NASA phát hiện dấu hiệu sự sống cổ đại trên Sao Hỏa

Xe tự hành Perseverance đã thu thập mẫu đá đầy màu sắc “Sapphire Canyon” vào tháng 7/2024 tại một khu vực từng là lòng hồ cổ. Trên bề mặt đá xuất hiện các đốm màu xanh lam và xanh lục, trông giống hạt anh túc hoặc vết báo, gợi ý những phản ứng hóa học có thể liên quan đến hoạt động của vi khuẩn, tương tự như trên Trái đất.

Các phát hiện, công bố trên tạp chí Nature, cho thấy sự hiện diện của khoáng chất vivianite và greigite. Trên Trái đất, vivianite thường được tìm thấy trong bùn, đầm lầy than bùn và môi trường giàu chất hữu cơ đang phân hủy; một số vi sinh vật cũng có thể tạo ra greigite. Tác giả chính Joel Hurowitz giải thích: “Khi các đặc điểm khoáng chất này hình thành trong trầm tích trên Trái đất, chúng thường gắn với hoạt động sinh học”.

Tuy vậy, ông nhấn mạnh chưa thể loại trừ hoàn toàn khả năng những đặc điểm này được tạo ra bằng quá trình phi sinh học. Để khẳng định rõ ràng, các nhà nghiên cứu cần phân tích trực tiếp mẫu vật.

Quyền giám đốc NASA Sean Duffy nói trong họp báo: “Chúng tôi đã hỏi chính mình: liệu đây có phải là dấu hiệu của sự sống cổ xưa trên Sao Hỏa không? Và cho tới giờ, chúng tôi không tìm được lời giải thích nào khác”. Nicky Fox, giám đốc khoa học NASA, so sánh phát hiện này với “việc tìm thấy hóa thạch hay thức ăn thừa từ một bữa ăn của vi khuẩn”.

Phát hiện mới được đưa ra trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Donald Trump đã hủy bỏ chương trình Mars Sample Return - sứ mệnh robot đưa mẫu Perseverance về Trái đất vào thập niên 2030. Duffy ám chỉ các mẫu vật có thể được mang về trong một sứ mệnh có người lái, nhấn mạnh NASA đang tìm cách “nhanh hơn và rẻ hơn” để đưa chúng trở lại.

Perseverance, hoạt động trên Sao Hỏa từ năm 2021, cùng các tàu thám hiểm khác đang tìm kiếm dấu hiệu về sự sống có thể từng tồn tại hàng triệu hoặc hàng tỷ năm trước, khi hành tinh đỏ này được cho là dễ sinh sống hơn, với sông ngòi và hồ nước cổ đại.

Fox khẳng định: “Khám phá này đưa chúng ta tiến thêm một bước trong việc trả lời câu hỏi liệu con người có thực sự đơn độc trong vũ trụ hay không”.