Kinh tế Ukraine gặp khó khăn vì thiếu lương thực

Một tổ chức phi chính phủ đã cảnh báo về tình trạng mất an ninh lương thực ngày càng gia tăng tại Ukraine do lạm phát leo thang, đồng thời bày tỏ lo ngại về nguy cơ thiếu hụt nghiêm trọng.

Tổ chức Hope For Ukraine cho biết nhu cầu hỗ trợ thực phẩm từ họ đang tăng cao hơn, kể cả ở các khu vực phía Tây đất nước, vốn nằm xa tiền tuyến nhất. Tuần này, Nga đã thực hiện một trong những đợt tấn công trên không lớn nhất kể từ khi chiến tranh bùng nổ.

Ông Yuriy Boyechko, Giám đốc điều hành của tổ chức, cho hay các hàng người chờ nhận thực phẩm đang ngày càng dài hơn, đặc biệt ảnh hưởng đến người cao tuổi khi họ phải đối mặt với chi phí sinh hoạt tăng vọt.

Ông chia sẻ rằng mọi người đang có cảm giác bất an sâu sắc vì tình hình không ổn định, và họ cố gắng giữ lấy mọi thứ thực phẩm cơ bản được phân phát. Ông hy vọng mình sai lầm, nhưng ông tin rằng sẽ có những thiếu hụt nghiêm trọng và giá cả các mặt hàng thiết yếu tăng cao.

Hiện nay, người dân đã gặp khó khăn trong việc mua sắm những thứ cơ bản. Hãy tưởng tượng nếu giá cả tăng thêm 100 đến 200% vào cuối năm thì sao?

Điều đó sẽ khiến hàng triệu người, đặc biệt là những người cao tuổi phải di cư nội địa, không thể chi trả nổi. Khi ấy, họ chỉ còn biết trông chờ vào các chương trình phân phát thực phẩm từ các tổ chức như chúng tôi.

Chương trình Lương thực Thế giới của Liên Hợp Quốc (WFP) hồi đầu năm nay cho biết gần một phần ba dân số Ukraine ở các khu vực tiền tuyến đang đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực.

Theo ông Boyechko, các hàng người chờ nhận hỗ trợ thực phẩm từ Hope For Ukraine ở những khu vực này vẫn duy trì ở mức cao ổn định. Tổ chức ước tính giá các mặt hàng thiết yếu như bánh mì, dầu hướng dương và trứng đã tăng lần lượt 112%, 111% và 150% kể từ năm 2022.

Bà Natalia Oleksando, 52 tuổi, sống gần thành phố Lviv ở phía Tây Ukraine, chia sẻ rằng việc chuẩn bị bữa ăn cho gia đình đang trở thành vấn đề thực sự.

Bà kể với tờ Express rằng vài năm trước, mọi thứ đều sẵn có ở cửa hàng và mọi người có đủ tiền để mua sắm. Nhưng giờ đây, tình hình như quay ngược thời gian, và mọi người, kể cả gia đình bà, bắt đầu muối dưa mọi thứ.

Mọi mẩu thịt thừa đều được cố gắng đóng hộp, vì chúng tôi biết rằng sắp tới sẽ là những thời kỳ khó khăn mà Ukraine chưa từng chứng kiến trong thời gian dài.

Một phần đất đai màu mỡ nhất của Ukraine đã bị mất do chiến tranh, và ông Boyechko còn lo ngại về đàn châu chấu ở miền Nam đất nước có thể ảnh hưởng đến một số vụ mùa vốn được dự báo cao hơn mong đợi.

Nông dân ở vùng Zaporizhzhia báo cáo rằng đến một phần ba cây trồng hướng dương của họ đã bị côn trùng phá hủy. Đàn châu chấu được cho là bắt đầu sinh sôi ở các khu vực đầm lầy hình thành sau khi đập Kakhovka bị phá hủy bởi Nga hai năm trước.

Một bộ trưởng Ukraine trong tuần này cho biết sản lượng ngũ cốc dự kiến sẽ hơi thấp hơn so với năm ngoái, trong khi ngô được kỳ vọng cao hơn.

Ông Volodymyr Bugai, 39 tuổi, điều hành một trang trại ở vùng Mykolaiv phía Nam, nơi từng bị chiếm đóng và hiện cách tiền tuyến khoảng 18 dặm. Ông kể với tờ Express rằng các nông dân ông biết ở khu vực này đã thu hoạch chỉ bằng một phần ba so với năm trước.

Mìn do Nga gài cũng đang ảnh hưởng đến nông dân. Ông Serhii Kokhan, 48 tuổi, mới chỉ có thể làm việc trở lại trên trang trại của mình sau khi 318.923 mét vuông đất ở tỉnh Kharkiv được rà phá bom mìn, nhờ sự hỗ trợ từ WFP. Ông cho biết Ukraine đang thiếu lao động nông nghiệp, và logistics gặp khó khăn do đường sá bị phá hủy vì chiến tranh.

Tiến sĩ Rachel Duffy, giảng viên tại Đại học Kent, người đã nghiên cứu sâu về nông nghiệp và chuỗi cung ứng thực phẩm, cảnh báo rằng những vấn đề ở Ukraine cũng có thể lan sang Vương quốc Anh.

Bà giải thích rằng Ukraine thường được gọi là vựa lúa mì của châu Âu, vì đây là nhà xuất khẩu lớn các loại ngũ cốc như lúa mì và ngô, đồng thời cung cấp hơn 80% dầu hướng dương cho Liên minh châu Âu.

Chiến tranh đã dẫn đến sản lượng và xuất khẩu các mặt hàng chính này giảm sút. Kết quả là nông dân phải đối mặt với chi phí sản xuất cao hơn cho các đầu vào quan trọng như thức ăn chăn nuôi, trong khi người tiêu dùng thấy giá các mặt hàng thiết yếu như bánh mì, dầu ăn và thịt tăng cao.

Tác động không chỉ dừng lại ở quầy thanh toán mà còn lan rộng khắp nền kinh tế thực phẩm, từ trì hoãn sản xuất đến giảm nguồn cung sản phẩm.

Ông Boyechko cho biết Hope For Ukraine luôn ưu tiên sản phẩm địa phương trong hỗ trợ thực phẩm, nhưng điều này ngày càng khó khăn do chi phí tăng. Hiện nay, chúng tôi nhập khẩu thêm gạo từ Ấn Độ và Paraguay để bù đắp khoảng trống, ông bổ sung.

Lời cảnh báo được đưa ra trong bối cảnh vẫn chưa có bước đột phá trong các cuộc đàm phán hòa bình nhằm chấm dứt cuộc chiến đã bước sang năm thứ tư.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong tuần này cho biết Điện Kremlin chọn cách sử dụng hỏa lực thay vì bàn đàm phán, sau khi một loạt tên lửa và máy bay không người lái của Nga khiến ít nhất 23 người thiệt mạng tại Kyiv.