NGND, NS Hoàng Kiều: Huyền thoại sân khấu Chèo Việt Nam
(CLO) Chiều 9/8, tọa đàm khoa học “Nhà giáo Nhân dân, nhạc sỹ Hoàng Kiều với sự phát triển Nghệ thuật Sân khấu - Âm nhạc Chèo” đã được tổ chức tại Nhà hát Chèo Việt Nam nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh của ông (1925 - 2025).
Sự kiện là lời tri ân sâu sắc gửi tới một trong những "cây đại thụ" của nền nghệ thuật Chèo Việt Nam, người đã dành cả cuộc đời cống hiến cho sự nghiệp bảo tồn và phát triển nghệ thuật truyền thống.
Người thầy tận tâm, đặt nền móng cho Chèo chuyên nghiệp
Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Đức Trịnh, Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam, nhấn mạnh nhạc sĩ Hoàng Kiều không chỉ là một nhà quản lý có tâm và có tầm, mà còn là người tiên phong trong việc đổi mới và đưa tính khoa học vào đào tạo nghệ thuật truyền thống. Ông là một trong những người đầu tiên xây dựng chương trình, giáo trình đào tạo, đặt nền móng cho Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội ngày nay.

Trong vai trò nhà giáo, NGND, NS Hoàng Kiều được các thế hệ học trò kính trọng gọi là "tấm gương sáng, như kim chỉ nam dẫn đường chỉ lối". TS.NSND Trần Quốc Chiêm, Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật Hà Nội, khẳng định: "NGND, NS Hoàng Kiều chính là người đã tuyển anh vào lớp Chèo và tận tình dạy dỗ, chỉ bảo anh cùng như các học trò để trở thành một nghệ sĩ Chèo chân chính".
.png)
PGS.TS Hà Hoa, giảng viên cao cấp Trường Đại học Đại Nam, học trò của ông, chia sẻ: "Thầy dạy cho tôi biết bao kiến thức về đạo làm con, làm học trò, làm nhà giáo và đặc biệt làm nhà nghiên cứu khoa học như thế nào là đúng đắn".
Với hơn 30 năm đứng trên bục giảng, ông đã đào tạo nên hàng loạt thế hệ nghệ sĩ, nhạc công, cán bộ chỉ huy và sáng tác nhạc Chèo tài năng, góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của Chèo hiện đại.
Dấu ấn trong vở Chèo "Súy Vân" và những bài học về ứng diễn
Điểm nhấn của buổi tọa đàm là những chia sẻ đầy cảm xúc từ các nghệ sĩ và học trò. Đặc biệt, vở Chèo "Súy Vân" được xem là dấu ấn lớn trong sự nghiệp của ông. NGND, NS Hoàng Kiều đã đưa Chèo đến gần hơn với khán giả bằng âm nhạc độc đáo, giàu cảm xúc, làm nổi bật tính cách nhân vật.
Nghệ sĩ nhân dân, Tiến sĩ Thanh Ngoan- nguyên Giám đốc Nhà hát Chèo Việt Nam- đã bày tỏ sự ngưỡng mộ với âm nhạc của thầy Hoàng Kiều trong vở Chèo kinh điển "Súy Vân".

Bà cho biết, nhiều thế hệ diễn viên từng nhầm tưởng đây là một vở Chèo cổ, bởi âm nhạc của thầy đã hòa quyện một cách tuyệt vời với câu chuyện, hỗ trợ cảm xúc cho người diễn một cách hiệu quả. Bà khẳng định vở diễn không chỉ mang giá trị nghệ thuật mà còn có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, dám bênh vực người phụ nữ dưới chế độ phong kiến.
Các học trò cũ của nhạc sĩ Hoàng Kiều cũng xúc động kể lại những kỷ niệm và bài học quý giá từ người thầy. Họ nhớ mãi lời dặn của thầy: "Chèo là kể, không kể bằng trái tim mình thì khán giả chẳng ai nghe". Thầy cũng luôn khuyến khích học trò và nghệ sĩ phải có khả năng ứng diễn, không ngừng sáng tạo để mỗi đêm diễn đều mang một màu sắc riêng.
Những câu chuyện về cuộc sống giản dị và tình yêu nghệ thuật
Không chỉ có những đóng góp to lớn cho nghệ thuật, hình ảnh nhạc sĩ Hoàng Kiều còn được khắc họa rõ nét qua những câu chuyện đời thường giản dị. Bà Bích Ngọc, phu nhân của nhạc sĩ, chia sẻ những kỷ niệm về cuộc sống hôn nhân trong thời chiến, cùng những khó khăn nhưng tràn đầy tình yêu thương và sự hy sinh.
Câu chuyện về một đám cưới đặc biệt, khi tối tân hôn lại là buổi tổng duyệt vở diễn, đã khiến cả khán phòng xúc động và ngưỡng mộ tình yêu của ông bà dành cho nhau và cho nghệ thuật.
.png)
Nhà báo Nguyễn Thế Khoa, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc, cùng nhiều đại biểu khác cũng đã bày tỏ sự tiếc nuối khi những công trình nghiên cứu sâu sắc của nhạc sĩ Hoàng Kiều chưa được đánh giá đúng tầm mức. Họ hy vọng rằng buổi tọa đàm sẽ là tiền đề để các cơ quan quản lý và giới chuyên môn có cái nhìn toàn diện hơn về di sản mà ông để lại, từ đó có những hình thức vinh danh xứng đáng.
Buổi tọa đàm khép lại với những màn trình diễn ngẫu hứng đầy tài năng của các nghệ sĩ nhân dân, tái hiện lại những trích đoạn Chèo kinh điển, như một lời tri ân sâu sắc gửi tới người nhạc sĩ, người thầy vĩ đại. Di sản của ông không chỉ là những tác phẩm, công trình nghiên cứu, mà còn là một thế hệ nghệ sĩ tâm huyết, tiếp tục giữ gìn và phát huy giá trị của nghệ thuật Chèo Việt Nam.
.png)
.png)
.png)