Nắng nóng ở châu Âu khiến hơn 2.300 người tử vong

Theo phân tích khoa học được công bố hôm 9/7 bởi nhóm nghiên cứu Đại học Hoàng gia London và Trường Vệ sinh & Y học Nhiệt đới London, khoảng 1.500 trong số 2.300 ca tử vong được cho là có liên quan trực tiếp đến biến đổi khí hậu — yếu tố khiến đợt nắng nóng trở nên nghiêm trọng hơn đáng kể.

Nghiên cứu tập trung vào 10 ngày, kết thúc vào ngày 2/7, cho thấy đợt nắng nóng khiến nhiệt độ tại nhiều nơi ở Tây Âu vượt ngưỡng 40 độ C — đặc biệt nghiêm trọng ở Tây Ban Nha và miền Nam nước Pháp, nơi các vụ cháy rừng bùng phát dữ dội.

“Biến đổi khí hậu đã khiến thời tiết trở nên nóng hơn một cách rõ rệt, đồng nghĩa với việc các đợt nắng nóng giờ đây nguy hiểm hơn rất nhiều”, Tiến sĩ Ben Clarke, một trong những tác giả nghiên cứu, nhận định.

Nghiên cứu tập trung vào 12 thành phố lớn như London, Madrid, Milan và Barcelona, nơi các nhà khoa học ước tính rằng nhiệt độ trong đợt nắng nóng vừa qua đã tăng thêm tới 4 độ C do tác động của biến đổi khí hậu.

Họ sử dụng mô hình dịch tễ học kết hợp với dữ liệu tử vong lịch sử để ước tính số người chết — trong đó bao gồm các ca tử vong có nguyên nhân gián tiếp do nắng nóng làm trầm trọng thêm bệnh nền.

Vì phần lớn các ca tử vong do nhiệt độ cao không được báo cáo chính thức, các nhà nghiên cứu cho biết họ đã sử dụng các phương pháp khoa học đã được bình duyệt để đưa ra ước tính nhanh chóng nhằm phục vụ công tác ứng phó khẩn cấp.

Cùng ngày, Cơ quan Biến đổi Khí hậu Copernicus của Liên minh châu Âu công bố báo cáo khí hậu hàng tháng, cho thấy tháng 6 vừa qua là tháng 6 nóng thứ ba từng được ghi nhận trên toàn cầu, chỉ sau tháng 6 năm 2023 và 2024. Riêng Tây Âu trải qua tháng 6 nóng nhất trong lịch sử, với “áp lực nhiệt cao” – tức nhiệt độ cảm nhận lên tới trên 38 độ C – bao trùm diện rộng.

“Trong thế giới đang nóng lên, các đợt nắng nóng sẽ xảy ra thường xuyên hơn, khốc liệt hơn và ảnh hưởng tới nhiều người hơn”, bà Samantha Burgess, trưởng bộ phận chiến lược khí hậu của Copernicus, cảnh báo.

Một nghiên cứu được công bố năm ngoái cho thấy tới 61.000 người có thể đã tử vong do đợt nắng nóng mùa hè năm 2022, làm dấy lên lo ngại rằng phần lớn các quốc gia châu Âu vẫn chưa chuẩn bị đủ để ứng phó hiệu quả với các sự kiện thời tiết cực đoan.

Theo các nhà khoa học, sự tích tụ khí nhà kính — chủ yếu từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch — đã khiến nhiệt độ trung bình toàn cầu gia tăng theo thời gian. Nền nhiệt cơ bản này cao hơn khiến khi các đợt nắng nóng xảy ra, nhiệt độ có thể nhanh chóng vượt ngưỡng nguy hiểm.