MTTQ Việt Nam phát huy vai trò giám sát, phản biện, kiến nghị sửa đổi Luật Giáo dục nghề nghiệp

Tham dự hội nghị có đại diện lãnh đạo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ Giáo dục và Đào tạo, các tổ chức chính trị - xã hội trực thuộc UBTƯ MTTQ Việt Nam cùng các chuyên gia, nhà khoa học trong Hội đồng Tư vấn.

Dự thảo Luật GDNN (sửa đổi) gồm 9 chương, dự kiến 50 điều, được xây dựng bám sát chủ trương của Đảng, phù hợp với Hiến pháp, điều ước quốc tế và thực tiễn. Nội dung dự thảo quy phạm hóa 5 nhóm chính sách đã trình Chính phủ, gồm: đổi mới cơ cấu hệ thống GDNN; đổi mới chương trình và bảo đảm chất lượng; tăng cường vai trò doanh nghiệp và hợp tác quốc tế; huy động nguồn lực và nâng cao hiệu quả tài chính; đổi mới cơ chế quản lý nhà nước theo hướng minh bạch, hiệu quả.

Dự thảo đề xuất bổ sung chương trình trung học nghề tích hợp giữa kiến thức THPT và chuyên môn nghề dành cho học sinh tốt nghiệp THCS; thành lập trường trung học nghề; công nhận kết quả học tập, năng lực nghề đã tích lũy; khẳng định vai trò doanh nghiệp trong hệ thống GDNN. Đồng thời, dự thảo cắt giảm 32 trong số 74 thủ tục hành chính (chiếm 43,24%) và đơn giản hóa thủ tục trong tổ chức, hoạt động GDNN như thành lập, chia tách, sáp nhập, đăng ký hoạt động, thành lập văn phòng đại diện, liên kết đào tạo với nước ngoài…

Đánh giá về dự thảo, PGS.TS Hoàng Xuân Lâm, Ủy viên Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam khóa X, đề xuất bổ sung quy định cho phép các cơ sở GDNN tự chủ mở mã ngành đào tạo nếu đáp ứng điều kiện và vượt qua đánh giá kiểm định chất lượng. Theo ông, điều này vừa bảo đảm quyền tự chủ, vừa tạo động lực nâng cao chất lượng kiểm định.

Ông Lâm cũng kiến nghị bổ sung một điều riêng về "nhà đầu tư", làm rõ khái niệm, quyền và trách nhiệm trong các cơ sở GDNN có yếu tố xã hội hóa. Theo ông, đây là nội dung cần thiết nhằm đảm bảo minh bạch, tránh tranh chấp và tăng hiệu quả quản lý nhà nước sau khi luật có hiệu lực.

Đại diện Hội Khuyến học Việt Nam, ông Nguyễn Hồng Sơn cho rằng, trong khi dự thảo giao vai trò lớn cho doanh nghiệp trong việc bổ sung nguồn lực đào tạo, thì lại thiếu quy định cụ thể để ràng buộc trách nhiệm. Ông đề nghị xây dựng cơ chế phối hợp hiệu quả giữa nhà trường và doanh nghiệp, trong đó doanh nghiệp phải thay đổi tư duy, xác định mình là chủ thể tham gia GDNN – từ khâu tuyển sinh, đào tạo đến sử dụng lao động – thay vì chỉ là nơi tiếp nhận sau đào tạo.

Ông Nguyễn Xuân Phương, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Hội Cựu giáo chức Việt Nam nêu thực trạng tuyển sinh vào lớp 10 hiện nay vẫn căng thẳng, chưa tạo được sự chuyển biến trong phân luồng học sinh sau THCS. Theo ông, cần có quy định rõ hơn về đầu tư hạ tầng trường trung học nghề, đưa ra quy chuẩn đối với các trường phổ thông và trung cấp nghề để bảo đảm tính khả thi trong tổ chức hệ thống GDNN.

Tiếp thu các ý kiến, GS.TS Trần Ngọc Đường nhấn mạnh, dự thảo Luật GDNN (sửa đổi) cần tiếp tục hoàn thiện trên cơ sở thể chế hóa các nghị quyết lớn của Trung ương. Trong đó có Nghị quyết 57-NQ/TW về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; Nghị quyết 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế; Nghị quyết 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật; Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân.

Ông đề nghị Ban soạn thảo cần rà soát kỹ để đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp và thống nhất với hệ thống pháp luật về giáo dục. Đồng thời, cần làm rõ hơn cơ chế phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước về giáo dục nghề nghiệp; xây dựng chương trình đào tạo gắn với yêu cầu đổi mới sáng tạo, có chính sách thu hút nhân lực chất lượng cao để phục vụ phát triển đất nước trong thời kỳ mới.