Lý do Trung Quốc xây các trung tâm AI trên 'nóc nhà thế giới'

Một trung tâm điện toán tiên tiến mang tên Yajiang-1 đang được xây dựng tại thành phố Shannan, khu tự trị Tây Tạng, như một phần trong kế hoạch của Trung Quốc nhằm biến Cao nguyên Tây Tạng thành vùng chiến lược cho phát triển siêu máy tính bền vững.

Là trung tâm lớn đầu tiên trong sáng kiến quốc gia "Dữ liệu phía Đông, điện toán phía Tây", Yajiang-1 tận dụng lợi thế môi trường khắc nghiệt của Tây Tạng - không khí loãng, nhiệt độ thấp và nguồn năng lượng tái tạo dồi dào - để thực hiện các tác vụ đào tạo trí tuệ nhân tạo (AI) quy mô lớn với chi phí vận hành và tiêu thụ năng lượng thấp hơn đáng kể.

Giai đoạn đầu của trung tâm triển khai hơn 256 máy chủ, cung cấp tổng công suất xử lý đạt 2.000 petaflop. Cơ sở này do Công ty Công nghệ Máy tính Tây Tạng Yarlung Zangbo phối hợp cùng chính quyền địa phương phát triển, hướng đến mục tiêu hình thành một trung tâm kỹ thuật số vùng cao với các ứng dụng AI trong lái xe tự động, y tế thông minh và giám sát môi trường.

Trả lời tờ Science and Technology Daily ngày 20/6, ông Han Shuangshuang – Tổng giám đốc công ty – cho biết Yajiang-1 sẽ “thúc đẩy đổi mới tiên tiến”, và nhiều đối tác đã được thiết lập để mở rộng ứng dụng AI tại đây.

Được công bố từ năm 2022, chiến lược "Dữ liệu phía Đông, điện toán phía Tây" của Trung Quốc nhằm chuyển khối lượng xử lý dữ liệu từ các thành phố lớn ở phía đông – nơi khan hiếm tài nguyên – sang các khu vực phía tây giàu năng lượng tái tạo. Trước đây, các cụm điện toán chỉ dừng ở Cam Túc và Ninh Hạ, nhưng Yajiang-1 đã mở rộng sáng kiến này đến Tây Tạng.

Nằm ở độ cao 3.600 mét, trung tâm Yajiang-1 sử dụng hệ thống làm mát kết hợp năng lượng mặt trời, thu hồi nhiệt thải và kỹ thuật làm mát hiệu suất cao. Theo báo cáo từ cơ quan xúc tiến đầu tư Shannan, trung tâm đạt mức hiệu quả sử dụng năng lượng (PUE) dưới 1,3 – cao hơn 40% so với trung tâm dữ liệu thông thường.

Khi đạt công suất tối đa, trung tâm dự kiến xử lý khoảng 4 triệu giờ đào tạo AI mỗi năm cho miền đông Trung Quốc, tiết kiệm 320 triệu kWh điện và giảm 280.000 tấn khí CO₂ thải ra môi trường. Hệ thống thu hồi nhiệt sẽ cung cấp nhiệt sưởi cho các cơ sở lân cận, giúp giảm 12.000 tấn than tiêu thụ hàng năm.

Ngoài ra, 25.000 m² tấm pin mặt trời tại chỗ có thể sản xuất 48 GWh điện sạch mỗi năm.