Từng theo học hệ tại chức ngành Công nghệ thông tin tại trường Đại học Sư phạm TP. HCM, anh Phan Bá Thành (35 tuổi, ngụ TP. HCM) đã sớm nghỉ ngang sau 2 năm theo học, để phụ mẹ bán gạo ở chợ vì hoàn cảnh khó khăn.

Trong quá trình buôn bán mưu sinh, anh Thành tình cờ xem được loại hình làm tranh đinh, chỉ ở nước ngoài. Lúc này, ông chủ tiệm gạo cảm thấy yêu thích và bắt đầu mài mò học theo. Hằng ngày, anh Thành tận dụng không gian nhỏ hẹp ở sạp gạo của mẹ, để vừa trông hàng, vừa luyện tập làm tranh.

Thời gian đầu, gia đình chưa ủng hộ vì anh Thành vừa phải quán xuyến công việc kinh doanh, vừa phải sáng tác tranh nên ít có thời gian chăm sóc bản thân. Bên cạnh đó, dòng tranh này kén người chơi, dẫn tới việc sẽ có ít khách hàng thưởng thức. Song, anh Thành nghĩ đơn giản rằng những tác phẩm này được tạo ra để phục vụ niềm đam mê của bản thân, vì thế, anh cứ tiếp tục kiên trì theo đuổi.

“Tìm kiếm vật liệu cũng rất khó khăn vì tôi phải tự đi tìm, chọn lựa, ít được ai tư vấn. Ở Việt Nam chưa có trường lớp nào dạy, tôi cũng tự học, tìm tài liệu trên mạng để nghiên cứu. Tất cả bắt đầu từ con số 0. Nhưng không có gì bằng việc vượt qua được chính bản thân, đây cũng là một đam mê nên tôi chưa bao giờ có ý định từ bỏ”, anh Thành nói.

Bắt đầu từ những sản phẩm đầu tiên, anh Thành mang ra chợ trưng bày và sớm thu hút được sự chú ý của những người khác.

“Nhớ nhất là tác phẩm Đồng Hồ mà tôi đã làm cách đây vài năm. Lúc đó là lần đầu tiên ra mắt nhà vợ, tôi lo lắng lắm chứ. Tôi đã lấy bức tranh đó làm quà ra mắt. Khoảnh khắc gia đình nhà vợ nhìn thấy tranh, mọi người tỏ ra thích thú, tôi thấy mình đã được một điểm ‘cộng’ nên rất vui. Đó cũng là tác phẩm đáng nhớ và ý nghĩa nhất đối với tôi”, anh Thành kể lại.

Tác giả của tranh đinh, chỉ chia sẻ, để làm ra một tác phẩm hoàn thiện, người nghệ nhân phải trải qua 5 bước, mỗi bước đều đòi hỏi sự tỉ mỉ, khéo léo. Sau khi lên ý tưởng cho tác phẩm, anh Thành sẽ bắt đầu chọn những miếng gỗ và sau đó là chọn đinh, ưu tiên chọn những loại đinh nhỏ. Trước đây, người nghệ nhân thường sử dụng những loại đinh thông thường, song, nhận thấy thời gian sẽ khiến đinh bị rỉ, sét, anh đã quyết định đổi sang dùng đinh đồng.

Để tác phẩm có màu sắc theo ý muốn, anh Thành sẽ tiến hành sơn đinh theo màu, rồi vẽ bản thảo, thiết kế sao cho khoảng cách giữa các cây đinh thật chuẩn xác. Đây là bước quan trọng và tốn nhiều thời gian nhất, vì có bức tranh cần tới hơn 1.000 cây đinh, đồng nghĩa với việc anh phải ngồi canh chỉnh và đóng từng cây đinh một. Vị trí cây đinh sẽ quyết định độ hoàn hảo của cả tác phẩm. Tiếp đó, anh Thành sẽ căng chỉ trên đinh rồi đóng khung cho tranh để hoàn thiện tác phẩm.

Độ khó và kích thước của tranh sẽ quyết định thời gian hoàn thành. Thông thường, một bức đơn giản đã mất hơn 3 ngày làm xong, những bức phức tạp phải lên đến cả tháng.

“Phần lớn ý tưởng làm tranh là xuất phát từ đời sống thường ngày và chính đam mê của mình. Ngoài ra, ý tưởng còn ý từ những tác phẩm tôi đã được xem qua, sau đó đúc kết, tạo thành tác phẩm mang màu sắc cá nhân”, người nghệ nhân chia sẻ.

Tính đến thời điểm hiện tại, anh Thành đã sáng tác hơn 100 tác phẩm đủ thể loại, màu sắc, kích thước và thông điệp. Mỗi bức tranh có giá từ 500.000 – 3.000.000 đồng, bán ra cho những khách hàng ở khắp các tỉnh, thành như Đà Lạt, Hà Nội, TP. HCM,… Được biết, anh Thành cũng từng mang tranh ra đấu giá, sau đó quyên góp cho các quỹ từ thiện.

Sắp tới, nghệ nhân tranh đinh, chỉ sẽ lên kế hoạch mở một phòng triển lãm, trưng bày tranh đinh, chỉ, vừa phục vụ những người yêu thích tranh, vừa để lan tỏa môn nghệ thuật mới lạ này đến công chúng. Ngoài ra, anh Thành sẽ chuẩn bị một bộ hướng dẫn và lớp dạy làm tranh đinh, chỉ, để những người đam mê tranh có thể biết tới và tham khảo.