Nhà báo Nguyễn Thu Hà - Trưởng ban Chuyên đề - Khoa giáo (VTV): “Cảnh giác 247” không chỉ cập nhật mà phân tích và tìm giải pháp

Từ ý tưởng đến cách thực hiện triển khai “Cảnh giác 247” đều mang tinh thần định vị đặc trưng của kênh VTV2, trong vai trò thông tin khoa giáo, phổ biến kiến thức, giúp người dân tiếp cận nguồn tin sạch, chính thống, sống khoẻ mạnh, an toàn và hạnh phúc hơn. Đó cũng là nội dung cuộc trò chuyện với nhà báo Nguyễn Thu Hà - Trưởng ban Chuyên đề - Khoa giáo (VTV).

Phổ biến kiến thức cập nhật, hữu ích, giúp người dân sống an toàn hơn

+ Thưa bà, được biết, đầu tháng 10 tới, VTV sẽ triển khai series chương trình Cảnh giác 247, để cảnh báo tới người dân nhiều tình huống lừa đảo công nghệ cao… Ý tưởng triển khai thực hiện chương trình này như thế nào thưa bà?

- Có hai ý tưởng để ra đời chương trình này. Một là, với chúng tôi, chương trình "Kể chuyện Cảnh giác" trên Đài Tiếng nói Việt Nam ngày xưa của thế kỷ trước, tầm những năm 70, 80 thực sự đã đi tiềm thức, để lại ấn tượng không phai mờ cho cả một thế hệ. Tôi không bao giờ quên được cái cảm xúc hào hứng vào mỗi tối thứ 7 được nghe chương trình "Kể chuyện Cảnh giác", chúng tôi, thậm chí còn đứng lên sát radio, ghé tai vào để được nghe rõ nội dung, nó cuốn hút kinh khủng. Thứ 2 nữa là, trong bối cảnh bây giờ, những tội phạm lừa đảo, đặc biệt là đối tượng lừa đảo công nghệ cao thực sự quá phổ biến. VTV2 là kênh khoa giáo, có vai trò hướng dẫn phổ biến kiến thức cho khán giả, người dân. Việc phổ biến kiến thức để chống tội phạm công nghệ cao là rất quan trọng. Hai ý tưởng đó ghép lại đã tạo nên một chương trình vừa đáp ứng thời cuộc, vừa cuốn hút, vừa phù hợp với mong muốn, định hướng của kênh khoa giáo VTV2 chúng tôi. Ở đây tôi cũng chia sẻ thêm về số 247 vừa có ý nghĩa nhắc nhở chúng ta phải luôn luôn cảnh giác, và 247 còn có nghĩa là tên gọi chung cho các kênh liên lạc và hỗ trợ khách hàng của ngân hàng, nhất là khi khách hàng gặp những tình huống có dấu hiệu bị lừa đảo tài chính. Với ý tưởng đó, chúng tôi muốn khán giả như được xem chương trình "Cảnh giác 247" với hữu ích và cuốn hút y như thế hệ thính giả ngày xưa đã từng nghe "Kể chuyện Cảnh giác" trên Đài tiếng nói. Chương trình của chúng tôi cũng được phát đúng vào tối thứ Bảy, 20h30 trên VTV2.

Tôi cũng hơi bất ngờ là chỉ vừa ra mắt và dự kiến mùng 4 tháng 10 lên sóng, nhưng bây giờ mọi người đã rất đón chờ và tìm hiểu về chương trình để đón xem… Chương trình cũng tiêu biểu cho định vị đặc trưng của kênh VTV2 là phổ biến kiến thức cập nhật, hữu ích, giúp người dân sống tốt hơn, hiệu quả hơn, an toàn hơn, nhiều kiến thức hơn và hạnh phúc, khỏe mạnh hơn.

+ Phổ biến kiến thức hữu ích để an toàn, hạnh phúc và khoẻ mạnh… Đó phải chăng cũng là cách tiếp cận và thu hút công chúng của VTV2, thưa bà?

- Đúng là như vậy. Tinh thần đó chính là “kim chỉ nam” cho các chương trình của chúng tôi. Như chuyên mục "Sống Khỏe" giúp người dân có thêm kiến thức về bảo vệ sức khỏe, hay chương trình như AI thực chiến cung cấp kiến thức và thu hút nhân tài trong lĩnh vực công nghệ trí tuệ nhân tạo... là những chương trình tiêu biểu theo hướng đó. Tháng 10 tới, chúng tôi cũng sẽ khôi phục lại chương trình “Những bông hoa nhỏ” để phục vụ khán giả thiếu nhi, góp phần giúp con em chúng ta có nhiều nội dung bổ ích và phù hợp, thay thế cho những nội dung không được chọn lọc thậm chí độc hại trên mạng xã hội. Tất nhiên, ngoài truyền hình chương trình cũng sẽ được phát lại nhiều trên nền tảng số của VTV để các con tiếp cận thông tin dễ dàng và trên mọi thiết bị.

