Theo dõi báo trên:
Nhà báo Nguyễn Thành Lê (1920 - 2006)
Từ Phó Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, người phát ngôn chính của Phái đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tại Hội nghị Paris
Tại Hội nghị Genève 1954 về Đông Dương, Nguyễn Thành Lê được giao nhiệm vụ phụ trách báo chí của Đoàn Việt Nam, do Thủ tướng Phạm Văn Đồng dẫn đầu. Tại Hội nghị Genève 1961-1962 về Lào, ông là người phát ngôn của đoàn ta. Đến Hội nghị Paris 1968-1973, ông là thành viên chính thức Đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa do Bộ trưởng Ngoại giao Xuân Thủy dẫn đầu, một lần nữa ông lại làm người phát ngôn.
Đấu trí với hàng trăm nhà báo nước ngoài - có người cố tình lạm dụng danh nghĩa báo chí làm công việc khiêu khích qua những câu hỏi hàm ý xấu - vị đại diện Việt Nam với thái độ từ tốn nhưng sắc sảo, làm sáng tỏ lập trường của đoàn ta, bác bỏ lập luận sai trái, khiến một số người có mưu đồ đen tối nhiều lần sượng mặt. Nguyễn Thành Lê luôn tỏ ra là người chủ động trong việc xử lý các câu hỏi của phóng viên quốc tế, và ông khéo léo dẫn chứng bằng những câu trả lời mang phong vị của người Việt Nam, hài hước nhưng đầy tính mở.
Chẳng hạn, khi được hỏi về diễn biến của các cuộc họp giữa hai phái đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Mỹ, ông không trực tiếp trả lời câu hỏi đó mà hài hước đọc những câu ca dao Việt Nam như: "Con kiến mà leo cành đa/ Leo phải cành cụt, leo ra leo vào" hay "Con kiến mà leo cành đào/ Leo phải cành cụt leo vào, leo ra"... Qua đó, các phóng viên phần nào biết được cuộc họp đang rơi vào bế tắc và rất thích thú vì họ được biết thêm về văn hóa Việt Nam thông qua những câu trả lời của vị phát ngôn có thân hình nhỏ bé, hàm răng hơi hô, trên tay thường cầm điếu thuốc đang cháy dở. Ấn tượng nhất về ông chính là đôi mắt vô cùng tinh anh, sắc sảo nhưng không kém phần dí dỏm và khiêm nhường.
Nhà báo Nguyễn Thành Lê phát biểu trong cuộc mít tinh ủng hộ Việt Nam tại Ý, năm 1971 (Nguồn: Bảo tàng Báo chí Việt Nam)
Đến Tổng Biên tập Báo Giải Phóng, cơ quan Trung ương của Mặt trận Dân tộc Giải Phóng miền Nam Việt Nam
Ngay sau khi Sài Gòn giải phóng, nhà báo Nguyễn Thành Lê khi đó là Phó Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, được Trung ương cử vào giữ trọng trách Tổng Biên tập Báo Giải Phóng vào tháng 8.1975. Mọi người trong cơ quan gọi vị Tổng Biên tập đáng kính này với tên gọi trìu mến: Chú Tám Mai (khi công tác ở Báo Giải Phóng, ông lấy bút danh chính là Thanh Mai, tên của cô con gái nhỏ của mình, người mà ông đặc biệt thương yêu vì Thanh Mai khi sinh ra đã bị bệnh úng não). Ngoài ra, trên mục Chuyện Thời sự, ông viết nhiều mẩu truyện về đối đáp ngoại giao tại Hội nghị Paris với bút danh Hương Xuân: Lái trâu, Thay đổi màu da...
