Lồng ghép bảo tồn đa dạng sinh học vào phát triển kinh tế - xã hội

Phát biểu khai mạc lễ tổng kết, ông Nguyễn Văn Tài, Cục trưởng Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học, cho biết: Khu dự trữ sinh quyển thế giới là danh hiệu do UNESCO trao tặng. Danh hiệu này công nhận các khu vực có giá trị đặc biệt về thiên nhiên và đa dạng sinh học, qua đó thúc đẩy thực hiện các giải pháp hài hoà giữa các hoạt động bảo tồn và phát triển.

Dự án BR triển khai năm 2019-2024, có sự tài trợ của Quỹ Môi trường toàn cầu (GEF) thông qua Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), hướng tới giải quyết 3 rào cản bao gồm: Khuôn khổ pháp lý cho hoạt động của Khu dự trữ sinh quyển thế giới; thể chế và năng lực quản lý của các Khu dự trữ sinh quyển thế giứi; nhận thức của các quan ban ngành và bên liên quan về các mối đe doạ do mất đa dạng sinh học, qua đó lồng ghép đa dạng sinh học vào quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội. Trong đó, Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học là chủ dự án, phối hợp với 3 cơ quan đồng thực hiện là Ban quản lý Khu dự trữ sinh quyển miền Tây Nghệ An, Cù Lao Chàm – Hội An và Đồng Nai.

Kể từ khi mạng lưới các Khu dự trữ sinh quyển thế giới được thành lập vào năm 1976, đến nay, thế giới đã có 759 khu dự trữ sinh quyển, thuộc 136 quốc gia. Đây cũng là nơi sinh sống của hơn 300 triệu người dân trên toàn thế giới.

Đối với Việt Nam, sau 24 năm tham gia Mạng lưới Khu dự trữ sinh quyển thế giới, Việt Nam đã có 11 Khu dự trữ sinh quyển được UNESCO công nhận. Các Khu dự trữ sinh quyển thế giới này đóng vai trò to lớn trong nỗ lực bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học, bảo vệ môi trường, phát huy các giá trị văn hoá và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương và trên toàn đất nước.

Để thúc đẩy hơn nữa nỗ lực hài hoà giữa phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ thiên nhiên, Dự án “Lồng ghép quản lý tài nguyên thiên nhiên và các mục tiêu về bảo tồn đa dạng sinh học và quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội và quản lý các khu dự trữ sinh quyển ở Việt Nam” (Dự án BR) đã được triển khai trong 5 năm, từ 2019-2024.

Nhận xét về kết quả 5 năm triển khai dự án, ông Nguyễn Văn Tài cho biết dự án gặp không ít khó khăn do nhiều hoạt động trải rộng trên 3 địa bàn triển khai và có sự tham gia của nhiều bên, bao gồm cộng đồng địa phương, chính quyền các cấp, các tổ chức và cư quan liên quan khiến việc phối hợp hành động ban đầu còn nhiều trở ngại.

Ngoài ra, các chính sách mới về quản lý nguồn vốn ODA, quy định về đấu thầu, thay đổi tổ chức và nhân sự ở cả cấp trung ương và 3 tỉnh, cũng như sự dùng phát đại dịch COVID-19 đã ảnh hưởng lớn tới tiến độ triển khai và hoạt động của dự án.

Dù vậy, với sự quan tâm và chỉ đạo sát sao của Bộ TN&MT, Ban Chỉ đạo Dự án BR; sự nỗ lực và phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, dự án đã đạt được các mục tiêu đề ra. Tỷ lệ giải ngân dự án đạt 95% Kế hoạch tổng thể đã được Bộ TN&MT phê duyệt.

Các kết quả này đã hỗ trợ, góp phần hoàn thiện cơ chế chính sách cho các hoạt động quản lý ở các Khu dự trữ sinh quyển thế giới tại Việt Nam, qua đó giúp xây dựng các hướng dẫn kỹ thuật cần thiết để lồng ghép mục tiêu bảo tồn đa dạng sinh học vào quy hoạch và quản lý Khu dự trữ sinh quyển tại Việt Nam.

Trong khuôn khổ sự kiện, đại diện các bên cũng đã lần lượt trình bày về kết quả dự án ở cấp quản lý và tại từng Khu dự trữ sinh quyển thế giới miền Tây Nghệ An, Cù Lao Chàm – Hội An và Đồng Nai.

Trao đổi lễ buổi tổng kết, các chuyên gia đánh giá cao những kết quả đã đạt được trong 5 năm triển khai dự án, đồng thời kỳ vọng có thể mở rộng quy mô ra 11 Khu dự trữ sinh quyển của Việt Nam.