Bên cạnh lợi ích giúp tổng hợp vitamin D từ cholesterol dưới da cho cơ thể, những tia cực tím, đặc biệt những ngày nắng gắt có cường độ cao, có thể gây ra nhiều tác hại cho sức khỏe con người. Nếu không có biện pháp phòng tránh hiệu quả, tia cực tím có thể gây ra 4 hệ lụy cực nguy hiểm đối với sức khỏe như sau:

1. Tia cực tím gây ung thư da

Mỗi năm, số ca mắc ung thư da ở Mỹ được chẩn đoán nhiều hơn các ca mắc ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư phổi và ung thư ruột kết. Theo thống kê, cứ 5 người Mỹ sẽ có một người mắc ung thư da trong một giai đoạn nào đó suốt cuộc đời của họ. Số người chết vì ung thư da đang nhiều lên sau mỗi giờ. Phơi nhiễm tia cực tím không an toàn là yếu tố hàng đầu dẫn đến ung thư da.

Bệnh thường có những dấu hiệu là một đốm da nhỏ, nốt ruồi hay đốm tàn nhang tự nhiên đổi màu, hình dạng, kích thước và màu sắc khác hẳn với những đốm khác trên cùng vùng da, hoặc một vết loét tổn thương kéo dài. 

Dạng ung thư da không phải u ác tính ít gây tử vong hơn, tuy nhiên chúng có thể lan rộng ra khắp cơ thể, gây biến dạng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được điều trị.

2. Tia cực tím gây lão hóa da sớm

Tiếp xúc lâu ngày với ánh nắng mặt trời cũng gây lão hóa da sớm. Theo thời gian, da có thể bị nhăn nheo, hình thành các vết nám, tàn nhang và đốm nâu lão hóa da sớm sẽ biểu hiện sau một thời gian phơi nhiễm âm thầm với tia UVA (loại tia cực tím có bước sóng dài, xuyên qua lớp vải, cửa kính và tác động lên da).

Lão hóa da bình thường là quy luật tự nhiên, tuy nhiên có đến 90% người bị lão hóa da sớm là do tác động của tia cực tím ánh nắng mặt trời Nếu có biện pháp bảo vệ da thích đáng trước tác hại của tia UV, hầu hết tình trạng lão hóa da sớm có thể tránh được.

3. Tia cực tím gây đục thủy tinh thể và các tổn thương mắt

Đục thủy tinh thể là một dạng tổn thương mắt, trong đó, thủy tinh thể bị mất đi độ trong suốt. Nếu không được điều trị, đục thủy tinh thể sẽ dẫn đến chứng mù lòa. Các nghiên cứu cho thấy, bức xạ tia cực tím làm tăng khả năng đục thủy tinh thể. Mặc dù có khả năng chữa khỏi bằng cách phẫu thuật mắt, nhưng đục thủy tinh thể làm giảm tầm nhìn của hàng triệu người mỗi năm.

Tác hại của tia cực tím đối với con người còn gây ra các tổn thương về mắt khác như pterygium (mộng thịt), ung thư da quanh mí mắt, thoái hóa điểm vàng. Tất cả các vấn đề này đều được giải quyết nếu sử dụng các biện pháp chống tia cực tím thích hợp cho mắt.

4. Suy giảm hệ miễn dịch

Các nhà khoa học đã phát hiện, việc tiếp xúc quá nhiều với tia UV có thể ngăn chặn hoạt động có lợi của hệ thống miễn dịch cơ thể và ảnh hưởng đến khả năng bảo vệ tự nhiên của da. Da sẽ kích hoạt hệ thống phòng vệ chống lại những tác nhân gây hại từ bên ngoài như ung thư, nhiễm trùng. Tuy nhiên, nếu bạn phơi nhiễm quá mức với tia cực tím, hệ miễn dịch có thể bị suy yếu, làm giảm khả năng bảo vệ cơ thể khỏi những “kẻ thù” từ bên ngoài.

Cách để giảm tác hại của tia cực tím trong ngày nắng gắt

- Hạn chế ra đường, đặc biệt là vào khoảng giữa trưa, lúc này chỉ số UV tăng lên rất cao

- Mặc quần áo chống nắng che kín toàn thân

- Đeo kính râm để bảo vệ chống lại cả bức xạ UVA và UVB

- Sử dụng kem chống nắng có chỉ số chống nắng tối thiểu (SPF) là 15 để chống lại bức xạ UVA và UVB, và bôi lại sau mỗi 2 giờ.

Tia cực tím trong ánh nắng mặt trời gây ra nhiều vấn đề nguy hiểm như u ác tính, đục thủy tinh thể, suy giảm hệ miễn dịch… Vì vậy, mỗi người nên có ý thức chống tia cực tím để bảo vệ sức khỏe và làn da của chính mình.

DL