Lý do kiến nghị rút lễ giỗ bà Phi Yến khỏi danh mục Di sản văn hóa quốc gia

Thứ tư, 27/04/2022 20:10 PM - 0 Trả lời

(CLO) Hội đồng trị sự Nguyễn Phước tộc sẽ có đơn gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị rút lễ giỗ bà Phi Yến khỏi danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Vua Gia Long chưa từng ra Côn Đảo?

Ngày 27/4, Hội đồng trị sự Nguyễn Phước tộc cho biết, đang làm đơn kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc rút lễ giỗ bà Phi Yến khỏi danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Lý do, theo Chủ tịch Hội đồng trị sự Nguyễn Phước tộc, những ý kiến tại buổi tọa đàm mới đây đã làm rõ bà Phi Yến không phải là thứ phi của vua Gia Long.

ly do kien nghi rut le gio ba phi yen khoi danh muc di san van hoa quoc gia hinh 1

Tọa đàm "An Sơn miếu và bà Phi Yến ở Côn Đảo - vấn đề từ truyền thuyết đến hồ sơ di sản"

Trước đó, vào chiều 26/4 tại Huế, Hội đồng trị sự Nguyễn Phước tộc tổ chức toạ đàm khoa học "An Sơn miếu và bà Phi Yến ở Côn Đảo - vấn đề từ truyền thuyết đến hồ sơ di sản".

Buổi tọa đàm có sự tham gia của nhiều nhà nghiên cứu, nhà khoa học lịch sử ở Huế và nhiều nơi tham gia.

PGS.TS Đỗ Bang - Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam cho biết, mục đích của cuộc tọa đàm lần này là xác minh các sự kiện, nhân vật, di tích, nguồn gốc lễ hội để tôn vinh, phát huy đúng người, đúng việc cũng như trả lại những giá trị chân chính của lịch sử cho các sự kiện, nhân vật mà cụ thể là vua Gia Long.

Tại buổi toạ đàm, các nhà nghiên cứu lịch sử, văn hoá đưa ra nhiều tư liệu và đều đồng quan điểm Nguyễn Ánh khi thất trận ở Gia Định đã không chạy đến đảo Côn Lôn (Côn Đảo) nên không có chuyện như truyền thuyết.

Ông Đỗ Bang cho rằng, có thể có sự nhầm lẫn về sử liệu. Hai chữ “côn lôn” có nguồn gốc từ tiếng Mã Lai, khi phiên âm tiếng Việt là cù lao. Do vậy, khi biên soạn “Phủ biên tạp lục”, tác giả Lê Quý Đôn cho biết vào đầu thế kỷ XVIII, tại vùng biển miền Nam có đến 3 địa danh mang tên Côn Lôn ở 3 vị trí khác nhau tại ngoài khơi phủ Bình Thuận, ngoài khơi phủ Gia Định và ngoài khơi trấn Hà Tiên.

Ông Bang giải thích, các nguồn sử liệu đều cho biết qua các lần truy đuổi của quân đội Tây Sơn, hướng trốn thoát của Nguyễn Ánh chỉ là miền Tây Nam Bộ qua Rạch Giá - Hà Tiên để tiện đường ra Phú Quốc, Thổ Chu, Cổ Cốt, Cổ Long rồi sang Xiêm.

Thế nên việc Nguyễn Ánh đến Côn Đảo ngày nay là điều hoàn toàn không thể. Côn Đảo lúc bấy giờ thuộc kiểm soát của quân Tây Sơn, quá xa Phú Quốc và không có đường thoát sang Xiêm.

Còn theo nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân thì nhà sử học người Pháp Charles H. Maybon trong cuốn “Bài đọc lịch sử cận và hiện đại nước Nam từ 1428 đến 1926” có ghi rõ: “Để tránh bị săn đuổi một cách khốc liệt, ông (Nguyễn Ánh) phiêu bạt trong vịnh Thái Lan. Từ Phú Quốc đến đảo Ko-rong, Kot-kut, rồi trở lại Phú Quốc”.

Ông Xuân cho rằng, có thể việc Nguyễn Ánh đến Côn Lôn được sử chép lại có thể là đảo Ko-rong, tức Cổ Long chứ không phải Côn Đảo ngày nay.

