Những khoản đầu tư kém hiệu quả đang trở thành gánh nặng cho nền kinh tế Trung Quốc, trong khi các chính quyền địa phương vốn đã ngập trong nợ cần đảm bảo rằng các dự án họ triển khai thực sự cần thiết cho cộng đồng.

Đó là thông điệp được nêu trong bài bình luận đăng trên Kinh tế Nhật báo, một tờ báo do nhà nước quản lý, vào Chủ nhật vừa qua, nhằm thể hiện sự ủng hộ đối với các nỗ lực quốc gia trong việc kích thích nhu cầu nội địa.

Dưới bút danh Kim Quan Bình, bài bình luận chỉ ra rằng tỷ lệ gia tăng vốn đầu ra (một chỉ số đo lường hiệu quả đầu tư) đã tăng từ 2,84 vào năm 2008 lên 9,44 vào năm 2023. Chỉ số này càng thấp thì hiệu quả đầu tư càng cao.

Hệ lụy của các dự án thiếu hiệu quả

Suốt nhiều thập kỷ, các chính quyền địa phương tại Trung Quốc đã dựa vào những dự án xây dựng quy mô lớn để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ngắn hạn mà không quan tâm nhiều đến nhu cầu thực tế của địa phương. Điều này dẫn đến tình trạng quy hoạch kém, gây lãng phí lớn và làm gia tăng gánh nặng nợ nần.

“Những dự án này đòi hỏi nguồn vốn khổng lồ nhưng mang lại lợi ích kinh tế - xã hội rất hạn chế”, bài bình luận nhận định.

“Không chỉ tiêu tốn đáng kể ngân sách, làm thu hẹp nguồn lực dành cho các dịch vụ công thiết yếu, mà chúng còn làm suy giảm lòng tin đối với chính quyền”.

Để đảm bảo tăng trưởng bền vững và giúp Trung Quốc nâng cao vị thế trong chuỗi giá trị kinh tế toàn cầu, bài viết nhấn mạnh rằng chính quyền cần tránh các khoản đầu tư kém hiệu quả, hướng tới các dự án có trọng tâm rõ ràng, cải thiện cơ cấu công nghiệp và thúc đẩy sự phát triển của các lực lượng sản xuất mới chất lượng cao.

Bộ trưởng Tài chính Lan Phàn cho biết vào tháng 11 năm ngoái rằng tổng nợ tiềm ẩn của chính quyền địa phương Trung Quốc đã lên tới 14,3 nghìn tỷ nhân dân tệ (tương đương 1,97 nghìn tỷ USD) vào cuối năm 2023.

Hướng đi mới cho đầu tư công

Bài bình luận nhấn mạnh, chính quyền cần tăng cường giám sát chặt chẽ các dự án, chỉ đầu tư vào những lĩnh vực thực sự cần thiết và khả thi.

Theo Kinh tế Nhật báo, chính quyền địa phương nên tập trung vào các dự án công cộng và phi thương mại, đồng thời giảm bớt sự tham gia vào các lĩnh vực khác, tạo điều kiện cho khu vực tư nhân đảm nhiệm vai trò phân bổ nguồn lực hiệu quả hơn.

Chủ trương nâng cao hiệu quả đầu tư này cũng phù hợp với định hướng của chính quyền trung ương trong việc thúc đẩy nhu cầu nội địa, nhằm bù đắp tác động tiêu cực từ căng thẳng thương mại với Mỹ.

Để thực hiện mục tiêu đó, tuần trước, Bắc Kinh đã công bố kế hoạch hành động gồm 30 điểm, cam kết tăng thu nhập hộ gia đình, thúc đẩy thị trường chứng khoán và bất động sản, đồng thời đẩy mạnh đầu tư vào trí tuệ nhân tạo.

Giới phân tích đánh giá đây là chỉ đạo toàn diện nhất về kích cầu tiêu dùng kể từ cuối những năm 1970.

Việt Hà (Theo SCMP)