Làng mật mía truyền thống ở Hà Tĩnh đỏ lửa suốt ngày đêm làm hàng Tết
(CLO) Làng mật mía truyền thống ở xã Thọ Điền, huyện Vũ Quang (Hà Tĩnh) là một điểm sáng của văn hóa nghề thủ công truyền thống. Trong những ngày cận Tết Nguyên đán, các lò nấu mật tại đây luôn đỏ lửa, nhộn nhịp sản xuất để đáp ứng nhu cầu thị trường.
Cây mía sau khi thu hoạch được xử lý cẩn thận để đảm bảo chất lượng cao nhất cho sản phẩm mật. Việc cạo sạch vỏ không chỉ giúp loại bỏ các tạp chất mà còn giữ nguyên độ ngọt tự nhiên và hương vị đặc trưng của mía. Quy trình này đòi hỏi sự tỉ mỉ của người làm nghề, bởi lớp vỏ mía có thể ảnh hưởng đến màu sắc và hương vị của mật thành phẩm.
Khi vỏ mía được loại bỏ hoàn toàn, phần lõi bên trong chứa hàm lượng đường cao sẽ được ép lấy nước. Đây là bước đầu tiên quan trọng để tạo ra những mẻ mật mía thơm ngon, đạt chuẩn chất lượng.
Hiện nay, người dân xã Thọ Điền đã áp dụng máy ép vào quy trình sản xuất mật mía, thay thế phương pháp ép thủ công truyền thống. Việc sử dụng máy ép giúp nâng cao hiệu quả sản xuất, tiết kiệm thời gian và công sức, đồng thời đảm bảo lượng nước mía thu được tối ưu hơn. Sự đổi mới này không chỉ tăng năng suất mà còn hỗ trợ người dân đáp ứng nhu cầu lớn trong dịp Tết Nguyên Đán. Dù vậy, các công đoạn tiếp theo như nấu mật vẫn được thực hiện thủ công để giữ hương vị đặc trưng và chất lượng của mật mía truyền thống.
Sau khi nước mía được ép ra, người dân tiến hành loại bỏ tạp chất để đảm bảo mật mía có màu sắc trong đẹp và hương vị tinh khiết. Công đoạn này thường được thực hiện bằng cách để nước mía lắng tự nhiên hoặc dùng các phương pháp thủ công để lọc sạch cặn bã.
Nước mía sau đó được đưa vào các nồi lớn và nấu trên lửa đều. Trong quá trình nấu, người dân làm nghề phải liên tục khuấy đều để tránh nước mía bị cháy ở đáy nồi và đảm bảo hỗn hợp sánh mịn. Đây là một giai đoạn quan trọng, đòi hỏi sự kiên nhẫn và kinh nghiệm để canh chỉnh thời gian, nhiệt độ sao cho mật đạt độ đặc, màu vàng óng, và hương vị thơm ngọt tự nhiên.
Khi quá trình nấu mật mía đạt đủ nhiệt độ và độ đặc mong muốn, mật mía được đưa ra khỏi nồi và đựng trong các thùng lớn để nguội. Công đoạn này giúp mật ổn định màu sắc và độ sánh mịn.
Sau khi mật đã nguội hoàn toàn, người dân tiến hành rót mật vào các can nhựa hoặc chai thủy tinh tùy theo nhu cầu đặt hàng. Những chiếc can này thường có dung tích từ 1 đến 5 lít, thuận tiện cho việc vận chuyển và tiêu thụ. Việc đóng gói cẩn thận không chỉ bảo quản mật lâu dài mà còn giúp sản phẩm dễ dàng tiếp cận thị trường.
Chị Nguyễn Thị Nhật, một người dân ở xã Thọ Điền, chia sẻ rằng mỗi kilogram mật mía được bán với giá 35.000 đồng. Nhờ vào mùa sản xuất mật năm nay, gia đình chị thu về khoảng 40 triệu đồng. Điều đặc biệt là sản phẩm mật mía của gia đình chị luôn được tiêu thụ hết ngay sau khi sản xuất, minh chứng cho chất lượng và sức hút của mật mía truyền thống ở địa phương.
Mật mía Thọ Điền nổi tiếng với hương vị thơm ngon, màu sắc vàng óng, và độ sánh mịn đặc trưng. Sản phẩm được làm từ nguyên liệu tự nhiên, trải qua quy trình sản xuất truyền thống kết hợp với những cải tiến hiện đại để đảm bảo chất lượng cao. Nhờ sự uy tín và giá trị truyền thống, mật mía Thọ Điền đã được chứng nhận là sản phẩm OCOP (Chương trình Mỗi xã Một sản phẩm) 3 sao.
Ông Phạm Quang Tùng, Quyền Chủ tịch UBND xã Thọ Điền cho biết, năm nay sản lượng mật mía tại địa phương đạt khoảng 200 tấn, mang lại giá trị kinh tế lên đến hàng tỷ đồng. Đây là một minh chứng cho sự phát triển mạnh mẽ của nghề sản xuất mật mía truyền thống, đồng thời thể hiện vai trò quan trọng của cây mía trong phát triển kinh tế địa phương.