Trong bài viết: Nguyễn Thành Lê - Người phát ngôn của Nhà báo Phan Quang (in trong cuốn Thương nhớ vẫn còn, tập 1, NXB Văn học), ông chia sẻ những kỷ niệm về Nhà báo Nguyễn Thành Lê như sau:
Nhà báo Nguyễn Thành Lê (giữa) và Dương Đình Thảo (phải) trả lời phỏng vấn của phóng viên quốc tế sau khi Sài Gòn giải phóng, tháng 5.1975
"... Nhớ ngày cuối tháng từ năm 1975, tôi tình cờ gặp ông tại thành phố Đà Nẵng, vào lúc đại quân ta đang tiến sát, giải phóng Sài Gòn. Hai anh em vốn nhiều năm cùng làm việc tại báo Nhân dân. Tôi được cử làm phóng viên báo vào miền Nam mấy tháng trước, còn ông được cấp trên vừa quyết định phải cấp tốc vào Sài Gòn chủ trì báo Giải phóng, cơ quan của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam, chuẩn bị xuất bản tại thành phố. Tôi mời ông cùng đến thăm người anh con ông bác ruột tôi đang sống tại Đà Nẵng. Con cái ông anh tôi kinh doanh thành đạt. Tin tưởng vào chính sách của Nhà nước, anh không cho gia đình “tùy nghi di tản” hùa theo tâm lý đám đông. Bà con khối phố nghe tin có mấy ký giả miền Bắc vào, kéo đến khá đông. Tôi giới thiệu: Ông Nguyễn Thành Lê từng nhận công tác này đảm đương trọng trách nọ. Hình như bà con chẳng mấy ai hình dung những công việc ấy của chúng ta quan trọng như thế nào. Đến khi tôi nói: “Đây cũng chính là ông Nguyễn Thành Lê, người phát ngôn của ta tại Hội nghị Paris”, mọi người hết sức ngạc nhiên. Tiếng trầm trồ nổi lên, có mấy người đứng dậy để nhìn cho rõ. Hóa ra vị phát ngôn viên” quen thuộc của “Phái đoàn Bắc Việt” mà tiếng nói dõng dạc nhiều năm qua đã bao lần cất lên tại các Hội nghị Genève, Paris..., được nhiều người cảm phục dù không ai dám công khai nói ra, là ông ký giả tầm vóc nhỏ bé, ăn mặc xuềnh xoàng, thái độ khiêm nhường đang đứng trước mặt họ tối nay đây".
Qua đó phần nào thấy được đặc điểm nổi bật ở nhà báo Nguyễn Thành Lê là thái độ giản dị, khiêm nhường. Ông ít nói về mình, chưa bao giờ suy bì hơn kém với ai, chỉ biết làm việc và làm việc. Ông kính trên nhường dưới, chan hòa với cộng sự, sẵn sàng lắng nghe ý kiến người khác.
Nhận công tác mới trong những ngày đầu Sài Gòn giải phóng, Nhà báo Nguyễn Thành Lê luôn luôn căn dặn đồng nghiệp phải giữ tư cách của một nhà báo cách mạng như thế nào đối với nhân dân thành thị mới giải phóng, đối với những người làm việc ở các bộ máy chính quyền cũ, quân đội Sài Gòn, những nhà tư sản, trí thức, các tôn giáo và cả bạn đồng nghiệp... Biết bao điều tế nhị, kinh nghiệm sống mà thế hệ các phóng viên trẻ đã học được từ Nhà báo Nguyễn Thành Lê.
Theo như chia sẻ của nhà báo Trần Thanh Phương, phóng viên Báo Giải Phóng: "Chính vì vậy mà suốt những năm tháng làm báo Giải Phóng, chúng tôi không mắc một sai phạm nào". Ngoài ra, Nhà báo Trần Thanh Phương còn là đồng nghiệp cũ với Nhà báo Nguyễn Thành Lê từ khi ông còn là phóng viên Báo Nhân Dân, nên khi được công tác cùng nhau tại Báo Giải Phóng, giữa họ dường như đã kết thêm sợi dây thân tình và những câu chuyện gắn liền với cách ứng xử có nghĩa, có tình, đầy tính nhân văn của Nhà báo Nguyễn Thành Lê luôn được ông ghi sâu trong tâm khảm.
Nhà báo Nguyễn Thành Lê, Tổng Biên tập báo Giải Phóng (thứ 6 từ phải sang) cùng đồng nghiệp tại đồn biên phòng Xà Xía, Hà Tiên, năm 1976. (Nguồn: Nhà báo Nguyễn Hồ)
Một trong số những kỷ niệm về Nhà báo Nguyễn Thành Lê khiến phóng viên Trần Thanh Phương nhớ mãi đó là: Trong những ngày đầu làm Báo Giải Phóng, tại trụ sở báo ở số 176 Võ Thị Sáu, không ít bà con tự nguyện đến tòa soạn làm bất cứ việc gì tòa soạn cần, không yêu cầu trả lương hoặc không cần nhận một món thù lao nào, nhiều bạn đồng nghiệp ở Sài Gòn còn mang máy đánh chữ, giấy, bút, mực, thức ăn đến ủng hộ cho tờ báo cách mạng đang hằng ngày được in và phát hành tại thành phố mang tên Bác mới được giải phóng. Một hôm, ông Tám Mai cho người đến mời một cô gái Sài Gòn tự nguyện đến tòa báo làm việc, tên là K.M.D để ông thăm hỏi và trò chuyện. Nhưng cô vừa mở cửa bước vào phòng làm việc của ông Tám Mai thì bỗng quay đầu vụt chạy thẳng xuống đường. Từ đó, không thấy cô trở lại tòa soạn Báo Giải Phóng nữa. Sau này, ông Tám Mai kể lại, thời kỳ ông còn là phát ngôn của Đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tại Hội nghị Paris, trong lần họp báo, có một nữ phóng viên của tờ báo chính quyền Sài Gòn hỏi ông nhiều câu hỏi khá hóc búa. Ông rất ấn tượng với người nữ ký giả này. Không ngờ trong những ngày đầu miền Nam giải phóng, ông lại gặp lại cô tại tòa soạn Báo Giải Phóng do mình phụ trách giữa Sài Gòn. Những năm tiếp theo, nhà báo Trần Thanh Phương có đi tìm cô ký giả nọ, nhưng không sao gặp lại.
