“Mưa đỏ”: Chuyện “bếp núc” kỹ xảo điện ảnh

Hơn 1/3 phim sử dụng hình ảnh kỹ xảo

Theo các chuyên gia đến từ 3DART - đơn vị trực tiếp thực hiện kỹ xảo cho bộ phim điện ảnh “Mưa đỏ”, kỹ xảo điện ảnh (Visual Effects - VFX) không chỉ đơn thuần là việc thêm hiệu ứng vào phim ở giai đoạn hậu kỳ. Đối với “Mưa đỏ”, chuyện phim xảy ra trên ngôi thành cổ nhưng nay nơi đây đã trở thành di tích. Vì vậy, đoàn làm phim đã phải dựng lại ngôi thành cổ ở một khu vực khác. Tuy nhiên, việc dựng lại thành cổ như vậy vẫn chưa thể đáp ứng được hoàn toàn nội dung của phim cũng như ý tưởng của đạo diễn. Chẳng hạn, trên thực tế tường bao chỉ được bộ phận thiết kế dựng bối cảnh để quay phim chứ không thể xây hẳn một bức tường thành được. Do đó, ê kíp phải dùng kỹ xảo để có thể nối dài bức tường đó, có lúc phải nâng cao lên, khi bổ sung vị trí đặt máy quay thì lại phải xóa bớt đi...

Ngoài ra, bối cảnh xung quanh của thành cổ hiện nay là khung cảnh hiện đại, là đường giao thông, là cây cối xanh tươi, là sinh hoạt thường nhật của người dân. Nhưng trong kịch bản, bối cảnh thành cổ là năm 1972, là mặt đất bị đạn bom cày xới, là cây cối bị cháy đen…

“Cho nên việc can thiệp vào bối cảnh xung quanh hoàn toàn phải nhờ vào CGI (Computer Generated Imagery - Công nghệ mô phỏng hình ảnh bằng máy tính). Những góc quay thấp thể hiện đường chân trời cũng như không gian xung quanh đều phải xử lý bằng CGI thì mới đảm bảo yếu tố khốc liệt của trận chiến và bối cảnh lịch sử thời điểm đó”, KTS Đinh Việt Phương, Giám đốc 3DART chia sẻ.

Chia sẻ thêm, anh Phạm Ngọc Anh, Trưởng phòng VFX của 3DART cho biết, ê kíp phải luôn bám sát đạo diễn và quay phim như những người trợ lý, họ phải biết máy quay đặt ở đâu, góc máy như thế nào, cảnh quay diễn biến trong bao lâu. Mỗi một lần bấm máy, ê kíp VFX phải ngồi bên cạnh đạo diễn, kiểm tra ngay từng khuôn hình, đảm bảo khi có vấn đề thì tất cả đều có phương án xử lý ngay, để quyết định cảnh đó có được quay tiếp hay không. “Tại hiện trường, chúng tôi sẽ chốt ngay với đạo diễn để quyết định cảnh đó sẽ được làm kỹ xảo ở chỗ nào, có thể bức tường cần thêm lỗ đạn, có cần bổ sung quả nổ CGI để tăng thêm hiệu ứng cháy nổ hay không…”, anh Phạm Ngọc Anh nói.

KTS Đinh Việt Phương chia sẻ thêm, trong cảnh quay tại sân bay Tà Cơn, thực tế hiện nay di tích này đã trở thành bảo tàng ngoài trời, trong đó nổi bật nhất là chiếc máy bay đỗ trên sân bay được kê trên một bục cao chừng 30cm và sân bay cũng không còn đường băng nữa. Khu vực này giờ đây cỏ mọc đầy, đằng sau sân bay là trâu bò gặm cỏ, là những bụi cây rất lớn…

“Trong quá trình làm, toàn bộ background đã phải thay, phải xóa dấu tích chiếc bục dưới bụng máy bay và “cấy” thêm đường băng phía sau. Phía bên trên là những chiếc trực thăng chở hàng đang bay, tất cả được dựng lên hoàn toàn bằng kỹ xảo để tạo ra không khí chiến tranh của thời điểm đó”, anh Phương cho biết.

Theo KTS Đinh Việt Phương, “Mưa đỏ” dài hơn 2 tiếng, có tổng cộng hơn 2.000 cảnh quay, trong đó số lượng cảnh phải xử lý bằng kỹ xảo là 720 - khối lượng công việc khổng lồ nhưng thời hạn hoàn thành chỉ có 4 tháng, đó là áp lực cực lớn. Tuy nhiên, 3DART đã hoàn thành trước cả thời hạn, nhưng quan trọng hơn, đó chính là chất lượng công việc. “Nếu mọi người xem phim Mưa đỏ, xem xong mà không phát hiện ra cảnh kỹ xảo nào, thì đó là thành công lớn của anh em chúng tôi”, anh Phương chia sẻ.

