Nam Phi lập ‘ông lớn’ dầu khí để cứu ngành năng lượng
(CLO) Nam Phi ra mắt SANPC - “ông lớn” dầu khí quốc doanh mới, kỳ vọng thu hút 95 tỷ rand đầu tư và giải bài toán năng lượng quốc gia.
Chính phủ Nam Phi vừa chính thức ra mắt Công ty Dầu khí Quốc gia Nam Phi (SANPC), một doanh nghiệp nhà nước mới với kỳ vọng hợp nhất và vực dậy ngành hydrocarbon đang đình trệ của nước này.
SANPC được hình thành từ sự sáp nhập của ba công ty nhà nước gồm PetroSA, iGas và Quỹ Nhiên liệu Chiến lược, đồng thời sẽ hoạt động dưới sự quản lý của Quỹ Năng lượng Trung ương.
Hiện tại, công ty đang gấp rút tích hợp nhân sự và tài sản nhằm tinh gọn bộ máy vận hành. Mục tiêu lớn mà SANPC hướng tới là giảm sự phụ thuộc vào dầu nhập khẩu, củng cố an ninh năng lượng quốc gia và thu hút nguồn đầu tư tiềm năng lên tới hơn 95 tỷ rand.
Quyết định này được đưa ra chỉ vài tháng sau khi Nam Phi âm thầm nới lỏng giới hạn phát thải cho một số nhà máy nhiệt điện than, trong nỗ lực cấp bách để ngăn chặn tình trạng mất điện kéo dài.
Hiện nay, quốc gia này vẫn phụ thuộc tới 85% điện năng từ than đá và phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt năng lượng kéo dài. Trong bối cảnh đó, SANPC được xem là một chiến lược hai mũi nhọn: vừa đảm bảo nguồn cung năng lượng nội địa, vừa nâng tầm vị thế của Nam Phi trên bản đồ năng lượng toàn cầu.
Sự xuất hiện của SANPC nhanh chóng thu hút sự chú ý từ các “ông lớn” dầu khí quốc tế. Tập đoàn Shell đang tiến hành thoái vốn khỏi các tài sản hạ nguồn tại Nam Phi, trong khi các công ty thương mại như Trafigura và các tập đoàn dầu khí quốc gia như Aramco hay ADNOC cũng bày tỏ sự quan tâm.
Ở một diễn biến khác, TotalEnergies và QatarEnergy đang đẩy mạnh các dự án thăm dò đầy rủi ro ngoài khơi Nam Phi. Họ đặt cược rằng trữ lượng dầu tại lưu vực Orange không chỉ giới hạn ở biên giới Namibia. Dù đối mặt với các vụ kiện từ giới hoạt động môi trường và những rào cản quan liêu, các tập đoàn này vẫn không chùn bước.
Nam Phi hiện đang đứng trước một bài toán khó: làm sao để duy trì nguồn điện ổn định, đáp ứng yêu cầu từ các nhà tài trợ khí hậu, đồng thời thu hút vốn đầu tư nước ngoài trong một môi trường pháp lý đầy thách thức.
SANPC có thể trở thành công cụ quan trọng giúp chính phủ giải quyết những mục tiêu này. Tuy nhiên, cũng giống như dự án khí đốt Luiperd trước đây, công ty này không tránh khỏi nguy cơ bị sa lầy trong chính những thủ tục hành chính rườm rà của mình.
Dẫu vậy, Bộ trưởng Năng lượng Gwede Mantashe đã bày tỏ quan điểm rõ ràng: “Chúng ta có dầu, có khí đốt, và chúng ta phải khai thác chúng”.
Ông Mantashe nhấn mạnh rằng thời kỳ chờ đợi tiềm năng đã qua. Giờ đây, Nam Phi cần bắt tay vào hành động, dù con đường phía trước chắc chắn không hề dễ dàng.