Một trong những đợt triệu hồi tồi tệ nhất lịch sử với hơn 100 triệu xe bị ảnh hưởng

Lịch sử ngành ô tô đã chứng kiến không ít các vụ triệu hồi xe gây chết người, ảnh hưởng đến hàng triệu phương tiện. Từ trường hợp khét tiếng của mẫu Ford Pinto với bình xăng dễ nổ đến vụ bê bối công tắc đánh lửa của General Motors, ngay cả những nhà sản xuất hàng đầu cũng không tránh khỏi những sai lầm nghiêm trọng. Takata là cái tên xứng đáng được bổ sung vào danh sách tai tiếng này.

Khác với Ford hay General Motors, Takata không phải là hãng sản xuất ô tô mà nổi tiếng với vai trò chế tạo túi khí, vốn được thiết kế để bảo vệ người dùng trong trường hợp xảy ra va chạm.

Thế nhưng, túi khí của Takata lại trở thành mối nguy hiểm đối với hành khách trên xe thay vì tính năng an toàn. Theo Cục Quản lý An toàn Giao thông Đường bộ Quốc gia Mỹ (NHTSA), túi khí Takata bị ảnh hưởng tiêu cực do tiếp xúc lâu dài với độ ẩm cao và nhiệt độ lớn.

Trong những trường hợp nghiêm trọng nhất, tình trạng này có thể khiến túi khí nổ tung khi bung ra và văng các mảnh kim loại vào khoang cabin.

NHTSA cho biết đợt triệu hồi đã ảnh hưởng đến khoảng 67 triệu xe tại Mỹ. Trên toàn cầu, con số ước tính lên đến 100 triệu xe. Số lượng này có thể còn tăng thêm vì đợt triệu hồi phức tạp này dường như chưa kết thúc.

Điều đó được thể hiện qua động thái của cơ quan chức năng Pháp vào tháng 6/2025, khi họ quyết định triệu hồi 2,5 triệu xe, gần hai thập kỷ sau đợt triệu hồi đầu tiên vào tháng 11/2008. Hãy cùng tìm hiểu lý do tại sao túi khí Takata lại trở thành trung tâm của một trong những vụ triệu hồi tồi tệ nhất lịch sử ô tô.

Tại sao túi khí Takata lại hoạt động sai?

Trường hợp túi khí Takata nổ tung đầu tiên được ghi nhận xảy ra tại Arizona vào tháng 2/2007. Vụ việc liên quan đến một chiếc Honda Civic sản xuất năm 2001. Đến năm 2008, thêm ba trường hợp nổ túi khí được báo cáo.

Điều này thúc đẩy Honda trở thành hãng đầu tiên ra lệnh triệu hồi. Thông báo triệu hồi được ban hành vào ngày 11/11/2008, ban đầu chỉ bao gồm 3.940 xe.

Cuối cùng, nó đã mở rộng thành một trong những đợt triệu hồi lớn nhất của Honda. Để hiểu rõ nguyên nhân túi khí nổ, cần xem xét cơ chế hoạt động của túi khí và cách Takata sản xuất chúng.

Khi xảy ra tai nạn, hệ thống xe sẽ gửi tín hiệu đến bộ phận túi khí, kích hoạt phản ứng hóa học để thổi khí vào túi trong khoảng 1/20 giây.

Vấn đề của Takata nằm ở việc sử dụng hợp chất amoni nitrat có nguy cơ không ổn định làm chất thổi khí, đây cũng là chất từng được dùng trong vụ đánh bom Oklahoma City năm 1995. Như đã đề cập, tiếp xúc với nhiệt độ cao và độ ẩm có thể khiến túi khí nổ, nguyên nhân trực tiếp từ tính chất dễ mất ổn định của amoni nitrat trong những điều kiện đó.

Takata được cho là đã sử dụng amoni nitrat để tạo ra túi khí nhỏ gọn hơn. Tuy nhiên, công ty bị cáo buộc cắt giảm chi phí, thao túng dữ liệu an toàn và có thái độ thiếu trách nhiệm với vấn đề an toàn. Cuối cùng, nếu đây là biện pháp tiết kiệm chi phí thì nó đã trở thành sai lầm lớn vì đợt triệu hồi khiến công ty phá sản vào năm 2017.

Túi khí Takata nguy hiểm đến mức nào?

Bỏ qua vụ bê bối Takata, theo NHTSA, túi khí đã cứu sống khoảng 50.457 người từ năm 1987 đến 2017. Điều này khiến chúng trở thành thiết bị an toàn hiệu quả cao.

Thế nhưng, điều đó không làm giảm mức độ nghiêm trọng của đợt triệu hồi Takata, vốn liên quan đến 28 trường hợp tử vong tại Mỹ và 36 trường hợp trên toàn cầu. Chúng còn được cho là nguyên nhân gây ra 400 ca chấn thương chỉ riêng tại Mỹ.

Danh sách xe bị ảnh hưởng bao gồm nhiều mẫu từ các hãng lớn như BMW, Chrysler, Toyota, Ford và Honda. Nếu quan tâm, độc giả có thể tham khảo danh sách các xe nhận cảnh báo "không lái xe" liên quan đến túi khí trên trang của NHTSA.

Phạm vi thời gian bị ảnh hưởng cũng khá rộng. Chẳng hạn, danh sách mẫu xe bị ảnh hưởng của BMW Mỹ kéo dài từ năm 2000, với mẫu mới nhất sản xuất năm 2015.

Seat, thương hiệu thuộc Volkswagen, có xe bị ảnh hưởng đến tận năm 2017. Do túi khí dễ bị hỏng dưới nhiệt độ cao và độ ẩm, vị trí địa lý cũng là yếu tố trong đợt triệu hồi.

Đó là lý do NHTSA triển khai lịch triệu hồi dựa trên vị trí xe, với Khu vực A bao gồm các bang nóng ẩm như Florida và Mississippi, còn Khu vực C bao gồm các bang như Alaska và New York.

Đây là một đợt triệu hồi kéo dài và phức tạp. Nếu có nghi ngờ về phương tiện của mình, chủ xe cũng nên kiểm tra thông tin trên NHTSA hoặc cơ quan tương đương tại địa phương.