Loại bom hơn 13 tấn có thể xuyên phá cơ sở hạt nhân Iran là gì?
(CLO) Giữa lúc Tổng thống Donald Trump có ý định tấn công Iran, giới chuyên gia nhận định chỉ có “bom phá boong-ke” nặng 13,6 tấn mới đủ sức đánh sập cơ sở hạt nhân ngầm Fordow.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đang xem xét khả năng dùng vũ lực để phá hủy các cơ sở hạt nhân của Iran, và giới chuyên gia nhận định rằng Mỹ hiện chỉ có một loại vũ khí đủ khả năng đánh trúng mục tiêu: quả bom xuyên boong-ke GBU-57A/B, còn gọi là MOP (Massive Ordnance Penetrator), nặng tới 30.000 pound (hơn 13,6 tấn).
Theo tài liệu từ Không quân Mỹ, MOP được thiết kế để xuyên phá các hầm chứa vũ khí hủy diệt hàng loạt nằm sâu dưới lòng đất và được bảo vệ nghiêm ngặt.
Mặc dù vẫn chưa từng được sử dụng trong chiến đấu, quả bom khổng lồ này được cho là vũ khí duy nhất có thể tiếp cận và phá hủy Nhà máy làm giàu nhiên liệu Fordow – một cơ sở hạt nhân nằm sâu trong lòng núi của Iran, được xem là thành phần then chốt trong chương trình hạt nhân của Tehran.

Chuyên gia Masao Dahlgren từ Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế cho biết MOP mang 6.000 pound (khoảng 2,7 tấn) thuốc nổ mạnh và có cấu trúc đặc biệt với lớp vỏ cực kỳ dày và cứng để chịu được va chạm khi xuyên sâu vào lòng đất.
Ông giải thích: “Chất nổ bên trong phải đủ bền để không bị kích nổ ngoài ý muốn, vỏ phải đủ chắc để đưa nó xuống độ sâu cần thiết, và ngòi nổ phải đủ thông minh để biết chính xác khi nào cần phát nổ. Đây là một hệ thống cực kỳ phức tạp”.
Tuy vậy, khả năng xuyên phá của MOP đối với Fordow vẫn còn là dấu hỏi. Các hành lang trong Fordow nằm sâu khoảng 80–90 mét dưới đất. Trong khi đó, một báo cáo gần đây của Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia (Anh) cảnh báo rằng MOP “có thể không đủ khả năng xuyên thủng” Fordow, trừ khi đánh nhiều lần đúng một điểm.
Dahlgren nhận định Fordow “gần đạt đến giới hạn” của MOP. Ông cho biết thêm việc phát triển loại bom này bắt đầu từ năm 2004, thời điểm Mỹ đặc biệt lo ngại về các cơ sở vũ khí hủy diệt của đối phương. Nghiên cứu cho thấy chỉ đánh lối vào các hầm ngầm là không đủ để gây hủy diệt thực sự, từ đó thúc đẩy nhu cầu tạo ra loại bom có thể xuyên thẳng vào lõi mục tiêu.
“Bạn có thể làm chậm chương trình của họ bằng cách đánh vào lối vào, nhưng không thể xóa sổ toàn bộ hệ thống như vậy”, Dahlgren nói.
Boeing bắt đầu tham gia phát triển và tích hợp MOP từ năm 2009, với máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit là phương tiện duy nhất hiện nay có thể triển khai loại bom này. Được chế tạo bởi Northrop Grumman và chính thức ra mắt năm 1988, B-2 là máy bay chiến lược có khả năng xuyên thủng các hệ thống phòng không tiên tiến và tấn công các mục tiêu giá trị cao.
Mỹ từng sử dụng B-2 vào năm 2024 trong một cuộc không kích nhằm vào lực lượng Houthi ở Yemen, nhắm đến các kho vũ khí ngầm.
Theo Không quân Mỹ, mỗi chiếc B-2 do hai phi công điều khiển có thể bay tới 6.000 hải lý (hơn 11.000 km) mà không cần tiếp nhiên liệu, cho phép Mỹ thực hiện các đòn tấn công tầm xa từ lãnh thổ trong nước.
Số lượng bom GBU-57A/B hiện có trong kho vũ khí Mỹ vẫn chưa được tiết lộ rõ ràng. Tính đến năm 2015, Boeing đã bàn giao ít nhất 20 quả cho Không quân. Dahlgren ước tính tổng số vào khoảng 30 quả.