Lạc vằn Pa Dí “xuống phố” mùa bội thu

Lạc vằn Pa Dí hay còn gọi với tên lạc hoa mèo là loại lạc hiếm được trồng bởi người dân tộc Pa Dí, Tu Dí (Huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai), giống lạc này được canh tác ở các sườn núi đá, có khí hậu mát mẻ của người dân tộc. Đây là giống lạc dài ngày, năng suất thấp, vỏ dày, nhân có hoa văn sọc màu tím, đỏ, trắng rất lạ và đẹp mắt.

Với loại lạc mắt mèo đặc biệt này, người dân Pa Dí phải kiên trì canh tác với thời gian tới 8 tháng, đủ ngày đủ tháng mới được thu hoạch. Vì đây là giống lạc bản địa, sinh trưởng phù hợp với vùng đất, khí hậu đặc biệt của Lào Cai nên khi nhân giống sang các vùng khác đều không thể thành công.

Lạc vằn Pa Dí chứa rất nhiều dầu, nhân tuy không căng mẩy như các loại lạc khác nhưng rất chắc và có vị ngọt, bùi thơm ngon hơn hẳn so với những loại lạc thông thường khác. Khi ăn sống, lạc vằn Pa Dí có vị bùi ngậy giống hạt điều, nhưng khi rang chín thì ngoài vị bùi, ngậy còn có vị ngọt và thơm.

Hai năm gần đây, nhận thấy được giá trị và nguồn thu nhập từ lạc vằn Pa Dí mang lại, đồng bào nơi đây đã mở rộng canh tác loại lạc này trên các vùng núi cao. Những ngày này, bà con đồng bào dân tộc tộc Pa Dí đang phấn khởi thu hoạch những mẻ lạc đầu tiên của mùa để bán “xuống phố”.

Những ngày vào mùa lạc vằn Pa Dí, chị Phùng Thị Mỹ (Quốc Oai, Hà Nội) đã lên tận nơi người đồng bào dân tộc Pa Dí để mua lạc về xuôi bán lại cho những khách hàng đặt mua.

Bán loại lạc đặc biệt này đã được hai năm, chị Mỹ cho biết: “Có thể nói, nhờ địa hình núi đá cao và khí hậu quanh năm mát mẻ đã ban cho vùng đất này một lợi thế để gieo trồng giống lạc rất ngon và giàu dinh dưỡng. Những người đã thử qua lạc vằn Pa Dí một lần đều muốn thử lại lần hai”.

Tuy nhiên, vì canh tác trên các núi đá cao nên việc vận chuyển và thu hoạch cũng rất khó khăn, mỗi lần chị Mỹ gom mua cũng chỉ được từ 20kg – 30kg, vì vậy những đơn hàng lạc vằn Pa Dí đều được chị Mỹ đặt hàng trước.

“Sự phát triển của các kênh buôn bán, mạng xã hội đã giúp cho loại lạc đặc biệt của người đồng bào dân tộc Pa Dí được mọi người biết tới nhiều hơn và tìm mua thưởng thức. Điều này khiến cho những người đồng bào có thêm nguồn thu nhập và nơi tiêu thụ sản phẩm. Vì vậy mà khoảng hai năm gần đây, số lượng canh tác lạc trên bản cũng đã tăng lên”, chị Mỹ chia sẻ.

Hiện tại, dù mới đầu mùa nhưng lạc vằn Pa Dí đã “xuống phố” với mức giá từ 65.000 – 80.000 đồng/kg lạc tươi, đắt gấp 2 – 3 lần so với các loại lạc thông thường khác.

Chị Nguyễn Thị Ngọc Lan (Hà Nội) cho biết: “Mỗi năm đến mùa lạc vằn Pa Dí tôi đều đặt mua, loại lạc này ngon, ngọt và rất thơm, rất đáng tiền để ăn. Tuy nhiên, muốn mua lạc thì phải đặt trước và không phải lúc nào cũng có. Tuần trước tôi mua hẳn 10kg lạc tươi về bóc tủ đá trữ đông để nấu sữa hạt dần cho bé…”.

Bởi độ thơm ngon và rất nhiều dinh dưỡng từ lạc vằn Pa Dí, nhiều người không ngại giá thành đắt đỏ để mua loại lạc về chế biến, nấu sữa hạt, đồ xôi, rang làm muối, luộc...

                                                                                           Bài và ảnh: Lê Trang