Miễn công bố hợp quy với sản phẩm đã đáp ứng yêu cầu chất lượng

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Lê Quang Huy, dự thảo luật sau khi được chỉnh lý đã sửa đổi 31 điều, bổ sung 11 điều mới và bãi bỏ 23 điều. Toàn bộ nội dung được xây dựng nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, tạo hành lang pháp lý đồng bộ trong lĩnh vực tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng.

Một điểm nổi bật là quy định mới tại Điều 48 cho phép miễn công bố hợp quy đối với sản phẩm, hàng hóa đã đáp ứng đầy đủ các yêu cầu quản lý chất lượng theo quy định của pháp luật chuyên ngành.

Quy định này giúp doanh nghiệp không phải thực hiện hai lần thủ tục, vừa tiết giảm chi phí, vừa đảm bảo hiệu quả quản lý nhà nước. Đồng thời, Luật cũng quy định rõ, tổ chức, cá nhân chỉ cần thông báo công bố hợp quy thông qua cơ sở dữ liệu quốc gia về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng thay vì nộp hồ sơ đăng ký như trước đây.

Trong phần giải trình trước Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳng định công bố hợp quy là công cụ pháp lý kỹ thuật quan trọng để bảo đảm an toàn chất lượng sản phẩm, hàng hóa, phù hợp với các cam kết quốc tế. Tuy nhiên, để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, luật đã mở rộng việc sử dụng kết quả đánh giá sự phù hợp làm cơ sở cho công bố hợp quy, đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong đăng ký.

Về phân công thẩm quyền ban hành quy chuẩn, Luật quy định giao cho bộ, cơ quan ngang bộ chịu trách nhiệm xuyên suốt từ khâu xây dựng đến thẩm định và ban hành. Các nội dung này được cụ thể tại Điều 27, Điều 32, Điều 33 và Điều 35, nhằm tránh chồng chéo, tăng tính linh hoạt trong tổ chức thực hiện và đảm bảo một việc chỉ giao cho một cơ quan chủ trì.

Tại Điều 8c, quy định về cơ sở dữ liệu quốc gia về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng cũng được bổ sung theo hướng cho phép tích hợp, chia sẻ thông tin giữa các hệ thống dữ liệu quốc gia, có phân quyền truy cập và bảo đảm an toàn thông tin. Bộ Khoa học và Công nghệ được giao ban hành quy trình vận hành, tiêu chuẩn dữ liệu, tổ chức kiểm tra định kỳ việc tuân thủ liên thông.

Về hiệu lực thi hành, một số đại biểu đề xuất xem xét áp dụng sớm một số nội dung để kịp thời hiện thực hóa các chính sách cải cách. Tuy nhiên, sau khi thống nhất với Chính phủ, Quốc hội quyết định luật có hiệu lực từ ngày 1/1/2026 như quy định tại Điều 70 của dự thảo luật.