(CLO) Ngày 14/12, Mỹ đã công bố lệnh trừng phạt đối với đồng minh trong NATO, Thổ Nhĩ Kỳ, vì nỗ lực mua hệ thống phòng không S-400 của Nga. Quyết định này có thể châm ngòi cho một cuộc đối đầu tiếp theo giữa hai nước khi Tổng thống đắc cử Joe Biden chuẩn bị nhậm chức.
Quyết định cứng rắn của Mỹ
Sau rất nhiều cảnh báo, chính phủ Mỹ đã quyết định áp đặt lệnh cấm mọi giấy phép xuất khẩu, các khoản vay tín dụng của Mỹ cho Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng (SSB) thuộc chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ, đóng băng tài sản và hạn chế đi lại với chủ tịch SSB Ismail Demir cùng nhiều quan chức khác.
Quyết định này nhằm vào hợp đồng hợp đồng đặt mua 2 hệ thống phòng không S-400 trị giá 2,5 tỷ đô la mà Thổ Nhĩ Kỳ ký kết với Nga năm 2017.
"Mỹ áp các lệnh cấm vận nhằm vào Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ theo khoản 231 của Đạo luật chống các đối thủ của Mỹ thông qua cấm vận (CAATSA), vì cố tình thực hiện giao dịch đáng kể với tập đoàn xuất khẩu vũ khí Nga Rosoboronexport thông qua đặt mua hệ thống tên lửa phòng không S-400", Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết trong thông cáo được công bố hôm 14/12.
Được biết, CAATSA quy định bất cứ quốc gia nào tham gia các giao dịch trên 15 triệu USD với các nhà thầu quốc phòng thuộc nhà nước Nga đều phải hứng chịu lệnh trừng phạt từ chính quyền Mỹ.
Các biện pháp trừng phạt này của chính quyền Tổng thống Trump đã nhận được sự hoan nghênh của lưỡng đảng trong Quốc hội, thể hiện sự cứng rắn của Mỹ đối với các quốc gia vi phạm Đạo luật Chống đối thủ của Mỹ thông qua cấm vận (CAATSA).
Đây là lần đầu tiên đạo luật CAATSA được sử dụng để chống lại một thành viên liên minh NATO.
Năm 2017, Thổ Nhĩ Kỳ đặt mua hai hệ thống tên lửa S-400 của Nga viện dẫn những lý do cần thiết buộc họ cần phải thực hiện thương vụ này. Mỹ nhiều lần cảnh báo về một lệnh trừng phạt nếu Thổ Nhĩ Kỳ cố tình phớt lờ yêu cầu này.
Trước sự kiên quyết của Thổ Nhĩ Kỳ, Washington đã loại Ankara khỏi chương trình đào tạo, huấn luyện F-35, từ chối bàn giao 105 máy bay F-35A nước này đặt mua và gạch tên các tập đoàn quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ khỏi dây chuyền sản xuất F-35, với lý do S-400 không tương thích với hệ thống phòng thủ NATO và đe dọa tiêm kích tàng hình F-35.
“Mỹ đã nói rõ với Thổ Nhĩ Kỳ ở các cấp cao nhất và trong nhiều dịp rằng việc mua hệ thống S-400 sẽ gây nguy hiểm cho an ninh và công nghệ quân sự Mỹ và cung cấp ngân quỹ đáng kể cho lĩnh vực quốc phòng của Nga, cũng như việc Nga tiếp cận các lực lượng vũ trang Thổ Nhĩ Kỳ và ngành công nghiệp quốc phòng”, ông Pompeo cho biết.
“Tôi kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ giải quyết vấn đề S-400 ngay lập tức với sự phối hợp của Hoa Kỳ”, ông Pompeo nói. “Thổ Nhĩ Kỳ là đồng minh có giá trị và là đối tác an ninh khu vực quan trọng của Hoa Kỳ, và chúng tôi tìm cách duy trì lịch sử hợp tác hiệu quả trong lĩnh vực quốc phòng kéo dài hàng thập kỷ bằng cách loại bỏ trở ngại sở hữu S-400 của Thổ Nhĩ Kỳ càng sớm càng tốt”.
