Khí đốt tự nhiên (NLG), được sử dụng để tạo ra điện và sưởi ấm cho các ngôi nhà, rất dồi dào và rẻ trong phần lớn thập kỷ trước trong bối cảnh nguồn cung từ Mỹ đến Úc bùng nổ.

Tuy nhiên, điều đó đã dừng lại trong năm nay khi nhu cầu trở nên vượt trội hơn hẳn số lượng những nguồn cung mới. Giá khí đốt của châu Âu đã đạt mức cao kỷ lục trong tuần này, trong khi lượng nhiên liệu hóa lỏng được giao đến châu Á gần mức cao nhất mọi thời đại vào thời điểm này trong năm.

Với một số lựa chọn nhiên liệu khác, thế giới dự kiến sẽ phụ thuộc nhiều hơn vào khí đốt sạch hơn để thay thế cho than đá để giúp đạt được các mục tiêu xanh trong ngắn hạn. Nhưng khi các nhà sản xuất hạn chế đầu tư vào nguồn cung mới trong bối cảnh các nhà đầu tư và chính phủ kêu gọi các nhà đầu tư quan tâm đến khí hậu, thì rõ ràng là năng lượng đắt đỏ sẽ tồn tại ở đây.

Chris Weafer, giám đốc điều hành của Macro-Advisory Ltd. có trụ sở tại Moscow, cho biết: “Dù bạn nhìn nó như thế nào đi nữa, khí đốt sẽ là nhiên liệu chuyển đổi trong nhiều thập kỷ tới khi các nền kinh tế lớn cam kết đạt được mục tiêu phát thải carbon. Giá của khí đốt có nhiều khả năng sẽ tiếp tục tăng trong trung hạn và dài hạn.”

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế, đến năm 2024, nhu cầu khí đốt được dự báo sẽ tăng 7% so với trước Covid-19. Và theo phân tích của McKinsey & Co, nhìn xa hơn, nhu cầu về khí đốt tự nhiên hóa lỏng dự kiến sẽ tăng 3,4% một năm cho đến năm 2035, vượt xa các loại nhiên liệu hóa thạch khác.

Giá khí đốt tự nhiên tăng cao có nghĩa là sẽ tốn kém hơn cho các nhà máy điện hoặc sản xuất hóa dầu, làm xáo trộn mọi ngóc ngách của nền kinh tế toàn cầu và thúc đẩy lo ngại lạm phát. Đối với người tiêu dùng, nó sẽ khiến hóa đơn điện năng và khí đốt hàng tháng cao hơn. Sẽ tốn nhiều tiền hơn để cung cấp năng lượng cho máy giặt, tắm nước nóng và nấu bữa tối.

Đặc biệt, đây sẽ là tin xấu đối với các quốc gia nghèo hơn như Pakistan và Bangladesh khi họ đã thực hiện lại toàn bộ chính sách năng lượng với tiền đề là giá nhiên liệu sẽ thấp hơn trong thời gian dài.

Giá khí đốt tự nhiên của châu Âu đã tăng hơn 1.000% từ mức thấp kỷ lục vào tháng 5 năm 2020 do đại dịch, trong khi giá khí đốt tự nhiên của châu Á đã tăng khoảng 6 lần trong năm ngoái. Ngay cả giá ở Mỹ, nơi cuộc cách mạng đá phiến đã thúc đẩy đáng kể sản xuất nhiên liệu, giá của khí đốt đã tăng lên mức cao nhất trong một thập kỷ vào thời điểm hiện tại.

Trong khi có một số yếu tố tác động đến giá khí đốt cao hơn, chẳng hạn như gián đoạn nguồn cung, kinh tế toàn cầu phục hồi và tạm dừng các nhà máy xuất khẩu LNG mới, ngày càng có sự đồng thuận rằng thế giới đang phải đối mặt với sự thay đổi cơ cấu, do quá trình chuyển đổi năng lượng.

Một thập kỷ trước, Cơ quan năng lượng quốc tế đã tuyên bố rằng thế giới có thể đang bước vào “thời kỳ hoàng kim” của tăng trưởng nhu cầu khí đốt tự nhiên do sự mở rộng lịch sử của nguồn cung giá rẻ. Thật vậy, từ năm 2009 đến năm 2020, tiêu thụ khí đốt toàn cầu đã tăng 30% do các ngành dịch vụ tiện ích và công nghiệp tận dụng lợi thế của sản lượng bùng nổ.

Các quốc gia vô địch về khí đốt đã sử dụng nguồn năng lượng này như một cách để nhanh chóng giảm lượng khí thải carbon của họ. Theo James Taverner, nhà phân tích tại IHS Markit, việc chuyển đổi sang khí đốt tự nhiên có thể được thực hiện tương đối nhanh chóng với việc triển khai vốn hạn chế, đồng thời có tác động đáng kể đến việc giảm lượng khí thải.

Khí tự nhiên là nhiên liệu hóa thạch đốt sạch nhất và thải ra ít CO2 hơn gần 50% so với than đá. Trong khi đó, các lựa chọn thay thế không phải nhiên liệu hóa thạch như gió và mặt trời đang ở giai đoạn tương đối sớm trong quá trình chuyển đổi năng lượng.

Nhu cầu khí đốt không hề có dấu hiệu chậm lại.

Hiện nay, rất nhiều phương tiện ở châu Âu đang chuyển sang sử dụng khí đốt sạch hơn do giá các-bon cao ngất trời, các chính phủ Nam và Đông Nam Á đang lên kế hoạch xây dựng hàng chục nhà máy đốt khí mới để đáp ứng nhu cầu điện lớn hơn, và Trung Quốc đang sẵn sàng phụ thuộc vào khí đốt hơn bao giờ hết vì quốc gia này đang có kế hoạch chuyển đổi năng lượng xanh thay vì sự dụng than đá.

Theo Gavin Thompson, Phó chủ tịch khu vực Châu Á - Thái Bình Dương tại Wood Mackenzie Ltd. cho hay: “ngay cả khi giá đã sẵn sàng cao hơn trong thập kỷ tới thì chúng vẫn sẽ không đủ cao để giảm mạnh nhu cầu về nhiên liệu.”

Mark Gyetvay, phó giám đốc điều hành của công ty xuất khẩu khí đốt thiên nhiên của Nga Novatek PJSC, cảnh báo rằng phong trào xanh có thể làm gián đoạn việc cung cấp khi đốt đầy đủ và giá cả phải chăng cho người tiêu dùng.

Gyetvay nói: “Việc thiếu vốn đầu tư vào các dự án khí đốt tự nhiên trong tương lai không dẫn chúng ta đến một quá trình chuyển đổi năng lượng, mà thay vào đó, chúng ta sẽ đi xuống một con đường không thể tránh khỏi đối với một cuộc khủng hoảng năng lượng sâu sắc.”

Huy Hoàng