PGS.TS Nguyễn Văn Đăng, nguyên Trưởng khoa Lịch sử, Trường Đại học Khoa học (Đại học Huế) cho biết, qua nghiên cứu tài liệu, hoàn toàn không có ghi chép về bà thứ phi Hoàng Phi Yến (Lê Thị Răm) và Hoàng tử Hội An (Hoàng tử Cải) trong tộc hệ triều Nguyễn.

Ông Đăng nhấn mạnh rằng, “Cục Di sản văn hóa đã tùy tiện, đơn giản và có sự tắc trách trong việc công nhận mà thiếu thẩm định nền tảng lịch sử về di tích miếu An Sơn và truyền thuyết về bà Phi Yến”.

Cũng theo ông Đăng, Hội Khoa học Lịch sử tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã im lặng quá lâu và cần phải lên tiếng ngay về vụ việc này nhằm trả lại đúng sự thật.

Cục Di sản văn hóa chưa nhận được kiến nghị

Liên quan đến nội dung này, ngày 27/4, lãnh đạo Cục Di sản văn hóa cho biết, Cục chưa nhận được bất kỳ kiến nghị nào về việc rút lễ giỗ bà Phi Yến khỏi danh mục di sản văn hóa quốc gia.

Tuy nhiên, nếu nhận được, Cục sẽ tham mưu cho Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch để xem xét vấn đề này theo đúng tinh thần của Luật Di sản Văn hóa và Công ước bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể 2003 - vị lãnh đạo Cục Di sản văn hóa cho biết.

Đồng thời, lãnh đạo Cục Di sản văn hóa cho rằng, việc ghi danh lễ giỗ bà Phi Yến ở huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu được xem xét ở góc độ của Luật Di sản văn hóa và Công ước về bảo vệ di sản văn hóa năm 2003, không xem xét dựa trên yếu tố lịch sử.

ly do kien nghi rut le gio ba phi yen khoi danh muc di san van hoa quoc gia hinh 2

Lễ giỗ Bà Hoàng Phi Yến được trao truyền từ năm 1857

ly do kien nghi rut le gio ba phi yen khoi danh muc di san van hoa quoc gia hinh 3

Miếu An Sơn thờ bà Hoàng Phi Yến

ly do kien nghi rut le gio ba phi yen khoi danh muc di san van hoa quoc gia hinh 4

Lễ giỗ bà Phi Yến là một lễ hội văn hóa dân gian của người dân Côn Đảo

Theo lãnh đạo Cục Di sản văn hóa, với di sản văn hóa phi vật thể cần nhìn nhận nó trên góc độ thực hành văn hóa, di sản trong cộng đồng. Di sản văn hóa phi vật thể là văn hóa sống, là hiện tại, là vai trò của nó với đời sống của chủ thể. Phát huy các giá trị văn hóa tốt đẹp thông qua các thực hành văn hóa giúp cho cuộc sống của cộng đồng tốt lên. Bản thân lễ giỗ bà Phi Yến là một lễ hội thể hiện khát vọng và mong cầu của người dân, của cộng đồng nơi đó.

“Việc thờ cúng và lễ giỗ bà Phi Yến, cộng đồng thấy có yếu tố thiêng cho nên di sản được trao truyền từ năm 1857 trong không gian miếu An Sơn và tiếp tục trao truyền cho đến ngày nay. Cho đến thời điểm hiện tại, sức sống của lễ hội này ngày càng được lan tỏa hơn” - lãnh đạo Cục Di sản văn hóa nêu quan điểm.

Mới đây, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã quyết định đưa Lễ giỗ bà Thứ phi Hoàng Phi Yến vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Tuy nhiên, việc công nhận này đã gây ra những băn khoăn trong giới sử học.

T.Toàn

Tin mới

Trao giải cuộc thi viết 'Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường'

Trao giải cuộc thi viết 'Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường'

(CLO) Ngày 22/11, Báo Giáo dục và Thời đại đã tổ chức trao giải cuộc thi viết Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường. Cuộc thi do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức, Báo Giáo dục và Thời đại là đơn vị thường trực.