Thế hệ phóng viên Báo Giải Phóng ngày đó, trong những năm tháng làm việc cùng Nhà báo Nguyễn Thành Lê (1975 - 1977), không chỉ học được ở vị Tổng Biên tập đáng kính này về chữ nghĩa, văn chương mà hơn hết là đức tính khiêm nhường, âm thầm cống hiến và đầy lòng bao dung.
Trong lĩnh vực báo chí, đối ngoại, nghiên cứu lý luận của Đảng và Nhà nước, Nhà báo Nguyễn Thành Lê đã có nhiều đóng góp to lớn cho sự phát triển chung của nền báo chí cách mạng Việt Nam, nền ngoại giao và nghiên cứu lý luận Việt Nam.
Nhà báo Nguyễn Thành Lê (Bút danh: Nguyễn Thành Lê, Hương Xuân, Thanh Mai), tên khai sinh là Lê Thanh Thủy, quê ở làng Đại Cầu, xã Tân Tiên, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam. Ông bước vào nghề báo khá sớm, từ một phóng viên dịch thuê các bản tin của hãng ARIP (tiền thân của hãng AFP) vào đầu những năm 1940. Sau Cách mạng Tháng Tám, Nguyễn Thành Lê đã trở thành một nhà lãnh đạo báo chí cách mạng. Ông từng làm Chủ nhiệm kiêm Chủ bút Báo Độc Lập, Chủ bút Báo Cứu Quốc, Phó Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Tổng Biên tập Báo Giải Phóng. Ngoài ra, ông còn là Tổng Thư ký đầu tiên của Hội những người viết báo Việt Nam (tiền thân của Hội Nhà báo Việt Nam).
Ngọc Hân
Thích
(CLO) Chiều ngày 22/11, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Hội nghị phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về Hội và nâng cao chất lượng tham mưu trong công tác văn phòng của Hội Nhà báo khu vực phía Bắc.
(CLO) Hàng trăm tài liệu, cổ vật có niên đại cách ngày nay hơn 2.000 năm, phản ánh sự hình thành và phát triển của nền văn hóa Đông Sơn trên đất Vĩnh Phúc.
(CLO) Ngày 22/11, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã có Quyết định xử phạt Công ty cổ phần chứng khoán SmartInvest gần 1,4 tỷ đồng vì hàng loạt vi phạm.
(CLO) Bất chấp những thách thức từ cuộc chiến tranh xâm lược của Nga, kinh tế Ukraine đã tăng trưởng 4.2% trong 10 tháng đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm ngoái, theo thông báo của Bộ Kinh tế Ukraine vào ngày 18 tháng 11.
(CLO) Triều Tiên và Nga vừa ký kết một thỏa thuận mới nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế sau các cuộc hội đàm tại Bình Nhưỡng trong tuần này, theo Thông tấn xã Trung ương Triều Tiên (KCNA).
(CLO) Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai vừa phối hợp với Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 thực hiện điều tra, phỏng vấn sâu người dân vùng lũ lịch sử gây chết và mất tích nhiều người ở xã Phúc Khánh.
(CLO) Trong những tuần gần đây, các hãng sản xuất ô tô lớn trên thế giới đã liên tiếp công bố kế hoạch cắt giảm nhân sự và đóng cửa nhà máy khi họ chật vật tìm kiếm lợi nhuận từ các dòng xe điện (EV) và đối mặt với làn sóng cạnh tranh từ những sản phẩm giá rẻ hơn.
(CLO) Chính quyền Tổng thống Joe Biden vừa thông báo với Quốc hội kế hoạch xóa 4,65 tỷ USD khoản nợ mà Ukraine đang gánh chịu, theo một bức thư do Bloomberg News thu thập được.
(CLO) Hai anh em họ từ Nghệ An ra Hà Nội học nghề cắt tóc. Tuy nhiên, cả hai lại rủ nhau buôn ma túy và bị Công an bắt giữ.
(CLO) Ngày 22/11, Toà án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh mở phiên toà sơ thẩm xét xử các bị cáo: Xeng và Sisavanh Yongyaerlor (cùng SN 1988, trú huyện Khăm Cợt, tỉnh Bolikhămxay, Lào) về tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy”.
