Lo ngại ‘ly hôn giả để mua nhà’, dự thảo luật Dân số sửa quy định ưu tiên gây chú ý
(CLO) Nam giới có hai con đẻ nhưng đã ly hôn sẽ không còn thuộc diện được hưởng chính sách ưu tiên, thay vào đó, chỉ những người có vợ đã qua đời mới nằm trong nhóm được đề xuất hỗ trợ mua hoặc thuê nhà xã hội.
Đây là thông tin được Cục Dân số (Bộ Y tế) chính thức làm rõ nhằm bảo đảm tính chính xác, tránh gây xôn xao dư luận về quy định nam giới được ưu tiên mua nhà ở xã hội trong dự thảo Luật Dân số. Ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số (Bộ Y tế) cho biết quy định mới này được điều chỉnh nhằm bịt kẽ hở pháp lý.
Lý giải về vấn đề này, ông Dũng cho biết, trước đây dự thảo từng nêu: “Phụ nữ sinh đủ hai con hoặc nam giới có hai con đẻ mà không có vợ hoặc vợ đã qua đời được ưu tiên mua nhà ở xã hội”.
Tuy nhiên, sau khi công bố, nhiều ý kiến lo ngại có thể xảy ra tình trạng ly hôn giả để được hưởng chính sách.
“Để tránh trường hợp người dân lợi dụng quy định, phiên bản mới của dự thảo đã loại bỏ nhóm nam giới ly hôn, chỉ giữ lại trường hợp vợ qua đời", ông Dũng nhấn mạnh.
Theo ông Dũng, đến nay chưa có quốc gia nào trên thế giới ban hành Luật Dân số và Việt Nam là quốc gia đầu tiên xây dựng đạo luật riêng về lĩnh vực này.

Dự thảo Luật gồm 15 điều mới, chỉnh lý, kế thừa 10 điều, sửa đổi 1 điều và bãi bỏ 26 điều của Pháp lệnh Dân số năm 2003, nhằm phù hợp với bối cảnh phát triển hiện nay.
Dự luật đã được trình Quốc hội trong kỳ họp này và được thảo luận tại tổ với nhiều ý kiến đóng góp, tập trung vào các nhóm chính sách khuyến sinh, cân bằng giới tính, chăm sóc người cao tuổi và nâng cao chất lượng dân số.
Theo bà Đặng Quỳnh Thư, Trưởng phòng Quy mô dân số và Kế hoạch hóa gia đình (Cục Dân số), việc đưa chính sách ưu tiên mua nhà xã hội vào dự luật là nhằm tăng khả năng an cư cho các gia đình sinh đủ hai con, đồng thời khuyến khích duy trì mức sinh thay thế.
Bà Thư cho biết: “Hiện nay, phụ nữ đã nằm trong diện ưu tiên mua nhà xã hội. Khi luật có hiệu lực, các gia đình sinh đủ hai con nhất là người mẹ hoặc người cha đơn thân nuôi con sẽ có thêm cơ hội tiếp cận chính sách này. Đây là cách hỗ trợ tài chính gián tiếp, giúp người dân yên tâm sinh con và nuôi dạy con tốt hơn".
Ngoài ra, dự luật cũng bổ sung nhiều chính sách mới như: Phụ nữ sinh con thứ hai được nghỉ thêm 1 tháng thai sản; nam giới có vợ sinh con được nghỉ thêm 5 ngày làm việc; phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi, phụ nữ dân tộc thiểu số và ở vùng có mức sinh thấp sẽ được hỗ trợ tài chính; địa phương có thể giảm học phí, hỗ trợ mầm non, giữ trẻ cho các gia đình sinh đủ hai con.
Theo Phó Cục trưởng Cục Dân số Phạm Vũ Hoàng, dự luật lần này chuyển trọng tâm từ “kế hoạch hóa gia đình” sang “dân số và phát triển”, tập trung vào 4 nhóm chính sách lớn:
Thứ nhất, duy trì mức sinh thay thế: tăng thời gian nghỉ thai sản, hỗ trợ tài chính khi sinh con, ưu tiên nhà ở xã hội.
Thứ hai, giảm mất cân bằng giới tính khi sinh: nghiêm cấm tiết lộ giới tính thai nhi, đưa nội dung bình đẳng giới vào hương ước, quy ước.
Thứ ba, thích ứng với già hóa dân số: hỗ trợ chăm sóc người cao tuổi, phát triển nguồn nhân lực chăm sóc.
Thứ tư, nâng cao chất lượng dân số: tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân, sàng lọc trước sinh và sơ sinh.
“Luật Dân số không thể bao phủ hết mong muốn của 100 triệu dân, nhưng mục tiêu là đáp ứng tối đa nhu cầu chính đáng của người dân, đồng thời tạo cơ chế khuyến khích sinh đủ hai con, nâng cao chất lượng giống nòi, hướng tới phát triển bền vững", ông Dũng khẳng định.