Nghề báo
Hải Phòng: Không có việc tạm dừng các thủ tục hành chính liên quan giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Hải Phòng: Không có việc tạm dừng các thủ tục hành chính liên quan giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

(CLO) Việc thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của người dân và tổ chức như chuyển mục đích sử dụng đất; chia tách, hợp thửa... nếu phù hợp quy định thì vẫn được thực hiện theo quy định.

Đời sống
Hà Tĩnh: Bắt 6 đối tượng buôn bán, vận chuyển trên 2,2 tấn pháo

Hà Tĩnh: Bắt 6 đối tượng buôn bán, vận chuyển trên 2,2 tấn pháo

(CLO) Ngày 22/11, Công an huyện Đức Thọ (Hà Tĩnh) cho biết, vừa phối hợp với Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm Công nghệ cao Công an Hà Tĩnh, Công an TP Hà Nội, Quãng Ngãi, Gia Lai phá thành công Chuyên án buôn bán, vận chuyển hàng cấm (pháo) với quy mô lớn, bắt giữ 06 đối tượng, thu giữ trên 2.200kg pháo các loại cùng nhiều tang vật liên quan.

Đời sống
Khởi tố 4 đối tượng tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép tại Quảng Ninh

Khởi tố 4 đối tượng tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép tại Quảng Ninh

(CLO) Ngày 22/11, Cơ quan CSĐT Công an huyện Tiên Yên (Quảng Ninh) vừa ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can 4 đối tượng về tội Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép.

Vụ án
Quảng Nam đăng cai Hội nghị Quốc tế về du lịch nông thôn 2024

Quảng Nam đăng cai Hội nghị Quốc tế về du lịch nông thôn 2024

(CLO) Sáng 22/11, tại khu nghỉ dưỡng Hoiana (huyện Duy Xuyên), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) phối hợp với UBND tỉnh Quảng Nam tổ chức họp báo công bố việc đăng cai Hội nghị Quốc tế về Du lịch Nông thôn lần đầu tiên của UN Tourism (tổ chức du lịch thế giới), diễn ra vào năm 2024 tại Quảng Nam.

Du lịch
Cựu Thủ tướng Đức Merkel nói gì về Ukraine, Putin và Trump trong cuốn hồi ký mới?

Cựu Thủ tướng Đức Merkel nói gì về Ukraine, Putin và Trump trong cuốn hồi ký mới?

(CLO) Những trích đoạn từ cuốn hồi ký sắp xuất bản của cựu Thủ tướng Đức Angela Merkel đề cập đến mọi thứ, từ cuộc xung đột ở Ukraine cho đến Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump.

Thế giới 24h
Thủ tướng Israel được mời đến Hungary sau lệnh bắt giữ của Tòa án Hình sự Quốc tế

Thủ tướng Israel được mời đến Hungary sau lệnh bắt giữ của Tòa án Hình sự Quốc tế

(CLO) Ngày 22/11, Thủ tướng Viktor Orban cho biết ông sẽ mời Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đến thăm Hungary, đồng thời đảm bảo rằng lệnh bắt giữ ông Netanyahu của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) sẽ "không được thực hiện".

Thế giới 24h
Oreshnik, 'siêu tên lửa' mà Nga vừa phóng vào Ukraine là gì?

Oreshnik, 'siêu tên lửa' mà Nga vừa phóng vào Ukraine là gì?

(CLO) Nga tuyên bố các hệ thống phòng không hiện đại trên thế giới, bao gồm của Mỹ và châu Âu, không thể đánh chặn loại tên lửa đạn đạo mới Oreshnik mà nước này vừa phóng vào thành phố Dnipro ở miền trung Ukraine.

Thế giới 24h
Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII với nhiều điểm mới nổi bật

Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII với nhiều điểm mới nổi bật

(CLO) Để tiếp tục nâng cao chất lượng, đưa Giải thưởng Sách Quốc gia xứng tầm với vị thế là một giải thưởng cấp quốc gia, đồng thời tạo sự lan tỏa mạnh mẽ đến gần hơn với bạn đọc, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Điều lệ và Quy Giải thưởng mới với nhiều điểm mới. Thông tin này được đưa ra tại buổi họp báo do Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức sáng nay ngày 22/11 tại Hà Nội.

