Nhà báo không chỉ viết mà còn sống có trách nhiệm với môi trường
(CLO) Nhà báo Anh Thu - Đài Tiếng nói Việt Nam, phóng viên theo lĩnh vực môi trường chia sẻ: “Tôi nghĩ rằng, trách nhiệm của nhà báo không chỉ viết mà còn là sống có trách nhiệm với môi trường. Bạn có thể lan tỏa những bài viết của mình, lan tỏa những hành động đẹp đó trên nền tảng mạng xã hội của mình, cũng là một cách thể hiện trách nhiệm xã hội của mình".
+Chị bắt đầu là phóng viên theo dõi mảng môi trường như thế nào?
-Khoảng 10 năm về trước, khi mới ra trường thì tôi nghĩ rằng mảng này đơn giản đấy mình sẽ viết về những câu chuyện về môi trường, những người sống xanh chẳng hạn, nó cũng đơn giản thôi.
Thế nhưng mà càng làm rồi thì lại mình thấy nó rộng hơn nhiều, nếu nói là hay thì nó chung chung nhưng có thể nói là nó có tác động trực tiếp đến cuộc sống của mỗi người, chứ nó không hề vô thưởng vô phạt, bởi sống xanh hay không, còn phải thể hiện ở hành động.

+Nhiều năm theo dõi mảng môi trường chắc chị còn nhớ giải thưởng lớn về môi trường mà mình đạt được?
-Giải gần đây nhất về môi trường của tôi là năm 2022, tôi đã đoạt giải A – Giải Báo chí về tài nguyên và môi trường lần thứ 6 với loạt bài “EPR: Trách nhiệm và thách thức”. Tôi đã nghiên cứu đề tài này từ khi các cơ quan chức năng nghiên cứu Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi), sau đó được thông qua, trong đó có quy định trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất.
Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) là một chiến lược nhằm cộng tất cả các chi phí môi trường ước tính liên quan đến một sản phẩm trong suốt vòng đời sản phẩm vào giá thị trường của sản phẩm đó, hiện nay chủ yếu được áp dụng trong lĩnh vực quản lý chất thải .
Với tôi đây là công cụ pháp lý cao nhất. Và tôi theo đuổi vấn đề này từ khi mà họ đang lấy dự thảo cho đến khi đi vào thực tế, tôi có làm việc với các chuyên gia, thời điểm đó dịch bệnh Covid-19 vẫn diễn ra nhưng tôi cố gắng hoàn thiện loại phóng sự và tôi thấy đầy hứng khởi với nó. Ngoài ra, qua các năm tôi cũng được một số giải B, giải C giải báo chí viết về môi trường ở các lĩnh vực như nước sạch và ô nhiễm không khí…
+Theo chị phóng viên môi trường cần trang bị những kỹ năng gì để làm tốt hơn nhiệm vụ của mình?

-Trước đây chúng ta chỉ nói nhiều về mức độ nguy hiểm của ô nhiễm nhựa, hay ô nhiễm không khí và nó ảnh hưởng đến sức khỏe, ảnh hưởng đến hệ hô hấp như thế nào! Bây giờ là lúc mà chúng ta sẽ phải nói đến giải pháp nhiều hơn...Để làm được việc đó, phóng viên cần nâng cao kỹ năng của mình, tìm hiểu sâu hơn về lĩnh vực môi trường vốn rất rộng lớn này.
Đặc biệt, trong thời đại bùng nổ thông tin như hiện nay, tôi nghĩ rằng lượng thông tin càng nhiều ở trên nền tảng truyền thông báo chí thì lại càng cần những luồng thông tin đúng, chính thống. Ví dụ có một nhóm họ không sử dụng túi ni lông, nó làm cho những người sử dụng túi ni lông trở thành một cái gì đó ở tội đồ. Tôi nghĩ truyền thông cần hướng dẫn, giải đáp cho người dân hiểu nhiều hơn là việc mang tính cảnh báo hay là dọa nạt người ta về một tình trạng nào đó về môi trường.
+Chị đánh giá thế nào về quan điểm người làm báo ngoài tuyên truyền còn phải đi đầu về thực hiện các hành động vì môi trường?
-Người ta nói trách nhiệm xã hội của nhà báo nói chung nhưng chưa nói đến trách nhiệm của nhà báo trong lĩnh vực môi trường.
Chẳng ai nói rằng những nhà báo viết về môi trường phải có trách nhiệm về môi trường. Như có một lần tôi viết về động vật hoang dã, chúng tôi phải đi thực tế ở rừng. Đơn vị tổ chức hội thảo và đi rừng đó có yêu cầu một cam kết là các nhà báo sẽ không tham gia vào việc mua bán, săn bắn động vật hoang dã. Không tiêu thụ sản phẩm ăn uống từ động vật hoang dã. Tức là các tổ chức quốc tế họ quan tâm đến hành động là tính nêu gương của nhà báo.
+Nhà báo viết về môi trường chắc hẳn sẽ đi đầu trong việc thực hiện các giải pháp về bảo vệ môi trường trong cuộc sống hàng ngày?
-Tôi có một suy nghĩ ngay từ đầu là môi trường là lĩnh vực không hề vô thưởng vô phạt. Phóng viên đi làm ở đây là những người thật việc thật và hành động thật. Trong đời sống hàng ngày, tôi bắt đầu thay đổi chính mình, bảo vệ môi trường xung quanh mình sống, tôi không nói là sống xanh mà sống đơn giản hơn, khi đi chợ tôi không sử dụng túi ni lông, mà tôi luôn mang đồ đựng của mình đi, mang hộp hoặc là mang túi dùng nhiều lần của mình đi.
Tôi nghĩ rằng trách nhiệm của nhà báo không chỉ viết mà còn là sống có trách nhiệm với môi trường. Bạn có thể lan tỏa những bài viết của mình, lan tỏa những hành động đẹp đó trên nền tảng mạng xã hội của mình, cũng là một cách thể hiện trách nhiệm xã hội của mình.