Ký ức hào hùng của dân tộc qua lời kể của các nhân chứng lịch sử
(CLO) Nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), sáng 9/4/2025 tại Bảo tàng Hà Nội, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức chương trình tọa đàm, gặp mặt nhân chứng lịch sử “Hà Nội - Ý chí và niềm tin quyết thắng”.
Phát biểu tại chương trình, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Bạch Liên Hương cho biết, chương trình không chỉ là dịp để ôn lại những ký ức lịch sử đáng nhớ mà còn là dịp để chúng ta bày tỏ lòng biết ơn đối với những anh hùng đã hy sinh cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Đây cũng là cơ hội để mọi người, đặc biệt là thế hệ trẻ, hiểu hơn về truyền thống yêu nước, tinh thần đấu tranh kiên trung, bất khuất của các chiến sĩ cách mạng.
"Hà Nội - trái tim của cả nước mang trong mình trọng trách lớn đối với sự nghiệp đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Hà Nội luôn là điểm tựa, là niềm tin, là hậu phương vững chắc, luôn hướng về miền Nam với tình cảm thân thương nhất với tinh thần "tất cả vì miền Nam ruột thịt", hết lòng, hết sức cùng cả nước động viên, cổ vũ cuộc đấu tranh kiên cường của đồng bào, chiến sĩ miền Nam, chi viện sức người, sức của cho miền Nam đi đến thắng lợi cuối cùng” - bà Bạch Liên Hương nhấn mạnh.
Quang cảnh buổi toạ đàm.
Chương trình tọa đàm có nội dung lịch sử xuyên suốt từ năm 1954 đến năm 1975 với 3 chủ đề: Miền Bắc - hậu phương vững chắc; Chiến thắng Điện Biên Phủ trên không năm 1972 và Đại thắng mùa Xuân năm 1975 - thống nhất đất nước.
Buổi toạ đàm mang đến cho người dân Thủ đô những câu chuyện đầy cảm xúc, chân thực về một thời bom đạn của các nhân chứng lịch sử, những người đã trực tiếp tham gia và chứng kiến các sự kiện quan trọng trong cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc, đó là: Đại tá, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Đinh Thế Văn; NSƯT, đạo diễn Phạm Việt Tùng; ông Nguyễn Xuân Thuần; Đại úy Vũ Đăng Toàn; ông Phạm Duy Đô; Trung sĩ Ngô Sỹ Nguyên…
Người dân được ôn lại lịch sử đáng tự hào của dân tộc qua các câu chuyện về phong trào “Ba đảm đang” của những người phụ nữ Hà Nội, như bà Đặng Thị Ty, nguyên Trung đội trưởng Trung đội Dân quân đập Đáy (Đan Phượng). Những ngày tháng hòa mình trong phong trào “Ba đảm đang” của địa phương là quãng thời gian không thể nào quên của cuộc đời bà. Tháng 2/1965, 12 chị em phụ nữ độ tuổi mười tám, đôi mươi, trong đó có bà Ty, được kết nạp Đảng, phân công làm nhiệm vụ trực chiến tại đập Đáy với khẩu súng 12ly7.
Không gian trưng bày một số hiện vật thời chiến tranh tại Bảo tàng Hà Nội.
Hay câu chuyện của bà Nguyễn Thị Sang, khi 20 tuổi được giao nhiệm vụ phụ trách những đoàn tàu quân sự chở bộ đội vào Nam tiếp viện cho Chiến dịch Mậu Thân năm 1968.
“Nhiệm vụ của người trưởng tàu thời bấy giờ là phụ trách chung cả đoàn. Tổ tàu “Ba đảm đang” toàn các đồng chí nữ, có 8 thành viên, phục vụ 13 đến 15 toa. Khi có máy bay địch đánh phá, thành viên tổ tàu phải phát tín hiệu cho tàu dừng kịp thời. Lúc đó, địa điểm hay bị oanh tạc nhất là ga Thanh Hóa”, bà Sang kể lại.
Ngoài bà Sang, các nhân chứng lịch sử tham dự cũng chia sẻ những câu chuyện đầy xúc động và hào hùng thời khắc xe tăng 390 húc đổ cánh cổng Dinh Độc lập, làm nên giây phút lịch sử, đánh dấu sự sụp đổ của chính quyền Sài Gòn, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
“Trong Chiến dịch Hồ Chí Minh, chúng tôi đã phải trải qua rất nhiều cuộc chiến, đi trên nhiều con đường quanh co, ác liệt, nhưng có lẽ khúc cua đưa xe tăng 390 húc đổ cánh cổng Dinh Độc lập vào trưa 30/4/1975 là khúc cua đẹp nhất của đời tôi”, ông Nguyễn Văn Tập, người lái chiếc xe tăng 390 xúc động chia sẻ.
Tiết mục nghệ thuật đặc sắc tại chương trình.
Ngoài những câu chuyện của các nhân chứng lịch sử, công chúng còn được nghe chuyện kể của đạo diễn Phạm Việt Tùng, người đã có nhiều thước phim ghi lại những thời khắc lịch sử của dân tộc và cũng là một trong những phóng viên chiến trường đồng hành cùng đoàn quân Nam tiến giải phóng miền Nam. Ông là tác giả của hình ảnh máy bay B52 của Mỹ rơi trên bầu trời Hà Nội trong trận chiến Điện Biên Phủ trên không năm 1972; hay hình ảnh chiếc xe tăng nghiến lên lá cờ ba sọc của Ngụy quyền…
Trong khuôn khổ chương trình, công chúng còn được xem triển lãm giới thiệu những tài liệu, hiện vật quý giá, phản ánh sự kiên cường, bền bỉ và niềm tin bất diệt của người dân Hà Nội trong cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước giai đoạn 1954-1975, cũng như tôn vinh những chiến công vĩ đại đã góp phần vào chiến thắng của dân tộc.
Dịp này, Bảo tàng Hà Nội còn tiếp nhận tài liệu, hiện vật của các tổ chức, cá nhân hiến tặng. Đó là những đồ dùng, trang thiết bị quân sự, thư từ, hình ảnh, tài liệu hành chính, nhật ký, và các kỷ vật khác từ thời kỳ chiến tranh…