Phản ứng của Thổ Nhĩ Kỳ
Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ bác bỏ tuyên bố rằng hệ thống S-400 sẽ gây nguy hiểm cho các hệ thống của NATO. Bộ này cho biết trong một tuyên bố: “Bản thân Tổng thống Trump đã thừa nhận trong nhiều lần rằng việc mua (hệ thống phòng không S-400) của Thổ Nhĩ Kỳ là hợp lý”.
Sau khi Nga hoàn tất bàn giao loạt vũ khí này vào tháng 1/2020, Thổ Nhĩ Kỳ đã tiến hành đợt bắn thử đầu tiên hồi tháng 10/2020 và tuyên bố sẽ tiếp tục thử nghiệm S-400 mà không cần sự cho phép của Washington.
Sau khi ông Pompeo công bố lệnh cấm vào ngày 14/12, Thổ Nhĩ Kỳ đã lên án động thái này của Mỹ, gọi đây là “sai lầm nghiêm trọng”, cho biết Thổ Nhĩ Kỳ "sẽ trả đũa theo cách thức và thời gian thích hợp", đồng thời kêu gọi "Mỹ xem xét lại quyết định không công bằng này".
Bình luận về lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Thổ Nhĩ Kỳ, hãng tin Interfax dẫn lời một quan chức Nga nói rằng các lệnh cấm của Mỹ với Thổ Nhĩ Kỳ là “bất hợp pháp và thể hiện sự ngạo mạn với luật pháp quốc tế”.
Mối quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ cũng như một số các quốc gia ở khối NATO trở nên xấu đi trong thời gian gần đây. Ngoài những bất đồng với Mỹ về gói hợp đồng vũ khí S-400, Thổ Nhĩ Kỳ còn tranh chấp với Hy Lạp về quyền khai thác dầu khí ở Địa Trung Hải, hay căng thẳng ngoại giao với Pháp kể từ tuyên bố của Tổng thống Emmanuel Macron sau cái chết của một giáo viên dạy sử người Pháp.
Việc áp đặt lệnh trừng phạt đối với Thổ Nhĩ Kỳ của Mỹ trong bối cảnh ông Donald Trump sắp mãn nhiệm được các chuyên gia đánh giá là "cú đằn mặt" cuối cùng của Tổng thống Mỹ. Nó có thể châm ngòi cho những căng thẳng và xung đột mới giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ, tạo ra thách thức không nhỏ đối với ông Joe Biden, người sẽ nhậm chức vào ngày 21/1.
(CLO) Chiều ngày 22/11, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Hội nghị phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về Hội và nâng cao chất lượng tham mưu trong công tác văn phòng của Hội Nhà báo khu vực phía Bắc.
(CLO) Hàng trăm tài liệu, cổ vật có niên đại cách ngày nay hơn 2.000 năm, phản ánh sự hình thành và phát triển của nền văn hóa Đông Sơn trên đất Vĩnh Phúc.
(CLO) Ngày 22/11, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã có Quyết định xử phạt Công ty cổ phần chứng khoán SmartInvest gần 1,4 tỷ đồng vì hàng loạt vi phạm.
(CLO) Bất chấp những thách thức từ cuộc chiến tranh xâm lược của Nga, kinh tế Ukraine đã tăng trưởng 4.2% trong 10 tháng đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm ngoái, theo thông báo của Bộ Kinh tế Ukraine vào ngày 18 tháng 11.
(CLO) Triều Tiên và Nga vừa ký kết một thỏa thuận mới nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế sau các cuộc hội đàm tại Bình Nhưỡng trong tuần này, theo Thông tấn xã Trung ương Triều Tiên (KCNA).
(CLO) Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai vừa phối hợp với Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 thực hiện điều tra, phỏng vấn sâu người dân vùng lũ lịch sử gây chết và mất tích nhiều người ở xã Phúc Khánh.
(CLO) Trong những tuần gần đây, các hãng sản xuất ô tô lớn trên thế giới đã liên tiếp công bố kế hoạch cắt giảm nhân sự và đóng cửa nhà máy khi họ chật vật tìm kiếm lợi nhuận từ các dòng xe điện (EV) và đối mặt với làn sóng cạnh tranh từ những sản phẩm giá rẻ hơn.
