Lỗ gộp từ hoạt động kinh doanh bảo hiểm, thoát lỗ nhờ... đầu tư chứng khoán

Nhắc đến bảo hiểm nhân thọ tại Việt Nam, Prudential là cái tên không còn xa lạ với nhiều người. Công ty TNHH Bảo hiểm Nhân thọ Prudential Việt Nam là doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài (thuộc tập đoàn tài chính Prudential plc), được thành lập tại Việt Nam vào năm 2011.

Lĩnh vực hoạt động chính của công ty là kinh doanh bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe, kinh doanh tái bảo hiểm, quản lý quỹ, đầu tư vốn theo quy định pháp luật. Hiện tại, ông Phương Tiến Minh đang giữ chức Tổng giám đốc kiêm người đại diện theo pháp luật của Prudential Việt Nam.

Theo báo cáo tài chính riêng bán niên 2024, Prudential Việt Nam ghi nhận doanh thu thuần từ hoạt động kinh doanh bảo hiểm đạt gần 11.000 tỷ đồng, giảm 13% so với cùng kỳ năm ngoái. Sau khi trừ các chi phí liên quan, Prudential Việt Nam lỗ gộp gần 1.700 tỷ đồng từ hoạt động kinh doanh bảo hiểm trong nửa đầu năm.

Nhờ hoạt động tài chính (chủ yếu đến từ bán chứng khoán đầu tư), công ty bảo hiểm này thoát lỗ nhưng lợi nhuận sau thuế nửa đầu năm đã giảm gần 32% so với cùng kỳ 2023, xuống còn 916 tỷ đồng.

Về quy mô tài sản, tính đến cuối quý 2, tổng tài sản của Prudential Việt Nam đạt 182.282 tỷ đồng, tăng 3,2% so với đầu năm. Trong đó, phần lớn là tài sản dài hạn với số dư cuối kỳ 132.227 tỷ đồng, trong khi tài sản ngắn hạn chiếm khoảng hơn 50.000 tỷ đồng.

Đến cuối tháng 6/2024, tiền và tương đương tiền của Prudential Việt Nam đạt 6.469 tỷ đồng, tăng không đáng kể so với đầu năm. Công ty đem 34.996 tỷ đồng rót vào các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn và 122.259 tỷ đồng vào đầu tư tài chính dài hạn, tăng nhẹ khoảng 4% so với đầu năm.

Tại ngày 30/6, Prudential Việt Nam có tổng cộng 1.536 nhân viên, giảm 152 người so với đầu năm. Với chi phí lương gần 720 tỷ đồng, ước tính bình quân mỗi tháng, Prudential chi cho mỗi nhân viên hơn 78 triệu đồng (chưa tính đến tiền thưởng, hỗ trợ cho đại lý bảo hiểm).

Những năm gần đây, hoạt động kinh doanh bảo hiểm của Prudential Việt Nam không ổn định với lợi nhuận gộp trồi sụt thất thường. Năm 2023, công ty bảo hiểm nhân thọ này lãi gộp gần 1.300 tỷ đồng từ hoạt động kinh doanh bảo hiểm, “bốc hơi” 87% so với con số kỷ lục hơn 10.000 tỷ đồng đạt được vào năm 2022. Trước đó một năm, hoạt động kinh doanh bảo hiểm của Prudential Việt Nam lại lỗ gộp gần 2.600 tỷ đồng năm 2021.

Dù vậy, nhờ hoạt động tài chính, lợi nhuận sau thuế của công ty bảo hiểm nhân thọ này vẫn luôn dương trong suốt nhiều năm hoạt động tại Việt Nam. Đặc biệt trong 2 năm gần nhất, Prudential Việt Nam đều lãi ròng trên 3.000 tỷ đồng. Riêng năm 2023 vừa qua, công ty lãi sau thuế 3.114 tỷ đồng, giảm hơn 14% so với con số kỷ lục năm 2022.

Prudential Việt Nam lãi lớn từ hoạt động kinh doanh bảo hiểm chỉ sau một năm triển khai bán bảo hiểm thông qua 7 tổ chức tín dụng ngân hàng (bancass) vào năm 2021. Tuy nhiên, điều này cũng dẫn đến không ít lùm xùm khi người dân phản ánh việc đến ngân hàng gửi tiết kiệm nhưng bị nhân viên tư vấn sang mua bảo hiểm nhân thọ của Prudential Việt Nam.

Thanh tra chỉ tra nhiều sai phạm của Prudential Việt Nam

Hồi tháng 8/2023, Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm, Bộ Tài chính đã thông báo Kết luận thanh tra về việc thanh tra chuyên đề tại Prudential Việt Nam. Hàng loạt sai phạm, trong đó có sai phạm liên quan đến việc bán bảo hiểm đã được chỉ ra.

Theo kết quả thanh tra, về các trường hợp đại lý bảo hiểm, nhân viên ngân hàng không thực hiện đúng quy định trong quá trình triển khai bán bảo hiểm. Qua thanh tra chọn mẫu, phát hiện 39 trường hợp đại lý bảo hiểm, nhân viên ngân hàng chưa thực hiện đúng quy định trong quá trình triển khai bán bảo hiểm.

Cụ thể, có 4 đại lý bảo hiểm cá nhân, 13 nhân viên ngân hàng chưa triển khai đúng trình tự, thủ tục, các bước thực hiện bán sản phẩm bảo hiểm do Prudential Việt Nam quy định. Có 3 đại lý bảo hiểm cá nhân, 3 nhân viên ngân hàng chưa thực hiện đúng quy định về quản lý thu phí bảo hiểm. Có 3 đại lý bảo hiểm cá nhân, 3 nhân viên ngân hàng chưa bảo đảm chất lượng tư vấn về sản phẩm bảo hiểm, chưa thu thập chính xác thông tin của khách hàng trong quá trình tư vấn sản phẩm bảo hiểm cho khách hàng theo quy định của Prudential Việt Nam.

Theo kết luận thanh tra, liên quan đến kiến nghị xử lý về tài chính, Bộ Tài chính đề nghị Tổng giám đốc C Prudential Việt Nam thực hiện các việc sau: Kiến nghị xử lý tài chính đối với kỳ kế toán năm 2021, hạch toán giảm chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN năm 2021 số tiền hơn 740,2 tỷ đồng.

Đối với các khoản chi có nội dung, tên gọi, cách thức chi trả, hồ sơ chứng từ và tài liệu có liên quan tương tự như các khoản chi nêu tại kết luận thanh tra thuộc các kỳ kế toán liên quan, đề nghị Prudential Việt Nam điều chỉnh hạch toán kế toán, xác định, tính toán lại, kê khai bổ sung thuế TNDN tương ứng, không phân bổ các chi phí do doanh nghiệp bảo hiểm chi trả, hạch toán không đúng theo quy định của pháp luật vào các quỹ chủ hợp đồng.

Còn kiến nghị xử lý về hành chính, kết luận thanh tra nêu rõ, Bộ Tài chính giao Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm của Bộ này tiến hành rà soát các hành vi vi phạm hành chính của Prudential Việt Nam tại kết luận thanh tra (nếu có) để tiến hành xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm.

Bộ Tài chính còn giao Tổng cục Thuế chỉ đạo Cục Thuế TP HCM và các đơn vị có liên quan tiến hành đôn đốc, rà soát việc Prudential Việt Nam thực hiện kê khai, tuân thủ quy định của pháp luật về thuế, hóa đơn đối với các khoản chi nêu tại kết luận thanh tra; qua đó, tiến hành xử lý đối với các hành vi vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn (nếu có) và hướng dẫn, xử lý các trường hợp tương tự.