Quay dựng bằng công nghệ CGI

Đối với hai đại cảnh đáng chú ý nhất trong “Mưa đỏ”, đó là cảnh Hạm đội 7 của quân đội Mỹ đang di chuyển trên biển và cảnh máy bay F4 Phantom bổ nhào cắt bom xuống thành cổ Quảng Trị, ê kíp VFX của 3DART tiết lộ, đây hoàn toàn là cảnh quay dựng bằng công nghệ CGI.

Theo anh Nguyễn Đình Tiến, người phụ trách thực hiện kỹ xảo trong phim “Mưa đỏ”, khó khăn nhất trong việc dựng đại cảnh này là bối cảnh rất rộng, yêu cầu về phần cứng của máy móc rất cao. Trong quá trình render (tạo hình ảnh 3D từ các chương trình ứng dụng), ê kíp đã phải chia ra làm nhiều phần, gồm mặt biển và các chiến hạm, sau đó mới ghép lại. Đồng thời, các anh cũng phải xử lý sao cho các cảnh máy bay chuyển động, tên lửa bắn ra hay bom nổ, khói lửa diễn ra một cách hài hòa, sát với thực tế…

Nói thêm về hai đại cảnh này, KTS Đinh Việt Phương cho biết, đây là hai cảnh mà ê kíp chủ động “xin thêm” đạo diễn để được thực hiện. Bởi theo các anh, đây là hai cảnh có thể làm rõ hơn nội dung phim, đó là sự can thiệp của quân đội Mỹ vào chiến tranh ở Việt Nam.

“Khi đó, đạo diễn bảo rằng, chưa chắc đã làm được, tại vì CGI toàn bộ như vậy rất dễ nhận biết là làm giả. Nhưng tôi đề nghị đạo diễn cứ để chúng tôi làm. Ngoài những cảnh đảm nhiệm theo hợp đồng thì chúng tôi muốn làm thêm để đảm bảo yếu tố lịch sử. Vì anh em là những người quá đam mê lịch sử cho nên coi bộ phim như một tác phẩm của mình mà không nghĩ đó là một hợp đồng, phải được trả tiền mới làm”, anh Phương kể lại.

Với một ê kíp đam mê lịch sử, bởi vậy 3DART không chỉ đem đến những hình ảnh đẹp mắt, ấn tượng mà còn có tính chân xác. Theo anh Đinh Việt Phương, những bối cảnh kỹ xảo trong “Mưa đỏ” đều được tạo ra trên cơ sở nghiên cứu kỹ lưỡng, thận trọng. Chẳng hạn vào thời điểm năm 1972 tàu sân bay của Hạm đội 7 hình dáng như thế nào, tàu hộ vệ ra sao, máy bay của hải quân Mỹ là loại gì, số hiệu bao nhiêu cũng như các chi tiết về màu sơn, vũ khí… đều được tái hiện sao cho đúng với lịch sử nhất.

“Khi Hạm đội 7 lên phim thì rất nhiều con mắt nhìn vào. Chúng tôi hiểu rằng đối với bộ phim lịch sử như thế này thì những chi tiết về khí tài đòi hỏi phải chính xác tuyệt đối bởi nếu không sẽ đưa đến những câu chuyện thảm họa truyền thông. Với một bộ phim nổi tiếng như “Mưa đỏ”, tới đây sẽ là một làn sóng mổ xẻ rất nhiều những chi tiết trong phim. Khi chúng tôi chủ động “xin” cảnh phim thì chúng tôi đã xác định đương đầu với việc đó”, anh Phương khẳng định.

Đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp cũng cho rằng, nếu tách hai đại cảnh khỏi nội dung bộ phim thì “Mưa đỏ” dường như chỉ kể câu chuyện về cuộc chiến giữa lính Việt Nam Cộng hòa và các chiến sĩ quân giải phóng. Hai cảnh mà ê kíp “xin thêm” không chỉ đơn thuần là cảnh kỹ xảo đồ họa mà còn là cảnh có tác dụng về mặt kể chuyện trong một bộ phim lịch sử.

“Kịch bản một bộ phim đôi khi không chỉ được viết nên bởi người viết kịch bản hay người kể chuyện bằng ngôn ngữ điện ảnh là đạo diễn, mà nó còn có thể đến từ sáng tạo, từ những đề xuất như vậy. Đây có thể coi là một điểm nhấn thực sự quan trọng cho “Mưa đỏ”, đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp đánh giá.