Tỉnh Nam Định có hệ thống giao thông đường thủy rất đa dạng với 259km sông do Trung ương quản lý gồm: Sông Hồng, sông Đáy, sông Ninh Cơ, sông Đào, kênh Quần Liêu, kênh Nghĩa Hưng và 268km sông địa phương (trong đó có 61,75km đã được UBND tỉnh công bố luồng đường thủy nội địa).

Có 3 cảng biển, 6 cảng sông, 135 bến thủy nội địa, 83 phà, bến khách ngang sông đang hoạt động trên 4 tuyến sông chính và 72km bờ biển.

Trong đó, có 4 cửa sông lớn đổ ra biển gồm cửa Ba Lạt, Lạch Giang, Hà Lạn, cửa Đáy và các bãi ngang. Có 2 tuyến sông giáp ranh gồm sông Hồng giáp tỉnh Thái Bình, sông Đáy giáp tỉnh Ninh Bình.

Toàn tỉnh có 1 kênh giao thông chính là kênh Quần Liêu dài 3,5km; 1 cảng sông Nam Định và 1 cảng biển Thịnh Long.

Hệ thống các cầu lớn vượt sông gồm: cầu Tân Đệ vượt sông Hồng; cầu Đò Quan, cầu Nam Định vượt sông Đào; cầu Lạc Quần, Thịnh Long và cầu phao Ninh Cường vượt sông Ninh Cơ.

Ngoài các điểm vượt sông, trên các tuyến đường thủy chỉ có phương tiện chở hàng hóa và khai thác, đánh bắt thủy sản hoạt động.

Theo nhận định của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia, trong năm 2024, các hiện tượng thời tiết, khí hậu bất thường vẫn có khả năng có những biến động mạnh nên cần lưu ý đề phòng bão mạnh, có hướng di chuyển phức tạp, mưa lớn cục bộ, các hiện tượng thời tiết cực đoan nguy hiểm khác đặc biệt trong các tháng mùa mưa bão.

Để đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường thủy, ngay từ đầu năm 2024, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ và UBND tỉnh, Ban an toàn giao thông tỉnh Nam Định đã chỉ đạo các cơ quan thành viên và UBND các địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú thông qua các hoạt động phong trào “Văn hóa giao thông với bình yên sông nước”; Luật Giao thông đường thủy nội địa kết hợp với công tác phòng ngừa, đấu tranh tội phạm trên tuyến đường thủy.

Sở Giao thông Vận tải đã xây dựng và ban hành kế hoạch phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn ngành Giao thông Vận tải năm 2024; triển khai công tác bảo trì, bảo dưỡng thường xuyên đường bộ; đường thuỷ nội địa; thành lập 2 đoàn kiểm tra công tác phòng chống thiên tai trước mùa mưa bão trên toàn hệ thống giao thông đường thủy do Trung ương quản lý và 267km sông địa phương.

Đặc biệt là kiểm tra công tác phòng chống thiên tai tại các bến phà: Đại Nội trên tuyến Quốc lộ 21B; Đống Cao trên tuyến Quốc lộ 37B; Sa Cao - Thái Hạc trên đường tỉnh 489; cầu phao Ninh Cường vượt sông Ninh Cơ trên tuyến Quốc lộ 37B… Kiên quyết đình chỉ hoạt động bất cứ bến nào không đủ điều kiện an toàn như: Giấy phép hoạt động, đăng ký phương tiện, chứng chỉ người lái trang bị đầy đủ áo phao và phao cứu sinh, bảo hiểm đối với phương tiện...

Đồng thời Sở cũng phối hợp với UBND các huyện, thành phố Nam Định chỉ đạo Phòng Kinh tế và Hạ tầng các huyện, Phòng Quản lý đô thị thành phố phối hợp chặt chẽ với các phòng, ban chức năng của Sở có kế hoạch kiểm tra, nhắc nhở chủ phương tiện đảm bảo giao thông trong mùa mưa bão đối với các bến vượt sông quan trọng.

Đối với các bến khách ngang sông trọng điểm gồm: phà Sa Cao - Thái Hạc, phà Đống Cao, phà Đại Nội, cầu phao Ninh Cường, Sở Giao thông Vận tải yêu cầu các đơn vị quản lý phải có kế hoạch nạo vét âu dấu, nạo vét đầu bến; kiểm tra các biển báo hiệu đường bộ, đường thủy nội địa, hố thế, neo cáp, sửa chữa phao, phà, đăng ký, đăng kiểm phương tiện thuỷ theo quy định, bổ sung phao cứu sinh, cáp dự phòng...

Đặc biệt lưu ý mọi phương án, kế hoạch phòng chống thiên tai phải được triển khai chuẩn bị chu đáo, không lơ là, chủ quan, chú ý đến phương tiện, cơ sở vật chất, kiểm tra, sửa chữa kịp thời để sẵn sàng ứng phó, đảm bảo tuyệt đối an toàn khi mùa mưa bão đến và thực hiện nhiệm vụ. Các đơn vị quản lý đường bộ phối hợp tốt với chính quyền địa phương trong công tác đảm bảo giao thông trong mùa mưa bão.

Đối với các đơn vị quản lý cầu phao, bến phà trên địa bàn tỉnh phải quản lý, bảo dưỡng thường xuyên các cầu phao, bến phà; có trách nhiệm theo dõi cấp gió từ Đài khí tượng thủy văn Trung ương; Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh và ngành Giao thông Vận tải triển khai ngay công tác cất dấu phao, phà vào trong âu dừng hoạt động khi mưa bão từ cấp 6, lũ có báo động từ cấp 2 trở lên.

Đối với các cầu lớn như cầu Tân Phong, cầu Thịnh Long trên tuyến Quốc lộ 21B, cầu vượt đường sắt, cầu Nam Định, cầu Lạc Quần trên tuyến Quốc lộ 21 khi có gió to tổ chức chốt chặn hai đầu cầu, cảnh báo người dân nguy cơ tiềm ẩn tai nạn giao thông khi qua các cầu.

Về đảm bảo giao thông đường thủy nội địa có phương án bảo đảm an toàn hoặc thu hồi, bảo quản các biển hiệu, phao báo hiệu và phụ kiện trước các đợt lũ, bão phù hợp với mực nước báo động lũ ở từng lưu vực sông; kịp thời triển khai lại hệ thống báo hiệu ngay sau lũ, bão. Hệ thống các cột báo hiệu, vật kiến trúc khác phải được kiểm tra, sửa chữa kịp thời trước mùa mưa, lũ. Tăng cường công tác kiểm tra định kỳ và đột xuất đối với các điểm vượt sông trọng điểm, các bến khách ngang sông.

Phòng Kinh tế và Hạ tầng các huyện, Phòng Quản lý đô thị thành phố Nam Định có trách nhiệm theo dõi cấp gió từ Đài khí tượng thủy văn Trung ương, Ban Chỉ huy phòng chống thiê tai và tìm kiếm cứu nạn yêu cầu các bến chở khách ngang sông dừng hoạt động khi mưa bão từ cấp 6, lũ có báo động từ cấp 2 trở lên.

Bên cạnh các biện pháp bảo đảm an toàn giao thông đường thủy đã và đang được các cấp, các ngành, lực lượng chức năng tích cực triển khai; các chủ phương tiện và người dân cũng cần nâng cao ý thức chấp hành nghiêm Luật Giao thông đường thủy nội địa, hạn chế đến mức thấp nhất những vụ tai nạn có thể xảy ra.