Ngăn chặn việc lợi dụng thành lập doanh nghiệp nhưng không hoạt động để trốn thuế, lừa đảo

Theo văn bản số 4900/VPCP-TH của Văn phòng Chính phủ truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái về việc tăng cường kiểm soát, quản lý việc đăng ký thành lập doanh nghiệp nêu rõ: Văn phòng Chính phủ có Báo cáo số 2614/BC-VPCP ngày 05/7/2024, trong đó tóm tắt bài viết "Kiểm soát chặt để hạn chế doanh nghiệp "ma"", đăng trên báo chí như sau: Kiểm soát chặt để hạn chế doanh nghiệp "ma".

Từ vụ việc một người đứng tên đại diện pháp luật 116 doanh nghiệp ở Thành phố Hồ Chí Minh trong khoảng thời gian ngắn, báo chí đặt vấn đề về kẽ hở khá lớn về mặt pháp lý trong quy trình thành lập doanh nghiệp: Cơ quan đăng ký kinh doanh không phát hiện hoặc phát hiện nhưng không kịp thời ngăn chặn việc một cá nhân dùng một căn cước công dân để lập 116 doanh nghiệp trong thời gian rất ngắn.

Việc cho phép một cá nhân thành lập bao nhiêu doanh nghiệp cũng được là chưa hợp lý - cả về mặt lý thuyết lẫn thực tiễn đời sống xã hội, nhất là lĩnh vực kinh doanh.

Ý kiến luật sư cho rằng, các cơ quan chức năng cần sớm nghiên cứu bổ sung quy định về việc hạn chế số lượng doanh nghiệp mà một cá nhân được phép thành lập, đứng tên đại diện trong cùng một thời gian nhất định. Ví dụ, mỗi năm, một người chỉ được thành lập tối đa 2 - 5 doanh nghiệp. Đặc biệt, cần có quy định cá nhân chỉ được phép thành lập doanh nghiệp mới sau khi hoàn thành nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp cũ không còn hoạt động.

Ngoài ra, cần triển khai các biện pháp kiểm soát, quản lý chặt chẽ việc đăng ký thành lập doanh nghiệp, như liên thông hệ thống điện tử cá nhân và đăng ký doanh nghiệp để chống gian lận; bổ sung nội dung thông tin đã thành lập bao nhiêu doanh nghiệp đối với người đăng ký kinh doanh. Mặt khác, cần ứng dụng công nghệ để tra cứu, xác minh thông tin về địa chỉ, hoạt động kinh doanh, nhân sự đối với những trường hợp thành lập từ 2 doanh nghiệp trở lên; nếu thấy bất thường thì có thể xác minh, điều tra ngay để hạn chế tiêu cực, thiệt hại.

Về vấn đề này, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái có ý kiến chỉ đạo như sau: Giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh và các cơ quan liên quan khẩn trương nắm bắt, xác minh thông tin báo chí phản ánh; căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và quy định của pháp luật, có các giải pháp tăng kiểm soát, quản lý việc đăng ký thành lập doanh nghiệp, ngăn chặn việc lợi dụng thành lập doanh nghiệp nhưng không hoạt động để trốn thuế, lừa đảo; báo cáo, đề xuất cấp có thẩm quyền xử lý trong trường hợp vượt thẩm quyền.

Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành phố Hồ Chí Minh, trong tháng 6 năm 2024:

- Số doanh nghiệp đăng ký thành lập mới là 3.642 doanh nghiệp với tổng số vốn đăng ký mới là 24.270 tỷ đồng.

- Số doanh nghiệp đăng ký quay trở lại hoạt động là 811 doanh nghiệp.