Đời sống văn hóa
Elon Musk chỉ trích việc Úc cấm trẻ em dùng mạng xã hội

Elon Musk chỉ trích việc Úc cấm trẻ em dùng mạng xã hội

(CLO) Tỷ phú Elon Musk, chủ sở hữu mạng xã hội X, đã chỉ trích dự luật của Úc, trong đó cấm trẻ em dưới 16 tuổi sử dụng mạng xã hội và phạt các mạng xã hội lên tới 49,5 triệu AUD (32 triệu USD) đối với các vi phạm.

Báo chí - Công nghệ
Doanh thu sụt giảm 95%, gần 50 triệu cổ phiếu Thiên Nam (TNA) bị đình chỉ giao dịch, phải chuyển sàn UpCom

Doanh thu sụt giảm 95%, gần 50 triệu cổ phiếu Thiên Nam (TNA) bị đình chỉ giao dịch, phải chuyển sàn UpCom

(CLO) Từ ngày 29/11/2024 tới đây, gần 50 triệu cổ phiếu của CTCP Thương mại Xuất nhập khẩu Thiên Nam (Mã: TNA) bị đình chỉ giao dịch sẽ chuyển sang sàn UpCom. Doanh thu Quý 3 của đơn vị giảm tới 95% gây thua lỗ nặng.

Kinh doanh - Tài chính
Địa ốc Hoàng Quân (HQC) nợ tăng vọt tăng 71%, dòng tiền kinh doanh âm 1.185 tỷ đồng

Địa ốc Hoàng Quân (HQC) nợ tăng vọt tăng 71%, dòng tiền kinh doanh âm 1.185 tỷ đồng

(CLO) Kết quả kinh doanh của Địa ốc Hoàng Quân tuy có cải thiện nhưng mới chỉ hoàn thành 26% mục tiêu cả năm. Trong khi lượng nợ vay gia tăng mạnh để bù đắp dòng tiền kinh doanh đang âm tới 1.185 tỷ đồng trong 9 tháng đầu năm.

Kinh doanh - Tài chính
Khai mạc Triển lãm Hành động vì Cộng đồng với chủ đề 'Cộng đồng kiến tạo'

Khai mạc Triển lãm Hành động vì Cộng đồng với chủ đề 'Cộng đồng kiến tạo'

(CLO) Sáng 22/11, tại Văn Miếu-Quốc Tử Giám đã diễn ra Triển lãm Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.

Nghề báo
VFF hướng tới việc xây dựng, phát huy tốt các hoạt động tập thể cho bóng đá Việt Nam

VFF hướng tới việc xây dựng, phát huy tốt các hoạt động tập thể cho bóng đá Việt Nam

(CLO) Ngày 22/11, tại Hội trường Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF), Đại hội thường niên VFF năm 2024 khoá IX (nhiệm kỳ 2022 - 2026) đã chính thức diễn ra với sự tham dự của lãnh đạo Liên đoàn Bóng đá trong nước và quốc tế.

Thể thao
Hà Nội bãi bỏ các quyết định quy định thẩm quyền phê duyệt giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất

Hà Nội bãi bỏ các quyết định quy định thẩm quyền phê duyệt giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất

(CLO) Hà Nội bãi bỏ 2 quyết định quy định thẩm quyền phê duyệt giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Bất động sản
Vụ rơi máy bay Yak-130: Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho hai phi công

Vụ rơi máy bay Yak-130: Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho hai phi công

(CLO) Quyết định nêu rõ hai phi công được tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba vì "đã có thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ huấn luyện bay chiến đấu, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc."

Tin tức
Bình Luận

Tin khác

Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII với nhiều điểm mới nổi bật

Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII với nhiều điểm mới nổi bật

(CLO) Để tiếp tục nâng cao chất lượng, đưa Giải thưởng Sách Quốc gia xứng tầm với vị thế là một giải thưởng cấp quốc gia, đồng thời tạo sự lan tỏa mạnh mẽ đến gần hơn với bạn đọc, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Điều lệ và Quy Giải thưởng mới với nhiều điểm mới. Thông tin này được đưa ra tại buổi họp báo do Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức sáng nay ngày 22/11 tại Hà Nội.