(CLO) Ngày 22/11, tại Nhà Thái Học thuộc Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã diễn ra Vòng Chung kết Giải thưởng Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.
(CLO) Ngày 22/11, Hội môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) đã công bố Bộ Quy tắc đạo đức, ứng xử nghề nghiệp mới nhằm nâng cao uy tín, chất lượng và trách nhiệm của môi giới.
(CLO) Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền vừa ký ban hành Quyết định số 6068/QĐ-UBND ngày 22/11/2024 về việc công bố tình huống khẩn cấp các sạt lở trên các tuyến đê hữu Bùi, Bùi 2, Gò Khoăm, sạt lở bờ sông Bùi trên địa bàn huyện Chương Mỹ.
(CLO) Tỉnh Lai Châu cam kết tạo mọi thuận lợi để hỗ trợ các doanh nghiệp khai thác du lịch với mục tiêu "doanh nghiệp phát tài - Lai Châu phát triển''.
(CLO) Lần đầu tiên, Liên hoan phim hoạt hình “Dòng khát vọng” được tổ chức nhân kỷ niệm 65 năm ngành Hoạt hình Việt Nam ra đời (9/11/1959).
(CLO) Ngày 22/11, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Trọng Đông và lãnh đạo các sở, ngành thành phố đi kiểm tra tiến độ thi công và thực hiện Dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá.
(CLO) Ngày 22/11, tại Nhà Thái Học thuộc Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã diễn ra Vòng Chung kết Giải thưởng Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.
(CLO) Ngày 22/11, Quốc hội thảo luận dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp. Dự thảo luật được Chính phủ trình Quốc hội đề xuất ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp cho báo điện tử, truyền hình, phát thanh giảm 5%, về mức 15%; với báo in vẫn tiếp tục áp dụng mức ưu đãi 10% như hiện nay.
(CLO) Ngày 22/11, Báo Giáo dục và Thời đại đã tổ chức trao giải cuộc thi viết Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường. Cuộc thi do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức, Báo Giáo dục và Thời đại là đơn vị thường trực.
(CLO) Ngày 22/11, tại Trung tâm Báo chí TPHCM, Sở Thông tin và Truyền thông (TT-TT) TPHCM tổ chức Hội nghị hướng dẫn đặt hàng truyền thông các cơ quan báo chí.
(CLO) Sáng 22/11, tại Văn Miếu-Quốc Tử Giám đã diễn ra Triển lãm Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.
Sáng 22/11, Bộ Tư pháp tổ chức Lễ phát động Giải báo chí toàn quốc về ngành Tư pháp lần thứ nhất nhằm góp phần tích cực xây dựng Bộ, ngành Tư pháp ngày càng phát triển. Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh, Trưởng Ban Tổ chức Giải chủ trì buổi lễ.
(CLO) Ngày 21/11, tại Hà Nội, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực truyền thông về phòng chống tác hại của thuốc lá.
(CLO) Ngày 21/11, Báo Kiểm toán tổ chức Hội nghị tập huấn thông tin về tài chính công, kiểm toán tài chính công cho phóng viên chuyên trách đưa tin hoạt động của Kiểm toán nhà nước (KTNN) nhằm trang bị kiến thức, thông tin về hoạt động kiểm toán của KTNN.
(CLO) Hướng đến các hoạt động kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025), ngày 21/11 Chi bộ và Chi hội Báo Nhà báo và Công luận phối hợp tổ chức Chương trình “Về nguồn và Trao thẻ hội viên" cho các phóng viên, biên tập viên tại Di tích lịch sử Quốc gia Địa điểm Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên.
(NB&CL) “Chúng tôi đi sâu tìm hiểu câu chuyện cơ chế đặt hàng đào tạo giáo viên giữa trường sư phạm và địa phương. Vì sao các trường đào tạo sư phạm sẵn sàng đáp ứng “cung”, nhưng các địa phương chưa mặn mà đặt hàng?... Trước những vướng mắc, bất cập trong thực tiễn triển khai, việc sửa đổi, bổ sung và điều chỉnh Nghị định 116 là yêu cầu, đòi hỏi hết sức cấp thiết” - nhà báo Lê Thu đại diện nhóm tác giả vừa đoạt giải đặc biệt Giải Báo chí toàn quốc Vì sự nghiệp Giáo dục Việt Nam với tác phẩm “Nghị định 116 về đặt hàng đào tạo giáo viên “Cung” hào hứng - “Cầu” thờ ơ” (do nhóm tác giả Lê Thị Thu, Lê Thị Hằng, Trần Hữu Hưng, Nguyễn Văn Cường thực hiện) đã chia sẻ như vậy trong cuộc trò chuyện với Báo Nhà báo & Công luận về loạt bài.
