Hiện Chính phủ đã và đang nỗ lực triển khai nhiều giải pháp để kiểm soát, đẩy lùi dịch bệnh COVID-19. Đồng thời chỉ đạo các Bộ ngành thành lập Tổ công tác đặc biệt xử lý kịp thời những vướng mắc, khó khăn của doanh nghiệp; xây dựng kế hoạch phục hồi kinh tế.

Địa phương vẫn có “cách làm riêng” gây khó khăn cho vận tải hàng hóa

Mặc dù Chính phủ đã có những chỉ đạo hết sức quyết liệt để tháo gỡ khó khăn, bảo đảm lưu thông hàng hóa thông suốt. Nhưng trên thực tế tình trạng ùn ứ vẫn xảy ra, nhiều địa phương vẫn có những “cách làm riêng” gây khó khăn cho vận tải hàng hóa.

Đơn cử vào ngày 26/9, Thứ trưởng Lê Đình Thọ đã dẫn đầu đoàn công tác của Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) kiểm tra đột xuất chốt kiểm soát dịch bệnh tại nút giao Sông Công trên Quốc lộ 3 mới Hà Nội - Thái Nguyên.

Đoàn công tác đã chỉ ra nhiều điểm bất cập chưa đúng với chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và hướng dẫn của Bộ GTVT như khu vực lán của lực lượng chức năng bố trí ngay trên lề đường dẫn đến hạn chế 1 làn đường lưu thông.

Lực lượng kiểm soát dịch vẫn tổ chức dừng xe trên làn đường còn lại để kiểm tra tất cả các phương tiện và yêu cầu lái xe phải khai báo y tế dù phương tiện vận tải đã có mã QR Code.

Quy trình kiểm tra này khiến giao thông tại khu vực chốt vẫn xuất hiện tình trạng ùn tắc khi lưu lượng phương tiện tăng cao, gây tâm lý bức xúc đối với nhiều lái xe “luồng xanh”.

“Như vậy, tại chốt kiểm soát dịch này chưa thật sự thực hiện đúng với hướng dẫn của Bộ GTVT cũng như tinh thần chỉ đạo chung của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ”, Thứ trưởng Lê Đình Thọ nhận xét.

Hay mới đây lái xe tới từ nơi khác muốn chở hàng đến cửa khẩu Móng Cái phải xét nghiệm COVID-19 ba lần theo quy định của tỉnh Quảng Ninh.

Lần đầu, lái xe phải có kết quả xét nghiệm PCR âm tính với COVID-19 giá trị trong 48 giờ từ thời điểm lấy mẫu. Khi đến cửa ngõ TP.Móng Cái, tài xế tiếp tục phải làm xét nghiệm nhanh và khi rời khỏi cửa khẩu, các tài xế phải xét nghiệm PCR lần cuối.

Theo ông Lê Duy Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA), việc yêu cầu lái xe phải xét nghiệm đến ba lần cho cùng một chuyến hàng là quá nhiều, tạo gánh nặng cho doanh nghiệp và lái xe cả về chi phí, vận hành, sức khỏe. 

Đặc biệt, yêu cầu xét nghiệm lần thứ ba bằng phương pháp PCR trước khi lái xe được phép rời khu vực cửa khẩu Móng Cái khiến cho xe đã giao nhận hàng xong nhưng vẫn phải chờ đến tối muộn hoặc ngày hôm sau mới được rời đi. 

Phải đảm bảo lưu thông hàng hóa, duy trì chuỗi sản xuất cung ứng

Khẳng định vai trò quan trọng của lưu thông hàng hóa, ông Trần Việt Anh - Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu Nam Thái Sơn nhấn mạnh, đã là hàng hóa sản xuất ra là phải lưu thông.

Hàng hóa vật tư mua vào, nhập khẩu vào cũng phải được lưu thông tới nhà máy, có nghĩa là vòng hoạt động của chuỗi cung ứng là phải ổn định.

Còn theo ông Nguyễn Phương Lam - Giám đốc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam tại Cần Thơ đề cập, có doanh nghiệp nhà máy đặt tại một địa phương, có lao động tại địa phương khác, có nguồn nguyên liệu và thị trường tại một nơi khác.

Như vậy cần có sự kết nối giữa các địa phương với nhau, còn nếu một địa phương mở cửa thì chỉ giải quyết được 1/4 trong số đó mà thôi.

Đợt dịch COVID-19 bùng phát lần thứ 4 với Delta có tốc độ lây lan nhanh và cực kỳ nguy hiểm đã khiến nhiều tỉnh thành phải thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 và các biện pháp kiểm soát đi lại nghiêm ngặt.

Việc tổ chức sản xuất, phân phối, lưu thông hàng hóa gặp nhiều khó khăn, lao động thiếu hụt, nguồn lực tài chính cạn kiệt, chuỗi cung ứng dần bị đứt gãy,...khiến không ít doanh nghiệp nhất là tại khu vực phía Nam phải đóng cửa, do không có nguyên vật liệu đầu vào để sản xuất.

Một số doanh nghiệp may mắn hơn thì sản xuất cầm chừng. Nhưng khó khăn chưa dừng lại ở đó khi các doanh nghiệp phải đối mặt với những khó khăn về chi phí kho bãi, Logistic bị đội lên cao. Giá cước vận tải biển tăng phi mã khiến cho nhiều đơn hàng xuất khẩu không chạy kịp tiến độ.

Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam nhận định, sau đợt giãn cách lần thứ 4 thì doanh thu của nhiều doanh nghiệp đã giảm tới 50% và giảm mạnh trên diện rộng.

Đặc biệt có khoảng 20% đơn hàng đã chuyển sang các nước khác khi mà đợt dịch này diễn ra đúng vào thời điểm cao điểm sản xuất và giao hàng của các doanh nghiệp xuất khẩu.

Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương), chuỗi cung ứng bị gián đoạn, đứt gãy sẽ gây ra hệ lụy lớn đối với cộng đồng doanh nghiệp do ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Nhiều ý kiến cho rằng, hoạt động vận tải nói chung mang tính chất liên tỉnh nên cần có một bộ tiêu chí chung trên phạm vi cả nước hoặc ít nhất phải tính đến liên kết vùng trong chính sách. Tránh trường hợp mỗi tỉnh thành lại có một tiêu chí riêng, “cách làm riêng” gây khó khăn cho hoạt động vận tải hàng hóa.