Đồng thời, khoảng thời gian ấy cũng là giờ vàng để kết nối gia đình vì trong chương trình “Những bông hoa nhỏ” này sẽ có cả nhân vật là bố, là mẹ, là ông bà, là bạn bè… Mối liên kết gia đình chặt chẽ sẽ là cách để giáo dục định hướng lành mạnh, giúp các con không bị rơi vào vòng cuốn của mạng xã hội xấu tốt lẫn lộn... Nói như vậy để thấy rõ về góc tiếp cận của VTV2 là hướng đến việc phổ biến kiến thức thiết thực, gần gũi, cuốn hút, sinh động đến khán giả, giúp họ khỏe hơn, hạnh phúc hơn, tri thức hơn, an toàn hơn và hiệu quả hơn.

Sự tham gia đồng hành của các cơ quan chức năng, các chuyên gia

+ Trở lại câu chuyện của Cảnh giác 247, các chương trình bắt nhịp với các vấn đề nóng, đặc biệt là các phóng sự điều tra trên VTV từ trước tới nay không ít. Cảnh giác 247 sẽ có điều gì mới hay format chương trình như thế nào để có thể thu hút trong bối cảnh công chúng có rất nhiều sự lựa chọn?

- Sự tham gia đồng hành của các cơ quan chức năng, các chuyên gia chính là điểm đặc biệt của chương trình này. Chương trình có sự phối hợp ba bên là VTV - ngân hàng và Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05) – Bộ Công an. Khi đưa ra ý tưởng phối hợp, chúng tôi nhận được sự hưởng ứng tích cực từ các đối tác. Họ đều rất hào hứng, mong muốn đồng hành, cùng chung tay làm tốt, giúp người dân có thể an toàn hơn. Và với chúng tôi, chương trình "Cảnh giác 247" cũng có thể coi là cách triển khai xu hướng báo chí giải pháp, báo chí chỉ dẫn, báo chí chiều sâu. Bởi fomat chương trình không chỉ cập nhật thông tin mà nó còn phân tích thủ đoạn của những đối tượng lừa đảo, và hướng dẫn để người dân có giải pháp tránh bị lừa đảo.

Chúng tôi áp dụng format phóng sự điều tra hiện đại theo lối “Hồ sơ vụ án”. Cụ thể, mỗi tập là một chuyên án độc lập, ghi nhận và tái hiện những vụ việc có thật. Trong đó, chuyên gia của ngân hàng, chuyên gia tâm lý và các cán bộ của Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an - sẽ phân tích thủ đoạn, tâm lý tội phạm và có chỉ dẫn cụ thể cho người dân.

Chương trình cũng sẽ có đồ họa minh họa trực quan, giúp kiến thức pháp luật trở nên gần gũi, dễ áp dụng. Đặc biệt, "Cảnh giác 247" sẽ cung cấp số điện thoại hotline để khán giả cung cấp thông tin, phản ánh các sự việc.

Bên cạnh đó, chương trình có sự tương tác trên đa nền tảng số theo kết cấu: “trước - trong - sau” khi phát sóng. Mỗi chủ đề đều được giới thiệu, bình luận, phân tích và nuôi thông tin một cách bài bản, hấp dẫn trên các nền tảng số của VTV. Đây sẽ không chỉ là lời cảnh báo, mà còn là "cẩm nang an ninh" - lá chắn tự vệ, bảo vệ bản thân và gia đình trong môi trường tài chính số.

+ Sự dịch chuyển của công chúng lên môi trường mạng, các vụ lừa đảo công nghệ cao cũng hoành hành trên môi trường này. Với thông điệp trở thành một “lá chắn thông tin”, cùng với hệ thống báo chí truyền thông nói chung, Cảnh giác 247 sẽ góp phần vào công cuộc đấu tranh với các tin giả, tin xấu độc như thế nào, thưa nhà báo?

- Tôi cho rằng, môi trường mạng xã hội và công nghệ số đang khiến con người cảm thấy bất an nhưng không vì thế mà chúng ta không giao lưu hoặc làm chậm đi quá trình chuyển đổi số. Muốn an toàn và phát triển thì trước hết vẫn phải trang bị thêm những kỹ năng, hiểu biết, tri thức khi tham gia các hoạt động trên không gian mạng và sau nữa là chúng ta cần phải đẩy mạnh dòng chảy thông tin chủ lưu, thúc đẩy tiếng nói, vai trò của báo chí chính thống, của cơ quan chức năng trong định hướng dư luận xã hội hơn nữa. Từ đó lấy thông tin tích cực lấn át thông tin tiêu cực, tăng cường nội dung sạch hơn, lấy cái đẹp dẹp cái xấu…

Với "Cảnh giác 247" hay “Những bông hoa nhỏ” sắp tới phát sóng VTV2 cũng chính là dòng chảy tích cực, ý nghĩa đó. Chúng tôi mong muốn nội dung không chỉ lan toả trên truyền hình truyền thống, nền tảng số của Đài mà còn viral trên mạng thông qua việc được công chúng lan toả trong các nhóm cộng đồng, lan toả trong các tổ chức như Hội người cao tuổi, tổ dân phố, các Hội cha mẹ phụ huynh, các trường mầm non… để giúp người dân có cuộc sống an toàn, hạnh phúc hơn.

+ Trân trọng cảm ơn bà!