Mở rộng khai quật khảo cổ tường Thành Dền ở Ninh Bình

Theo quyết định số 1631/QĐ-BVHTTDL do Thứ trưởng Bộ VHTT&DL Hoàng Đạo Cương ký ngày 2/6/2025, Bộ VHTT&DL cho phép Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Ninh Bình phối hợp với Viện Khảo cổ học khai quật khảo cổ mở rộng tại địa điểm tường Thành Dền, thôn Chi Phong, xã Trường Yên, huyện Hoa Lư.

Thời gian khai quật từ ngày 11/6/2025 đến ngày 10/9/2025 trên diện tích 300m2 (10mx30m) dưới sự chủ trì của ông Nguyễn Ngọc Quý, Viện Khảo cổ học.

Trước đó, hồi tháng 3/2025, Bộ VHTT&DL đã cấp phép khai quật khảo cổ khu vực này. Trong thời gian từ ngày 15/3 đến ngày 30/5, các cơ quan được cấp phép đã tiến hành khai quật khảo cổ. Kết quả lần khai quật này tiếp tục khẳng định về kỹ thuật đắp dựng tường thành Hoa Lư ở thế kỷ X.

Cụ thể, cùng với các cuộc khai quật ở tường phía Đông vào năm 1969, thăm dò tường Dền năm 2018, cuộc khai quật khẩn cấp tường tường phía Đông Bắc cùng với cuộc khai quật này cho biết về sự thống nhất trong kỹ thuật đắp thành.

Đến nay đã có thể làm rõ các tường thành nhân tạo ở Hoa Lư đều được đắp trên nền đất có kết cấu khá yếu, lầy thụt, do vậy đều sử dụng kỹ thuật đắp rải thân cây và gia cố bằng các thanh gỗ kết hợp đóng cọc chống sạt lở. Tường thành được đắp cong hình bán nguyệt hoặc gần hình thang, trong đó sườn ngoài thường được tạo dốc hơn bên trong.

Về kỹ thuật, sau khi đắp móng tường bằng một lớp đất sét lẫn lá cây chống sụt lún; trên bề mặt móng được người xưa xếp hai hàng tường gạch có tác dụng bo móng tường thành cho thẳng hàng lối, chân tường gạch được lót đá hộc để tạo độ chắc đồng thời cũng là cách để gia cố thêm chống sạt lở cho tường.

Cuối cùng là lớp đắp tường bằng đất sét nối giữa hai đoạn núi đá. Lớp đất sét đắp tường thành khả năng được vượt thổ từ ngay việc đào hào thành phía ngoài di tích. Việc vượt thổ đắp thành, đào hào là kỹ thuật truyền thống của các ngôi thành truyền thống của Việt Nam đã từng hiện diện ở Cổ Loa, Luy Lâu, La thành Thăng Long…