Trong số các công ty trong danh sách đen có Công ty công nghệ bộ nhớ Yangtze tại Vũ Hán, công ty lớn nhất trên thị trường bộ nhớ flash của Trung Quốc và là công ty nhà nước ước tính kiểm soát 5 đến 6% thị trường bộ nhớ flash NAND toàn cầu. Một công ty con của YMTC tại Nhật Bản cũng được đưa vào danh sách này.

Hai công ty trên đã được thêm vào “Danh sách chưa được xác minh” của Bộ Thương mại Mỹ vào tháng 10 vì lo ngại họ có thể chuyển hướng công nghệ của Mỹ sang gã khổng lồ thiết bị viễn thông Trung Quốc Huawei và nhà sản xuất camera giám sát Hikvision.

Những lệnh cấm nói trên sẽ hạn chế khả năng của Trung Quốc trong việc mua công nghệ chip, thiết bị cao cấp của Mỹ và thậm chí ngăn cản công dân Mỹ làm việc cho một số công ty của Trung Quốc. Vào tháng 11 năm 2021, Chính phủ Mỹ đã thêm hàng chục công ty Trung Quốc vào danh sách đen xuất khẩu này.

Những cái tên nổi tiếng khác trong Danh sách Thực thể mở rộng bao gồm Shanghai Micro Electronics Equipment, công ty được xem như hy vọng tốt nhất hiện tại của Bắc Kinh để sản xuất máy móc có thể sản xuất chip tiên tiến. Mỹ cũng đưa Tiandy vào danh sách đen, một trong những nhà cung cấp video giám sát hàng đầu trên thế giới.

Trong số những cái tên mới trong danh sách, 21 tổ chức và cá nhân khác được xác định là những người đóng vai trò chính trong nghiên cứu và phát triển, sản xuất và bán chip AI có quan hệ chặt chẽ với các tổ chức chính phủ hỗ trợ ngành công nghiệp quốc phòng của Trung Quốc.

Bộ Thương mại Mỹ cũng áp dụng cái gọi là quy tắc sản phẩm trực tiếp nước ngoài đối với 21 trong số 36 công ty trong Danh sách Thực thể - bao gồm YMTC và công ty con của nó - để ngăn họ lấy công nghệ có nguồn gốc từ Mỹ từ các quốc gia khác.

Bảy thực thể khác trong danh sách được xác định là hỗ trợ các nỗ lực của quân đội Trung Quốc nhằm phát triển vũ khí siêu thanh và hệ thống tên lửa đạn đạo.

Trung Quốc phản đối mạnh mẽ

Đáp lại một báo cáo trước đó về danh sách trừng phạt mở rộng của Washington, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã chỉ trích Mỹ vì đã mở rộng quá mức khái niệm an ninh quốc gia, lạm dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu và vũ khí hóa các vấn đề khoa học công nghệ.

“Đây là sự ép buộc kinh tế trắng trợn và bắt nạt trong lĩnh vực công nghệ”, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Uông Văn Bân, cho biết trong một cuộc họp báo hôm thứ Tư.

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị, phát biểu hôm thứ Hai vừa rồi trong cuộc họp trực tuyến với người đồng cấp Hàn Quốc, đã kêu gọi Hàn Quốc phản đối các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chip của Mỹ.

Cùng ngày, Bộ Thương mại Trung Quốc đã đệ đơn khiếu nại chính thức lên Tổ chức Thương mại Thế giới chống lại các hạn chế của Mỹ đối với chất bán dẫn và các mặt hàng xuất khẩu công nghệ cao khác đối với các công ty Trung Quốc. Họ cho rằng bước này là “cần thiết” để bảo vệ lợi ích hợp pháp của Trung Quốc.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc trước đây đã nhiều lần thúc giục Mỹ “ngừng nhắm mục tiêu vào các công ty Trung Quốc cụ thể bằng các biện pháp phân biệt đối xử và không công bằng”.

“Trung Quốc sẽ tiếp tục kiên quyết bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp và chính đáng của các công ty Trung Quốc”, Bộ trưởng Vương Nghị cho biết thêm hôm thứ Năm.

Hoàng Hải (theo Reuters, FT, SCMP)