Nghị quyết 68 và Nghị quyết 71: Cơ hội bứt phá để giáo dục tư nhân song hành cùng công lập

Đây là sự kết nối chiến lược giữa hai lĩnh vực then chốt: Phát triển kinh tế và phát triển con người. Khi được tạo cơ chế, môi trường thuận lợi, doanh nghiệp tư nhân không chỉ đóng góp vào tăng trưởng GDP mà còn trở thành động lực quan trọng nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo nhân lực, từ đó củng cố nền tảng cho phát triển bền vững của đất nước.

Trao đổi với phóng viên Báo Nhà báo và Công luận, Nhà giáo Nông Thúy Hòa, Chủ tịch Hội đồng trường Tiểu học và THCS Tây Hà Nội (WHS) đã có những chia sẻ thẳng thắn về vai trò, cơ hội và thách thức của giáo dục tư nhân trong giai đoạn mới.

+ Khoảng 10 – 15 năm trước, giáo dục tư nhân thường bị nhìn nhận là chưa “chuẩn chỉnh” so với công lập. Tuy nhiên, thực tế hiện nay đã khác khi ngày càng nhiều phụ huynh tin tưởng lựa chọn. Bà đánh giá thế nào về sự thay đổi này?

- Quả thật, khoảng một thập kỷ trước đây, nhiều phụ huynh có tâm lý dè dặt khi nhắc đến giáo dục tư nhân hay cho con học ở các trường dân lập, tư thục. Bởi vào thời điểm đó, mô hình này còn mới mẻ, thiếu những minh chứng thuyết phục về chất lượng.

Nhưng hôm nay, bức tranh đã thay đổi hoàn toàn. Những ngôi trường dân lập, tư thục uy tín không chỉ khẳng định tính “chuẩn chỉnh”, mà còn chứng minh khả năng tiên phong, sáng tạo, tạo ra giá trị vượt trội.

Điểm khác biệt lớn nhất của giáo dục tư nhân là sự linh hoạt và khả năng thích ứng nhanh. Các trường được chủ động xây dựng chương trình, đầu tư cơ sở vật chất hiện đại, kiến tạo một môi trường học tập nhân văn, sáng tạo, điều mà hệ thống công lập khó có thể thực hiện ngay lập tức.

Quan trọng hơn cả, với phụ huynh, ranh giới công – tư giờ đây không còn ý nghĩa. Điều họ tìm kiếm chính là một nơi con được phát triển toàn diện, hạnh phúc và tự tin. Và thực tế đã chứng minh: những thế hệ học sinh trưởng thành từ môi trường tư thục, bản lĩnh, tự học và sẵn sàng hội nhập toàn cầu, chính là minh chứng rõ ràng và thuyết phục nhất.

+ Thuận lợi và khó khăn của doanh nghiệp tư nhân khi đầu tư vào giáo dục là gì, thưa bà?

- Như mọi người đều biết, đầu tư vào giáo dục, nhất là dưới góc nhìn của doanh nghiệp tư nhân luôn là hành trình vừa đầy thuận lợi vừa lắm thách thức. Thuận lợi lớn nhất chính là sự chủ động: Có thể mạnh dạn đổi mới, áp dụng các mô hình quản trị hiện đại, đầu tư cơ sở vật chất đồng bộ, tuyển chọn và đào tạo đội ngũ theo chuẩn riêng để tạo ra giá trị khác biệt… Điều đó giúp Nhà trường nhanh chóng bắt kịp xu thế giáo dục quốc tế, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của phụ huynh, học sinh.

Nhưng bên cạnh đó, doanh nghiệp tư nhân khi đầu tư vào giáo dục cũng gặp không ít khó khăn. Giáo dục không phải lĩnh vực có lợi nhuận nhanh, mọi khoản đầu tư đều cần tầm nhìn dài hạn và sự kiên định. Ngoài ra, doanh nghiệp tư nhân phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt, áp lực duy trì chất lượng bền vững và đôi khi là những rào cản về chính sách.

Tuy nhiên, tôi luôn tin chính trong khó khăn sẽ tìm thấy ý nghĩa của sứ mệnh. Bởi giáo dục không chỉ là một lĩnh vực kinh doanh còn là trách nhiệm xã hội và niềm tin gửi gắm cho thế hệ tương lai. Và với chúng tôi, đó là hành trình chúng tôi tự hào lựa chọn và kiên định theo đuổi.

+ Vừa qua, Bộ Chính trị đã thông qua Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân, vậy bà kỳ vọng gì vào Nghị quyết này, nhằm tạo ra môi trường cởi mở hơn cho doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là doanh nghiệp trong ngành giáo dục?

