Liên hợp quốc tổ chức vòng đàm phán mới về Hiệp ước toàn cầu về nhựa

Sự kiện sẽ quy tụ đại diện của các quốc gia, các quan sát viên từ ngành công nghiệp và các tổ chức phi lợi nhuận chuyên về y tế công cộng, công lý môi trường và khoa học biển.

Nếu đạt được đồng thuận, đây có thể là bước ngoặt quan trọng trong cuộc chiến chống ô nhiễm nhựa - nguyên nhân gây tổn hại động vật biển, ảnh hưởng sức khỏe con người và góp phần làm Trái đất nóng lên.

Hiện tại, các nhà khoa học ước tính cứ mỗi phút lại có lượng rác thải nhựa tương đương một xe chở rác bị đổ ra đại dương, gây nguy hiểm cho sinh vật biển. Trong khi đó, vi nhựa và các hóa chất trong sản xuất nhựa đang bị nghi ngờ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe con người. Ngoài ra, quá trình sản xuất nhựa từ hóa dầu còn thải ra một lượng lớn khí nhà kính, góp phần gây biến đổi khí hậu.

Trước đó, tại hội nghị Newsweek Horizons vào tháng 12 năm ngoái, các chuyên gia đã thảo luận về vòng đàm phán gần nhất ở Busan, Hàn Quốc. Bất chấp sự ủng hộ của gần 100 quốc gia đối với việc hạn chế sản xuất nhựa và kiểm soát hóa chất độc hại, cuộc họp này đã không thể đạt được sự đồng thuận.

Tuy nhiên, các đại diện của ngành công nghiệp, nhóm môi trường và tổ chức y tế đều cho rằng đàm phán chưa phải là thất bại.

Allison Lin, Phó chủ tịch phụ trách phát triển bền vững bao bì của Mars Global, cho biết việc kéo dài đàm phán có thể giúp đạt được một hiệp ước thực sự mạnh mẽ thay vì một thỏa thuận yếu kém. Tiến sĩ Leonardo Trasande, chuyên gia từ Đại học New York, cũng đồng tình và nhấn mạnh sự cần thiết của khoa học độc lập trong quá trình này.

Các đề xuất giảm thiểu rác thải nhựa bao gồm cải tiến thiết kế sản phẩm, đầu tư vào hệ thống quản lý chất thải và thúc đẩy tái chế. Có một vấn đề cốt lõi vẫn gây tranh cãi: có nên hạn chế tổng lượng nhựa sản xuất toàn cầu hay không? Đây cũng là điểm bế tắc chính trong cuộc đàm phán ở Hàn Quốc.

Vòng đàm phán tại Geneva diễn ra dưới thời chính quyền mới của Mỹ, trong bối cảnh chính sách về nhựa có thể thay đổi đáng kể. Trong khi chính quyền ông Joe Biden ủng hộ giới hạn sản xuất nhựa, chính quyền ông Donald Trump được cho là sẽ có cách tiếp cận thân thiện hơn với ngành công nghiệp này.

Dù một số quốc gia và doanh nghiệp đã có những bước đi đáng kể trong việc hạn chế nhựa dùng một lần, một báo cáo của Quỹ Ellen MacArthur hồi tháng 11 cảnh báo rằng nhiều bên cam kết vẫn có nguy cơ không đạt được các mục tiêu về giảm thiểu rác thải vào năm 2025.

Ngọc Ánh (theo UN, Newsweek)