Kiến nghị 'loại' Ngân hàng Nhà nước và ngân hàng thương mại tham gia sản xuất vàng miếng
(CLO) Hiệp hội kinh doanh vàng Việt Nam vừa có công văn gửi Ngân hàng Nhà nước góp ý về dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24/2012 của Chính phủ về kinh doanh vàng miếng.
Kiến nghị không cho ngân hàng thương mại tham gia sản xuất vàng miếng
Theo Hiệp hội kinh doanh vàng miếng, dự thảo Nghị định sẽ bổ sung thêm đối tượng được tham gia sản xuất vàng miếng, trong đó cho phép doanh nghiệp và tổ chức tín dụng được tham gia sản xuất và kinh doanh vàng miếng.

Tuy nhiên, Hiệp hội kinh doanh vàng đề nghị không bổ sung tổ chức tín dụng, đặc biệt là các ngân hàng thương mại tham gia sản xuất kinh doanh vàng miếng.
Lý giải với đề xuất này, Hiệp hội kinh doanh vàng miếng cho biết, theo Luật Các Tổ chức tín dụng ngày 18/01/2024, Ngân hàng thương mại không có chức năng nhiệm vụ sản xuất vàng. Nhiệm vụ chính của các Ngân hàng thương mại là kinh doanh tiền tệ (đặc biệt là hoạt động tín dụng) và cung ứng dịch vụ thanh toán.
Nếu để các Ngân hàng thương mại tham gia sản xuất, kinh doanh vàng miếng, các Ngân hàng thương mại buộc phải sử dụng nguồn vốn khá lớn (đầu tư nhà xưởng, máy móc, đào tạo tay nghề nhân công) đầu tư vào lĩnh vực không thuộc chức năng, nhiệm vụ chính.
Điều này sẽ làm ảnh hưởng đến nhiệm vụ trọng tâm của các Tổ chức tín dụng giai đoạn 2025-2030 là cấp tín dụng, hỗ trợ vốn cho các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế nêu tại Nghị quyết 138/NQ-CP của Chính phủ về Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 với mục tiêu tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP) cả nước bình quân đạt khoảng 7,0%/năm giai đoạn 2021 - 2030, và năm 2025 đạt trên 8%.
Bên cạnh đó, các Ngân hàng thương mại không phải là tổ chức chuyên sâu về sản xuất kinh doanh vàng và lịch sử đã chứng minh một số Ngân hàng thương mại tham gia sản xuất và kinh doanh vàng miếng không hiệu quả. Thậm chí, một số Ngân hàng thương mại đã để lại hậu quả ngoài mong muốn kéo dài mà nhờ sự chỉ đạo quyết tâm hiệu quả của Ngân hàng Nhà nước mới ổn định lại.
NHNN không nên tham gia vào sản xuất vàng miếng
Cũng theo dự thảo Nghị định lần này đã đề xuất cho phép Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tổ chức sản xuất vàng miếng trong từng thời kỳ. Tuy nhiên, Hiệp hội kinh doanh vàng đề nghị cân nhắc lại, bời NHNN là cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động kinh doanh vàng; không phải là cơ quan sản xuất kinh doanh vàng miếng.
“Nếu Ngân hàng nhà nước tham gia thương trường, tổ chức sản xuất vàng miếng thì sẽ chịu sự quản lý của cơ quan nào, điều này cũng dẫn tới chồng chéo nhiệm vụ vừa thực hiện kinh doanh, vừa thực hiện quản lý nhà nước”, Hiệp hội Kinh doanh vàng nêu.
Hiệp hội cho rằng, việc Ngân hàng nhà nước sản xuất vàng miếng để can thiệp thị trường được điều chỉnh bởi Nghị định về quản lý dự trữ ngoại hối là phù hợp, hợp lý hơn.
Bên cạnh đó, Hiệp hội cho rằng, nếu Ngân hàng nhà nước tham gia sản xuất cung ứng vàng miếng, chắc chắn càng tác động tạo tâm lý thu hút người dân, nhà đầu tư tiếp tục đầu tư vào vàng miếng mang thương hiệu Ngân hàng nhà nước Việt nam rất dễ đem lại hậu quả tương tự như trước đây khi lấy vàng SJC làm vàng chuẩn quốc gia và đang để lại nhiều hệ lụy.
Như vậy thì vàng miếng của doanh nghiệp sẽ không thể thu hút được. Do đó mục tiêu đa dạng hóa nguồn cung vàng miếng với nhiều thương hiệu khác nhau nhằm kéo giá vàng xuống khó đạt được.
Nhu cầu thị trường sẽ tiếp tục dồn vào thương hiệu vàng miếng của NHNN dẫn tới áp lực cho NHNN về sản xuất vàng miếng, đẩy cầu tăng cao, kéo giá vàng miếng tăng theo, làm cho thị trường vàng miếng bị méo mó.
Theo Hiệp hội, Nghị định này nên thống nhất về quan điểm, định hướng và thể hiện chính sách nhằm khuyến khích phát triển sản xuất kinh doanh vàng trang sức, trong đó ưu tiên cho xuất khẩu; và từng bước làm giảm nhu cầu mua bán, nắm giữ vàng miếng trong dân bằng nhiều giải pháp kinh tế mang tính thị trường; ví dụ bằng chính sách thuế (không đánh thuế nếu người dân bán vàng trang sức; và đánh thuế nếu bán vàng miếng để đầu cơ).
Đồng thời với các giải pháp đa dạng hóa thương hiệu vàng miếng cũng như tăng nguồn cung vàng miếng; khuyến khích phát triển thị trường vàng trang sức, qua đó tác động tâm lý để người dân chuyển dần từ tích trữ đầu cơ vàng miếng sang mua bán vàng trang sức và từng bước bình thường hóa, để người dân không còn quan tâm đến vàng miếng như các nước trong khu vực và trên thế giới.