Đời sống văn hóa
Liên hoan nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ 3 tỉnh Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau

Liên hoan nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ 3 tỉnh Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau

(CLO) Liên hoan nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ 3 tỉnh Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau là nơi các nghệ nhân gặp gỡ, giao lưu nhằm bảo tồn, phát triển phong trào đờn ca tài tử tại mỗi địa phương.

Đời sống văn hóa
Khai mạc Liên hoan ca múa nhạc toàn quốc 2024 đợt 1

Khai mạc Liên hoan ca múa nhạc toàn quốc 2024 đợt 1

(CLO) Liên hoan ca múa nhạc toàn quốc được tổ chức định kỳ 3 năm một lần đã khẳng định là một thương hiệu quốc gia trong các liên hoan về nghệ thuật ca múa nhạc ở Việt Nam.

Đời sống văn hóa
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30: Định hướng phát triển công nghiệp văn hóa như một ngành kinh tế mũi nhọn

Hội nghị triển khai Chỉ thị 30: Định hướng phát triển công nghiệp văn hóa như một ngành kinh tế mũi nhọn

(CLO) Ngày 21/11, tại Đà Nẵng, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển công nghiệp văn hóa Việt Nam.

Đời sống văn hóa
TP.HCM: Nhiều rạp hát xuống cấp, chỉ 2/12 cơ sở đủ điều kiện hoạt động

TP.HCM: Nhiều rạp hát xuống cấp, chỉ 2/12 cơ sở đủ điều kiện hoạt động

(CLO) Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM (Sở VH-TT) chỉ đạo các đơn vị phối hợp sắp xếp lại cơ sở vật chất để đảm bảo tổ chức các chương trình nghệ thuật, phục vụ chính trị và nhu cầu giải trí của người dân.

Đời sống văn hóa
5 quốc gia tham dự Liên hoan Múa Châu Á 2024

5 quốc gia tham dự Liên hoan Múa Châu Á 2024

(CLO) Liên hoan Múa Châu Á năm 2024 diễn ra tại Hà Nội quy tụ 5 quốc gia Việt Nam, Hàn Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản và Mông Cổ.

Đời sống văn hóa
Trưng bày huy hiệu của người Mỹ phản đối cuộc chiến tranh ở Việt Nam

Trưng bày huy hiệu của người Mỹ phản đối cuộc chiến tranh ở Việt Nam

(CLO) Trưng bày “Câu chuyện từ những huy hiệu phản chiến” mang đến cho công chúng cái nhìn chân thực về “cuộc chiến” trong lòng nước Mỹ để phản đối cuộc chiến tranh ở Việt Nam.

Đời sống văn hóa
Hà Nội tổ chức nhiều hoạt động tôn vinh di sản tại khu phố cổ

Hà Nội tổ chức nhiều hoạt động tôn vinh di sản tại khu phố cổ

(CLO) Nhân dịp kỷ niệm 20 năm khu Phố cổ Hà Nội đón nhận Bằng Di tích lịch sử Quốc gia, Ban Quản lý hồ Hoàn Kiếm và Phố cổ Hà Nội tổ chức 20 hoạt động trưng bày, triển lãm và biểu diễn nghệ thuật đặc sắc để tôn vinh những giá trị di sản của mảnh đất Thăng Long xưa.

Đời sống văn hóa
Quảng Nam sẽ tổ chức Festival mỳ Quảng vào năm 2025

Quảng Nam sẽ tổ chức Festival mỳ Quảng vào năm 2025

(CLO) Tỉnh Quảng Nam vừa thống nhất chủ trương tổ chức Festival mỳ Quảng trong năm 2025 để tăng cường thu hút du khách.

Đời sống văn hóa
Hai tượng sư tử đá thành Đồ Bàn được công nhận là bảo vật quốc gia

Hai tượng sư tử đá thành Đồ Bàn được công nhận là bảo vật quốc gia

(CLO) Hai tượng sư tử đá thành Đồ Bàn (Bình Định) có niên đại cuối thế kỷ 11 đến đầu thế kỷ 12 làm bằng đá sa thạch, vừa được công nhận là bảo vật quốc gia.

Đời sống văn hóa