Lái xe không có bộ lọc khí thải gây hại cho môi trường như thế nào?

Tất cả các động cơ đốt trong hiện đại đều được trang bị bộ xúc tác khí thải, một bộ phận quan trọng trong hệ thống kiểm soát khí thải của xe.

Bộ xúc tác này đóng vai trò ngăn chặn các loại khí độc hại thải ra môi trường, trở thành một thành phần thiết yếu và là yêu cầu bắt buộc theo quy định pháp luật tại nhiều khu vực.

Bộ xúc tác khí thải thường được lắp đặt trong hệ thống ống xả của xe, có thể tiếp cận từ phía dưới gầm xe. Một chiếc xe có thể được trang bị nhiều bộ xúc tác, và chúng được gắn cố định vào hệ thống xả bằng cách hàn, khiến việc tháo bỏ không hề đơn giản mà thường phải cắt bỏ.

Cách hoạt động của bộ xúc tác khí thải

Bên trong bộ xúc tác khí thải là một lưới lọc chứa các kim loại quý hiếm như bạch kim, palladium hoặc rhodium. Những kim loại này hoạt động như chất xúc tác, giúp xử lý các khí thải độc hại.

Khi dòng khí thải nóng đi qua bộ xúc tác, các kim loại này xúc tác quá trình khử và oxy hóa, chuyển đổi các chất độc hại như carbon monoxide, oxit nitơ và hydrocarbon thành các phân tử an toàn hơn như nitơ và oxy, trước khi thải ra môi trường.

Có thể lái xe mà không có bộ xúc tác khí thải không?

Câu trả lời là có, xe vẫn có thể vận hành mà không có bộ xúc tác khí thải, vì đây không phải là bộ phận trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động cơ bản của động cơ.

Tuy nhiên, nếu thiếu bộ xúc tác hoặc bộ xúc tác bị lỗi, đèn báo kiểm tra động cơ (Check Engine) có thể sáng trên bảng đồng hồ, do các cảm biến oxy trong hệ thống xả phát hiện các thông số không đạt tiêu chuẩn của nhà sản xuất và gửi tín hiệu về bộ điều khiển trung tâm (ECU).

Về mặt pháp lý, hầu hết các khu vực đều yêu cầu xe lưu hành trên đường phải có bộ xúc tác khí thải. Nếu không có bộ phận này, xe sẽ không thể vượt qua các bài kiểm tra khí thải, dẫn đến nguy cơ vi phạm pháp luật.

Ở một số nơi như California, các quy định về khí thải rất nghiêm ngặt, yêu cầu thay thế bộ xúc tác nếu bị hỏng hoặc bị đánh cắp.

Một số người đam mê ô tô có xu hướng tháo bỏ bộ xúc tác để cải thiện hiệu suất và âm thanh của xe, vì đây là một trong những bộ phận gây hạn chế dòng khí thải.

Tuy nhiên, việc loại bỏ bộ xúc tác dẫn đến lượng khí thải độc hại tăng cao, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường. Thay vào đó, những người tìm kiếm hiệu suất cao có thể lựa chọn bộ xúc tác lưu lượng cao, vừa giảm hạn chế dòng khí thải, vừa đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn khí thải.

Hậu quả của việc lái xe không có bộ xúc tác khí thải

Việc vận hành xe mà không có bộ xúc tác khí thải không được khuyến khích, vì nó không chỉ gây rủi ro pháp lý mà còn có thể làm hỏng xe và ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Nếu lái xe trong thời gian dài mà không có bộ xúc tác, xe có thể gặp nhiều vấn đề nghiêm trọng.

Đầu tiên, đèn báo kiểm tra động cơ thường sẽ sáng khi bộ xúc tác gặp sự cố hoặc bị tháo bỏ. Điều này có thể dẫn đến hiệu suất nhiên liệu giảm, xe tăng tốc chậm, hoạt động không ổn định hoặc thậm chí xảy ra hiện tượng cháy nổ không đều.

Ngoài ra, xe có thể thải ra khói đen có mùi khó chịu, và muội than có thể tích tụ trên cản sau, cho thấy bộ xúc tác không hoạt động đúng cách hoặc đã bị tháo bỏ.

Bộ xúc tác khí thải không hề rẻ, với chi phí thay thế đôi khi lên đến hàng nghìn USD do sử dụng các kim loại quý hiếm. Bộ phận này cũng dễ trở thành mục tiêu của trộm cắp.

Để ngăn ngừa hư hỏng, người dùng cần tuân thủ lịch bảo dưỡng định kỳ của nhà sản xuất và tránh tạo áp lực không cần thiết lên động cơ.

Các nguyên nhân khác khiến bộ xúc tác hỏng bao gồm sử dụng nhiên liệu kém chất lượng hoặc bị tắc nghẽn. Tắc nghẽn có thể được hạn chế bằng cách lái xe ở tốc độ ổn định, giữ động cơ ở nhiệt độ lý tưởng để đốt cháy hoàn toàn muội than.

Việc duy trì bộ xúc tác khí thải không chỉ giúp xe vận hành hiệu quả mà còn góp phần bảo vệ môi trường và tuân thủ các quy định pháp luật, mang lại lợi ích lâu dài cho cả người lái và cộng đồng.