Ngăn chặn, xử lý vi phạm dư lượng hóa chất trong nông, lâm, thủy sản và truy xuất, xử lý tận gốc

Ngày 29/8/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Công điện số 150/CĐ-TTg về việc tăng cường truy xuất nguồn gốc, đảm bảo chất lượng và uy tín sản phẩm nông, lâm, thủy sản Việt Nam xuất khẩu.

Tăng cường giám sát, truy xuất nguồn gốc đối với các sản phẩm có nguy cơ cao vi phạm

Tại Công điện, nông nghiệp Việt Nam hiện đã hội nhập thế giới sâu rộng với tốc độ tăng trưởng giá trị gia tăng hàng năm đạt khoảng 5-7%; kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng tăng mạnh với 11 nhóm mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu đạt trên 1 tỷ USD; riêng 6 tháng đầu năm 2025, tổng giá trị xuất khẩu ước đạt 33,5 tỷ USD. Tuy nhiên, thời gian gần đây, theo báo cáo của các bộ, ngành, phản ánh của cơ quan báo chí và thông tin từ các nước nhập khẩu, có các lô hàng nông, lâm, thủy sản của Việt Nam bị cơ quan thẩm quyền của Liên minh Châu Âu (EU) cảnh báo vi phạm các quy định an toàn thực phẩm của EU.

Để tăng cường công tác đảm bảo xuất xứ hàng hóa, truy xuất nguồn gốc, đảm bảo chất lượng, uy tín cho hàng hóa nông lâm thủy sản Việt Nam xuất khẩu đi các nước châu Âu và thế giới, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan:

Chỉ đạo thực hiện ngay các biện pháp truy xuất nguồn gốc, khắc phục cảnh báo và thông báo cho Tổng vụ Sức khỏe và An toàn thực phẩm - Ủy ban châu Âu đối với các trường hợp bị cảnh báo theo quy định của hệ thống RASFF.

Ban hành, triển khai quy trình kiểm soát an toàn thực phẩm trong toàn bộ chuỗi sản xuất sản phẩm trồng trọt và chăn nuôi, trong đó bao gồm cả kiểm soát sản phẩm xuất khẩu nói chung và xuất khẩu sang thị trường Liên minh EU nói riêng, tập trung vào giám sát việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, kháng sinh, phụ gia thực phẩm, hoàn thành trong năm 2025.

Đối với Bộ trưởng Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan: Thực hiện các biện pháp truy xuất nguồn gốc, khắc phục cảnh báo; tăng cường giám sát, truy xuất nguồn gốc đối với các sản phẩm có nguy cơ cao vi phạm thuộc phạm vi quản lý của Bộ, hoàn thành trong tháng 8/2025.

Chỉ đạo hệ thống thương vụ tại châu Âu và các nước nắm bắt, đánh giá kịp thời các cảnh báo, các thay đổi về quy định của các nước nhập khẩu nông lâm thủy sản và phối hợp vận động chính sách để bảo vệ tối đa lợi ích doanh nghiệp; đồng thời tích cực triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại, hỗ trợ tiếp cận các thị trường xuất khẩu mới đối với nông, lâm, thủy sản Việt Nam.

Cùng với đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường và các cơ quan liên quan: Chỉ đạo Cục Hải quan nghiên cứu đề xuất cơ chế thông quan nhanh gọn, thuận lợi cho doanh nghiệp đồng thời tăng cường công tác kiểm tra đối với hoạt động xuất nhập khẩu nông lâm thủy sản, hoàn thành trong tháng 9/2025...

Khắc phục triệt để các khuyến cáo của Đoàn thanh tra EU

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương:

Chỉ đạo khẩn trương khắc phục triệt để các khuyến cáo của Đoàn thanh tra EU về dư lượng thuốc trừ sâu trong sản phẩm nguồn gốc thực vật tại Việt Nam từ ngày 10-20 tháng 6 năm 2025, đặc biệt các tỉnh Tiền Giang (nay là Đồng Tháp), Bình Thuận (nay là Lâm Đồng), thành phố Hồ Chí Minh là các địa phương có nhiều lô hàng nông sản bị cảnh báo; tăng cường truy xuất nguồn gốc đối với sản phẩm thủy sản xuất khẩu có nguồn gốc từ khai thác để đảm bảo sản phẩm không vi phạm khai thác IUU.

Đặc biệt, cần triển khai ngay các biện pháp ngăn chặn, xử lý vi phạm dư lượng hóa chất (thuốc bảo vệ thực vật và thuốc thú y) và truy xuất, xử lý tận gốc:

Đối với chuỗi thủy sản: Tăng cường kiểm tra, tổ chức truy xuất nguồn gốc để xử lý nghiêm các cơ sở sản xuất, nhập khẩu, mua bán thuốc thú y thủy sản kinh doanh các sản phẩm cấm, sản phẩm ngoài danh mục được phép lưu hành và các cơ sở nuôi trồng thủy sản được xác định vi phạm quy định về sử dụng thuốc thú y, hóa chất, kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản.

Đối với chuỗi trồng trọt, thực vật: Tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật đối với các vùng trồng và cơ sở bao gói sử dụng hóa chất không có trong danh mục được phép sử dụng, hóachất cấm sử dụng và các trường hợp không tuân thủ yêu cầu của nước nhập khẩu, không đáp ứng quy định truy xuất nguồn gốc.

Đối với các chuỗi sản xuất, kinh doanh liên quan đến chăn nuôi: triển khai ngay các biện pháp ngăn chặn, xử lý vi phạm khi đã xác định được cơ sở sử dụng hóa chất, kháng sinh cấm; thiết lập kiểm soát theo chuỗi sản xuất, sơ chế, chế biến, xuất khẩu đáp ứng quy định của các thị trường, trong đó có EU.

Chủ động rà soát, đề xuất cơ chế hỗ trợ cho địa phương trong việc thiết lập, triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc nông, lâm, thủy sản.