(CLO) Chính quyền Tổng thống Joe Biden vừa thông báo với Quốc hội kế hoạch xóa 4,65 tỷ USD khoản nợ mà Ukraine đang gánh chịu, theo một bức thư do Bloomberg News thu thập được.
(CLO) Ngày 22/11, Toà án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh mở phiên toà sơ thẩm xét xử các bị cáo: Xeng và Sisavanh Yongyaerlor (cùng SN 1988, trú huyện Khăm Cợt, tỉnh Bolikhămxay, Lào) về tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy”.
(CLO) Ngày 22/11, tại Nhà Thái Học thuộc Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã diễn ra Vòng Chung kết Giải thưởng Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.
(CLO) Ngày 22/11, Hội môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) đã công bố Bộ Quy tắc đạo đức, ứng xử nghề nghiệp mới nhằm nâng cao uy tín, chất lượng và trách nhiệm của môi giới.
(CLO) Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền vừa ký ban hành Quyết định số 6068/QĐ-UBND ngày 22/11/2024 về việc công bố tình huống khẩn cấp các sạt lở trên các tuyến đê hữu Bùi, Bùi 2, Gò Khoăm, sạt lở bờ sông Bùi trên địa bàn huyện Chương Mỹ.
(CLO) Tỉnh Lai Châu cam kết tạo mọi thuận lợi để hỗ trợ các doanh nghiệp khai thác du lịch với mục tiêu "doanh nghiệp phát tài - Lai Châu phát triển''.
(CLO) Ngày 22/11, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Trọng Đông và lãnh đạo các sở, ngành thành phố đi kiểm tra tiến độ thi công và thực hiện Dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá.
(CLO) Những trích đoạn từ cuốn hồi ký sắp xuất bản của cựu Thủ tướng Đức Angela Merkel đề cập đến mọi thứ, từ cuộc xung đột ở Ukraine cho đến Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump.
(CLO) Ngày 22/11, Thủ tướng Viktor Orban cho biết ông sẽ mời Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đến thăm Hungary, đồng thời đảm bảo rằng lệnh bắt giữ ông Netanyahu của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) sẽ "không được thực hiện".
(CLO) Nga tuyên bố các hệ thống phòng không hiện đại trên thế giới, bao gồm của Mỹ và châu Âu, không thể đánh chặn loại tên lửa đạn đạo mới Oreshnik mà nước này vừa phóng vào thành phố Dnipro ở miền trung Ukraine.
(CLO) Quốc hội Ukraine đã hoãn phiên họp dự kiến diễn ra vào ngày 22/11 và có thể sẽ kéo dài vì lo ngại về an ninh, trong bối cảnh chiến sự với Nga đang leo thang nguy hiểm.
(CLO) Ít nhất 42 người, bao gồm 6 phụ nữ, đã thiệt mạng và 20 người khác bị thương trong một vụ tấn công bằng súng tại quận Kurram, thuộc tỉnh Khyber Pakhtunkhwa, Pakistan vào thứ Năm (21/11).
(CLO) Các cuộc không kích của Israel đã khiến 82 chiến binh thiệt mạng tại thành phố Palmyra, Syria, bao gồm các tay súng đến từ Iraq và Lebanon, theo Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR) thông báo vào thứ Năm (21/11).
(CLO) Giới chức Hồng Kông (Trung Quốc) mới đây cho biết, một tổ chức ở đặc khu này đã điều hành đường dây mại dâm thông qua các nền tảng mạng xã hội, quảng bá các diễn viên phim người lớn Nhật Bản để thu hút khách hàng.
(CLO) Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un đã chỉ trích Mỹ vì làm gia tăng căng thẳng, cho rằng Bán đảo Triều Tiên đang đối mặt với nguy cơ chiến tranh hạt nhân cao chưa từng có khi đến thăm triển lãm quốc phòng Triều Tiên.
(CLO) Israel đã tiến hành một loạt các cuộc không kích vào Dải Gaza khiến gần 90 người thiệt mạng, trong đó có nhiều trẻ em đang ngủ, sau khi Mỹ một lần nữa phủ quyết nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc yêu cầu ngừng bắn.