi đến các Ban, Viện Trung ương, Ban Trị sự Phật giáo các tỉnh, thành cùng tăng ni, Phật tử cả nước.

Thông bạch nhấn mạnh: lễ hội Vu lan là dịp thiêng liêng để báo hiếu cha mẹ, tưởng nhớ tổ tiên, tri ân anh hùng dân tộc, anh hùng liệt sĩ và cửu huyền thất tổ. Đặc biệt, mùa Vu lan năm 2025 trùng với dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9, càng thêm ý nghĩa tri ân và đền ơn đáp nghĩa.

Giáo hội kêu gọi tăng ni, Phật tử tích cực tham gia các hoạt động xã hội như thăm hỏi, tặng quà người có công, Mẹ Việt Nam anh hùng, thương bệnh binh, gia đình liệt sĩ tại địa phương. Đồng thời, việc tổ chức lễ hội phải đảm bảo tính trang nghiêm, tiết kiệm, tránh thương mại hóa, dịch vụ hóa hay thực hiện các nghi thức trái với chính pháp và truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc.