Nghiên cứu: Chất tạo ngọt nhân tạo khiến não bộ 'già đi' 1,5 năm?
(CLO) Một nghiên cứu mới cho thấy những người tiêu thụ nhiều nhất các loại chất tạo ngọt nhân tạo có khả năng ghi nhớ từ ngữ suy giảm đáng kể so với nhóm tiêu thụ ít nhất.
Tiến sĩ Claudia Kimie Suemoto cho biết: “Những người tiêu thụ nhiều nhất chất tạo ngọt ít calo hoặc không calo có tốc độ suy giảm nhận thức toàn cầu nhanh hơn 62% so với nhóm tiêu thụ ít nhất — tương đương với 1,6 năm lão hóa não bộ”.
Theo nghiên cứu, nhóm tiêu thụ cao nhất dùng trung bình 191 miligam, khoảng một thìa cà phê, chất tạo ngọt nhân tạo mỗi ngày. Để so sánh, một lon soda ăn kiêng tạo ngọt bằng aspartame chứa khoảng 200–300 miligam, theo Tổ chức Y tế Thế giới. Trong khi đó, nhóm tiêu thụ trung bình dùng khoảng 66 miligam/ngày và nhóm thấp nhất chỉ 20 miligam/ngày.
“Những người ở mức trung bình có tốc độ suy giảm nhận thức nhanh hơn 35% — khoảng 1,3 năm lão hóa. Đây chỉ là nghiên cứu quan sát, vì vậy tôi không thể khẳng định chất tạo ngọt nhân tạo trực tiếp gây suy giảm nhận thức. Tuy nhiên, chúng ta biết rằng chúng có liên quan đến các kết quả nhận thức kém hơn”, bà Suemoto nhấn mạnh.
Nghiên cứu được công bố hôm thứ Tư cho thấy chất tạo ngọt nhân tạo không chứa calo thường có trong các loại thực phẩm đã qua chế biến, đặc biệt là sản phẩm ít đường hoặc sản phẩm dành cho người bệnh tiểu đường.
Tiến sĩ Thomas Holland nhận định rằng quan niệm chất tạo ngọt không calo (LNCS) là một lựa chọn an toàn thay thế đường có thể không đúng, đặc biệt khi chúng xuất hiện tràn lan trong các sản phẩm được quảng cáo là "lành mạnh". Ông nhấn mạnh rằng các bác sĩ thần kinh và chuyên gia y tế cần đặc biệt quan tâm đến các cơ chế sinh học liên quan đến chất này, nhất là khi điều trị cho bệnh nhân bị bệnh mạch máu não hoặc suy giảm nhận thức.
Tuy nhiên, Hiệp hội Chất tạo ngọt Quốc tế (ISA) đã khẳng định rằng chất tạo ngọt là một giải pháp an toàn và hiệu quả để giảm đường và calo, từ đó giúp kiểm soát béo phì và tiểu đường tuýp 2. ISA cho biết kết quả của nghiên cứu này cần được nhìn nhận trong bối cảnh đồng thuận khoa học rộng rãi hơn về sự an toàn của chất tạo ngọt, vốn đã được nhiều cơ quan y tế hàng đầu thế giới xác nhận.
Nghiên cứu cũng đề cập đến các loại đường cồn như erythritol, xylitol và sorbitol. Đây là những carbohydrate tự nhiên có trong một số loại trái cây và rau củ, nhưng các nhà sản xuất thường tạo ra chúng nhân tạo để làm chất độn trong nhiều sản phẩm như nước ngọt ăn kiêng, kẹo cao su, và kem.
Đáng lo ngại là các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng cả erythritol và xylitol đều có thể làm tăng khả năng hình thành cục máu đông, dẫn đến nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ.
Mặc dù nghiên cứu có một số hạn chế, một chuyên gia về tim mạch cho rằng kết quả này, cùng với các nghiên cứu khác, đã bổ sung thêm dữ liệu đáng kể, đặt ra câu hỏi lớn về tính an toàn lâu dài của các chất tạo ngọt nhân tạo và việc cấp phép "GRAS" cho chúng.