Marco Rubio: Từ đối thủ đến trụ cột an ninh của Tổng thống Trump

Cựu Thượng nghị sĩ bang Florida Marco Rubio đã trở thành người đầu tiên trong nửa thế kỷ qua đồng thời đảm nhận hai vị trí an ninh quốc gia cấp cao nhất trong Chính phủ Mỹ. Hiện tại, ông tạm thời giữ hai vai trò Bộ trưởng Ngoại giao và Cố vấn An ninh Quốc gia. Người gần nhất từng đảm nhận cả hai vai trò là ông Henry Kissinger vào thập niên 1970.

Diễn biến này diễn ra sau khi ông Mike Waltz, người có quan điểm chính sách đối ngoại cứng rắn, bị miễn nhiệm khỏi vị trí tại Nhà Trắng. Ông Waltz bị cho là đã đưa một nhà báo vào cuộc trò chuyện nhóm trên ứng dụng Signal liên quan đến các hoạt động quân sự. Ông dự kiến sẽ được đề cử làm Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc.

Việc ông Rubio được trao hai chức vụ quan trọng cho thấy sự nổi lên rõ rệt của ông trong chính quyền Tổng thống Trump, sau một quá trình từng bước chuyển từ đối thủ chính trị thành phụ tá thân cận.

Tuy nhiên, theo đánh giá từ giới quan sát, ảnh hưởng thực tế của ông đối với các quyết sách đối ngoại vẫn còn hạn chế.

Dù giữ vị trí đứng đầu Bộ Ngoại giao Mỹ, ông Rubio không phải là người dẫn dắt các hồ sơ ngoại giao lớn như khủng hoảng Nga - Ukraine hay chương trình hạt nhân Iran. Những lĩnh vực này đang do ông Steve Witkoff, doanh nhân bất động sản và bạn thân của Tổng thống Trump, đóng vai trò chủ đạo.

Tại châu Phi, ông Massad Boulos, bố chồng của Tiffany Trump, là người được Tổng thống giao phó giám sát các cuộc đàm phán quan trọng, bao gồm tình hình tại Cộng hòa Dân chủ Congo.

Cùng lúc đó, các nhân vật ngoài hệ thống chính quyền vẫn đang có ảnh hưởng đáng kể đến chính sách đối ngoại, bao gồm ông Richard Grenell, người từng đàm phán với Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro; Elon Musk, người đã giải thể Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID); Donald Trump Jr.; người dẫn chương trình Tucker Carlson; và nhà hoạt động Laura Loomer.

Giới chuyên gia cho rằng việc ông Rubio đồng thời giữ hai vị trí quan trọng là một bước ngoặt lớn, song khả năng ông duy trì được cả hai chức vụ này lâu dài vẫn còn bỏ ngỏ.

“Cố vấn An ninh Quốc gia luôn là một vai trò quan trọng vì có sự tiếp cận trực tiếp với Tổng thống”, ông Justin Logan, Giám đốc nghiên cứu chính sách đối ngoại tại Viện Cato, nhận định. “Tuy nhiên, trong chính quyền hiện tại, quyền lực đang tập trung cao độ vào một cá nhân duy nhất”.

Những động thái sắp tới của ông Rubio sẽ là phép thử đối với mức độ ảnh hưởng thực sự của ông trong nội bộ chính quyền. Hiện Nhà Trắng vẫn chưa bổ nhiệm hoặc đề cử cho nhiều vị trí cấp cao tại Bộ Ngoại giao và Hội đồng An ninh Quốc gia, khiến vai trò của ông Rubio càng trở nên quan trọng trong thời điểm hiện tại.

Ông Rubio đã thể hiện rõ sự ủng hộ đối với Tổng thống trong những ngày đầu giữ chức vụ mới. Chỉ vài giờ sau khi được bổ nhiệm làm Cố vấn An ninh Quốc gia tạm thời, ông xuất hiện trên kênh Fox News, ca ngợi những thành tựu của Tổng thống Trump trong 100 ngày đầu tiên về chính sách đối ngoại. Ông cũng gọi ông Trump là “nhà lãnh đạo duy nhất trên thế giới có thể đưa Nga và Ukraine đến bàn đàm phán”.

Những phát ngôn này đánh dấu sự thay đổi rõ rệt so với thời điểm năm 2016, khi ông Rubio từng công khai phản đối nhiều quan điểm của ông Trump. Khi đó, ông chỉ trích việc lựa chọn ông Rex Tillerson làm Ngoại trưởng. Ông cũng từng công khai ủng hộ các chương trình của USAID, cơ quan nay đã bị giải thể.

Hiện chưa rõ liệu ông Rubio có được bổ nhiệm chính thức vào cả hai vị trí hay không. Vai trò của ông sẽ tiếp tục được theo dõi chặt chẽ trong bối cảnh chính quyền ông Trump bước vào giai đoạn tái định hình chính sách đối ngoại trong nhiệm kỳ hai.