- Nghị quyết 68 là một tín hiệu rất đáng mừng, thể hiện sự nhìn nhận đúng đắn và kịp thời về vai trò của kinh tế tư nhân trong sự phát triển chung của đất nước. Với lĩnh vực giáo dục, tôi kỳ vọng Nghị quyết này sẽ mở ra một môi trường cởi mở, minh bạch và thuận lợi hơn, giúp các cơ sở tư thục mạnh dạn đầu tư dài hạn, đổi mới mô hình quản trị và nâng cao chất lượng đào tạo.

Điều chúng tôi mong chờ không chỉ là cơ chế thông thoáng về chính sách mà còn là sự ghi nhận bình đẳng giữa công lập và tư thục. Khi mọi mô hình giáo dục được nhìn nhận công bằng, được khuyến khích, hỗ trợ đúng mức thì học sinh sẽ là người hưởng lợi nhiều nhất.

Tôi tin, với tinh thần của Nghị quyết 68, các trường tư thục sẽ có thêm động lực để khẳng định vị thế, đồng hành cùng hệ thống công lập tạo nên một bức tranh giáo dục Việt Nam đa dạng, chất lượng và hội nhập.

+ Bên cạnh Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân, Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết 71 khẳng định giáo dục là nhân tố sống còn, định đoạt tương lai dân tộc. Theo bà, đâu là cơ hội và thách thức đối với giáo dục tư nhân để song hành cùng hệ thống công lập?

- Ngày 2/8/2025, Bộ Chính trị đã ký ban hành Nghị quyết số 71-NQ/TW về định hướng đột phá phát triển giáo dục và đào tạo đến năm 2035, tầm nhìn 2045. Nghị quyết 71 thực sự đã chạm tới cốt lõi của giáo dục, đó không chỉ là một chính sách xã hội mà là nhân tố sống còn định đoạt vận mệnh dân tộc.

Dù không trực tiếp đề cập đến giáo dục tư nhân, nhưng việc nhấn mạnh hoàn thiện cơ chế huy động nguồn lực xã hội với những ưu đãi về đất đai, tín dụng, thuế… chính là hành lang quan trọng để giáo dục ngoài công lập phát triển bền vững, song hành cùng hệ thống công lập.

Tôi nhìn nhận đây không chỉ là cơ hội, mà còn là bước ngoặt chiến lược. Bởi khi Nhà nước và tư nhân cùng chung tay sẽ tạo nên một bức tranh giáo dục đa dạng, chất lượng và hội nhập quốc tế.

Tuy nhiên, để Nghị quyết đi vào thực tế, tôi mong muốn có thêm những chính sách cụ thể, minh bạch và nhất quán, giúp các trường tư thục yên tâm đầu tư dài hạn, đổi mới mô hình đào tạo, lan tỏa giá trị giáo dục nhân văn.

Điều quan trọng nhất theo tôi còn là thay đổi tư duy xã hội, không phân biệt công hay tư mà coi mọi mô hình giáo dục chất lượng đều góp phần bồi đắp nguồn nhân lực cho đất nước. Khi có sự đồng hành, hỗ trợ đúng mức, giáo dục tư nhân không chỉ là “một lựa chọn thay thế” mà sẽ trở thành động lực mạnh mẽ cùng với hệ thống công lập kiến tạo thế hệ tương lai Việt Nam.

+ Bà kỳ vọng chính sách nào từ phía Nhà nước để hỗ trợ và phát triển mô hình trường dân lập bền vững hơn?

- Tôi cho rằng để mô hình trường dân lập phát triển bền vững, điều chúng tôi kỳ vọng nhất từ phía Nhà nước là một hành lang pháp lý minh bạch, ổn định và mang tính khuyến khích. Trước hết, cần có những chính sách ưu đãi cụ thể về đất đai, tín dụng, thuế… để các trường tư thục có thể mạnh dạn đầu tư dài hạn, đổi mới cơ sở vật chất và nâng cao chất lượng đào tạo.

Bên cạnh đó, tôi mong muốn có cơ chế đánh giá, kiểm định chất lượng đồng bộ và công bằng giữa công lập và tư thục. Khi được nhìn nhận trên cùng một thước đo, mọi mô hình giáo dục sẽ có cơ hội cạnh tranh lành mạnh, từ đó học sinh sẽ là người hưởng lợi nhiều nhất.

Cuối cùng, tôi kỳ vọng Nhà nước sẽ tiếp tục tạo điều kiện để các trường dân lập tham gia sâu hơn vào các chương trình hợp tác quốc tế, giao lưu học thuật và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên. Bởi một nền giáo dục đa dạng, hội nhập và nhân văn chỉ có thể hình thành khi mô hình trường công lập và tư thục cùng song hành, chung một sứ mệnh ươm mầm thế hệ tương lai.

+ Xin cảm ơn bà!