Lễ trao giải thưởng văn học Booker đã được tổ chức trọng thể tại London (Anh). Ban giám khảo của giải Booker 2023 quyết định chọn Prophet Song (tạm dịch: Khúc hát tiên tri), một cuốn tiểu thuyết có liên quan đến xung đột toàn cầu và các thế lực kiến tạo chính trị, để trao vinh dự cao nhất năm nay.  

Theo Guardian, nhà văn Paul Lynch sẽ nhận giải thưởng trị giá 50.000 bảng (hơn 1,5 tỷ đồng), cho cuốn tiểu thuyết thứ năm trong sự nghiệp. “Prophet Song” là một trong số 163 cuốn tiểu thuyết do các nhà xuất bản đề cử cho giải thưởng Booker năm nay. Tác phẩm này đã lọt vào danh sách chung kết cùng 5 tác phẩm khác của các nhà văn đến từ Ireland, Anh, Mỹ và Canada.

Phát biểu tại lễ trao giải, Lynch nói: "Tôi vô cùng vui mừng được mang giải Booker về nhà. Nhiều năm trước, khi đang nghỉ mát tại Sicily (Italy), tôi chợt nhận ra rằng mình cần phải viết, là phương hướng của cuộc đời tôi phải đi. Ngày hôm đó tôi quyết định chuyển hướng sang viết văn, và tôi rất vui vì đã làm được điều đó".

Chủ tịch ban giám khảo giải Booker 2023 - tiểu thuyết gia người Canada Esi Edugyan - mô tả tác phẩm "chân thực và đau lòng", "lồng ghép sự bất an về xã hội và chính trị trong thời điểm hiện tại". Đồng thời bà cũng đánh giá tác phẩm có “phong cách kể chuyện đầy cảm xúc và dũng cảm”, trong đó tiểu thuyết gia Paul Lynch (46 tuổi) cho thấy "sự kỳ công trau chuốt ngôn từ, khiến độc giả không khỏi kinh ngạc khi đọc tới”.

Tuy nhiên, Edugyan cho biết quyết định trao giải thưởng cho Paul Lynch không nhận được sự đồng thuận cao từ ban giám khảo, vì vậy các thành viên trải qua nhiều vòng thảo luận và bỏ phiếu kéo dài khoảng sáu giờ, hôm 25/11.

Năm nay là lần thứ hai liên tiếp khi tiểu thuyết về xung đột chính trị đoạt giải Booker. Năm ngoái, nhà văn Shehan Karunatilaka giành chiến thắng với "The Seven Moons of Maali Almeida", về cuộc nội chiến ở Sri Lanka.

Nội dung của "Prophet Song" lấy bối cảnh Ireland đang chuyển sang chế độ chuyên chế. Vào một buổi tối ở Dublin, hai cảnh sát chìm đến căn hộ của nhà vi sinh vật học Eilish Stack để hỏi về chồng cô, một quan chức cấp cao của Liên đoàn Giáo viên Ireland. Trước đó, chồng của Eilish mất tích cùng hàng trăm người. Eilish bị bỏ lại với bốn người con và người cha già của cô. Nhân vật chính buộc phải làm mọi thứ để bảo vệ gia đình trước một xã hội đang sụp đổ.

Lynch cho biết không viết tác phẩm để nói "đây là một lời cảnh báo", mà nhấn mạnh: Những điều đang xảy ra trong sách vượt qua mọi thời đại, và con người cần đào sâu hơn về cảm xúc của mình khi tiếp xúc với ý tưởng của tác phẩm. "Tôi muốn độc giả có thêm sự hiểu biết sâu sắc, đến mức họ không chỉ biết mà còn tự cảm nhận vấn đề đến trang cuối", Lynch nói.

Được viết trong 4 năm (kể từ năm 2018), “Prophet Song” là cuốn tiểu thuyết thứ 5 trong sự nghiệp cầm bút của Paul Lynch. Tác phẩm này nhận được nhiều lời khen sau khi xuất bản lần đầu vào tháng 8 năm nay. 

Paul Lynch, 46 tuổi, sinh tại Limerick, hiện sống ở Dublin (Ireland). Các tiểu thuyết nổi bật khác của tác giả gồm The Black Snow (2013), Red Sky in Morning (2013), Beyond the Sea (2019) và Grace (2019). Ông là tác giả Ireland thứ năm giành giải Booker, sau Iris Murdoch, John Banville, Roddy Doyle và Anne Enright.

Giải Booker, từng được biết đến với tên Booker - McConnell hoặc The Man Booker, là giải thưởng văn chương danh giá nhất trong cộng đồng các nước nói tiếng Anh, thành lập năm 1968. Từ năm 2014, ban tổ chức cho phép các tiểu thuyết viết bằng tiếng Anh và được xuất bản ở Anh của các nhà văn nước ngoài tranh giải. Trước đó, chỉ nhà văn ở khối Thịnh vượng chung Anh và Cộng hòa Ireland được tham gia. Ngoài ra, ban tổ chức cũng thành lập giải International Booker vinh danh các tác phẩm quốc tế được dịch sang tiếng Anh và phát hành tại Mỹ, Anh hoặc Ireland.

Duy Khánh (Theo Reuters, Guardian)